Ziemia Kłodzka nr 237.pdf

(8232 KB) Pobierz
Ziemia Kłodzka nr 237/ kwiecień 2014
43
Wydawca:
WydaWnictWo Ziemia KłodZKa,
SPCzS i
indeks: 383 864, iSSn 1234-9208
Wydawca: WYDAWNICTWO ZIEMIA K£ODZKA, SPCzS i OKiS
OKiS
Indeks: 383 864, ISSN 1234-9208
Kwiecień/Duben/April 2014 Nr 237
Luty/Únor/February 2011
Nr 200
Ziemia Kłodzka nr 237/ kwiecień 2014
45
Ziemia Kłodzka nr 237/ kwiecień 2014
Spis treści
Obsah
Inhaltsverzeichnis
3
Władze województwa doceniły
ks. kan. Tadeusza Dudę
Turniej Wiedzy "Pierwsza Pomoc"
Wątki regionalne w architekturze
obiektów turystycznych
Doliny Dzikiej Orlicy
W stronę literatury
Odszedł
Płk. Józef Stanisław Wojtecki
Moniki Taubitz spotkania
w Żelaźnie
O ochronie zdrowia i środowiska
Nadzwyczajny jubileusz
Kościół pw. Wniebowzięcia
Najświętszej Marii Panny
w Kłodzku
Hrabstwo Kłodzkie Kraj Maryjny
Kłodzka Madonna
przy ołtarzu głównym
Od fontanny do… źródła,
czyli Krótka historia pomników
w Polanicy
Przed kanonizacją
wszech czasów
Krzeszów - Europejska
Perła Baroku
Wystawa Fotografii
„Kościoły Pokoju
na Dolnym Śląsku”
Ogólnopolska Wystawa
Fotografii Mobilnej
XX Dni Kultury Szwedzkiej
na Dolnym Śląsku
19. Port Literacki Wrocław
Świdnickie Noce Jazzowe
str. 4
str. 6
str. 7
str. 11
str. 13
str. 14
str. 17
str. 18
str. 20
str. 21
str. 21
str. 22
str. 26
str. 33
str. 34
str. 34
str. 35
str. 35
str. 36
Vláda vojevodství docenila
kněze kanonika Tadeusza Dude
s. 4
Zahájení Polsko-českého
kulturního roku 2014
s. 5
Turnaj vědy "první pomoc"
s. 6
Regionální úteky v turistické achituře
atrakce údolí Divoké Orlice
s. 7
Ke literatuře
s. 11
Zemřel pulkovník
Joseph Stanislaw Wojtecki
s. 13
Setkání Moniky Taubitz v Żelaźnie s. 14
Berlínská zeď v exilu čili
jak lidská srdce drobila beton
s. 16
O ochraně zdraví
a životního prostředí
s. 17
Mimořádné Jubilee
s. 18
Kostel Nejsvětší Panny Marie
v Kłodzku
s. 20
Kladské hrabství
Země Pany Marie
s. 21
Kladská Madonna
u hlavního oltáře
s. 21
Od fontány ke ... zdroje, to je stručná
historie pomníku v Polanicy
s. 22
Před kanonizace všech času
s. 26
Krzeszow - Evropská
barokní perla
s. 33
V�½stava fotografií "Kostely míru
na Dolním Slezsku"
s. 34
Celopolská mobilní
v�½stava fotografii
s. 34
XX Dny švedské kultury
na Dolním Slezsku
s. 35
19. Literární portrét Wrocław
s. 35
Świdnické jezzové noce
s. 36
Kanonikus Tadeusz Duda
wurde von den regionalen
Behörden geschätzt
str. 4
Turnier des Wissens "Erste Hilfe"
str. 6
Regionale Motive in der Architektur
der touristischen Einrichtungen
im Tal der Wilden Adler
str. 7
In Richtung der Literatur
str. 11
Józef Stanisław Wojtecki ist tot
str. 13
Monika Taubitz in Eisersdorf
str. 14
Über den Schutz der Gesundheit
und der Umwelt
str. 17
Ein außergewöhnliches Jubiläum str. 18
Die Pfarrkirche
Mariä-Himmelfahrt in Glatz
str. 20
Die Grafschaft Glatz
– ein Marienland
str. 21
Die Glatzer Madonna
am Hauptaltar
str. 21
Vom Springbrunnen zur ... Quelle,
dh, Eine kurze Geschichte
der Denkmäler in Bad Althride
str. 22
Vor der Heiligsprechung
aller Zeiten
str. 26
Grüssau - Europäische Perle
des Barocks
str. 33
Fotoausstellung "Friedenskirch
en in Niederschlesien"
str. 34
NATIONALE MOBILE
FOTOAUSSTELLUNG
str. 34
XX TAGE DER SCHWEDISCHEN
KULTUR IN NIEDERSCHLESIEN
str. 35
19. LITERARISCHER HAFEN
IN BRESLAU
str. 35
SCWEIDNITZER JAZZ NÄCHTE
str. 36
Wydawca/nakladatel/herausgeber:
Stowarzyszenie Komitet Obywatelski Ziemi Kłodzkiej
Wydawnictwo Ziemia Kłodzka
57-400 Nowa Ruda, ul. Boh.Getta 4,
tel./fax +48 74 8725308, redakcja@ziemia.klodzka.com
Współwydawcy/spolunakladatelé/mitherausgeber:
Solidarność Polsko-Czesko-Słowacka,
Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu
Czasopismo Ziemia Kłodzka jest dofinansowane
przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego
Nakład/náklad/auflage:
2000 egz/kopie/exemplare
Druk/tisk/druck:
Usługi Poligraficzne Bogdan Kokot
vel Kokociński, 57-400 Nowa Ruda, ul. A. Krajowej 15.
Redakcja zastrzega sobie prawo skrótów i adiustacji
dostarczonych materiałów - nie zamówionych nie zwraca.
Redakce si vyhrazuje právo na zkratky a adjustace
dodan�½ch materiálů - neobjednané nevrací.
Die Redaktion behält sich das Recht vor, die zugeschickten
Texte zu kürzen und zu korrigieren - unbestellte Texte werden
nicht zurückgeschickt.
Redaktor Naczelny/Šéfredaktor/Chefredakteur:
Regionalny miesiêcznik transgraniczny
Teresa Bazała.
Redakcja/redakce/redaktion:
Helmut Dohnalek
(red. czeska), Joanna Golak, Julian Golak,
Ryszard Grzelakowski, Josef Krám (red. czeska),
Elisabeth Kynast-Schmidt (red. niemiecka),
Warcisław Martynowski, Petr Neuman (red. czeska),
Irena Rogowska, Jacek Suchodolski, Horst Ulbrich,
Manfred Spata (red. niemiecka).
Przygotowanie DTP/příprava DTP/
vorbereitung DTP:
Piotr Golak.
Tłumaczenia/překlady/Übersetzung:
Regionalny Miesięcznik TRansgRaniczny. Ukazuje się od 1989 r.
57-400 Nowa Ruda, ul. Boh. Getta 4
tel./fax 74 872 53 08
e-mail: redakcja@ziemia.klodzka.com
www.ziemia.klodzka.com
Na okładce/na obálce/titelbild:
Irena Rogowska, Horst Ulbrich, Petr Neuman, Joanna
Golak, Katarzyna Rima Katbeh, Grzegorz Ferenz
Widok z mostu św. Jana w Kłodzku
na Kościół Matki Bożej Różańcowej
fot. Julian Golak
4
Ziemia Kłodzka nr 237/ kwiecień 2014
Władze WOjeWództWa dOcenIły
kSIędza kanOnIka tadeuSza dudę
ks. kanonik Tadeusz Duda odbiera złotą odznakę zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego z rąk Juliana golaka - radnego sejmiku.
Ksiądz Tadeusz Duda uro-
dził się 27. 07. 1948 roku w
Wierzbnej, k. Przemyśla. Za-
mieszkał od 1949 roku na
Dolnym Śląsku. Do Parafii św.
Mikołaja w Świerkach, (powiat
kłodzki), zamieszkałej przez ok.
800 osób, przybył 14.07.1986
roku.
Już w sierpniu tego roku
rozpoczęły się pierwsze prace:
przy ogrodzeniu cmentarza w
Świerkach. W Krajanowie nato-
miast w zabytkowym kościele
filialnym p.w. św. Jerzego z XVIII
wieku (mała wieś zamieszkała
przez ok. dwadzieścia rodzin),
zaistniała konieczność stem-
plowania kościoła wewnątrz,
ponieważ zaczęły wypadać
cegły wspornikowe, co groziło
zawaleniem sklepienia kościo-
ła. W tym samym roku przystą-
piono do prac przy odwodnie-
niu kościoła, położonego w do-
linie, gdyż podczas większych
opadów woda stała w kościele.
W następnym roku rozpoczęły
się prace przy ankrowaniu ko-
ścioła wzdłuż i wszerz. Obito
zgrzybiałe tynki wewnątrz do
wysokości 3 m, wymieniono
instalację elektryczną, zainsta-
lowano nagłośnienie. Została
rozebrana kamienna posadzka,
wywieziona zgrzybiała ziemia,
wykonano odwodnienie we-
wnątrz, nawieziono kamieni i
na nowo ułożono posadzkę.
Zabytkowy kościół został wy-
malowany, wykonano również
konserwację dachu i wieży ko-
ścioła. Przeprowadzono kon-
serwację i restaurację boczne-
go ołtarza i ambony. Obecnie
trwają prace konserwatorskie
i restauratorskie przy głównym
ołtarzu z pierwszej połowy
XVIII wieku. Planowane są dal-
sze prace konserwatorskie i re-
stauratorskie, aby przywrócić
jego pierwotny wygląd.
W kościele parafialnym w
Świerkach w latach 1986-2013
z inicjatywy ks. Proboszcza
Tadeusza Dudy przeprowadzo-
no kapitalny remont.
W niedzielę, 13 kwietnia
w kościele pw. św. Mikołaja w
Świerkach odbyła się nieco-
dzienna uroczystość. Proboszcz
parafii ks. Tadeusz Duda z rąk
radnego województwa Juliana
Golaka odebrał Złotą Odznakę
„Zasłużony dla Województwa
Dolnośląskiego”. Tym samym
ks. Duda został pierwszym du-
chownym z diecezji świdnickiej
uhonorowanym odznaczeniem
przyznawanym przez Sejmik
Województwa Dolnośląskiego
- Złotą odznakę „Zasłużony dla
Województwa Dolnośląskiego”
otrzymał za zasługi w konser-
wacji i remoncie zabytkowych
kościołów w Świerkach i w Kra-
janowie. Wnioskodawcą przy-
znania wyróżnienia był Julian
Golak.
Choć przyznanie odzna-
czenie nie było dla ks. Dudy za-
skoczeniem, to w rozmowie z
dziennikarzami „Gazety Nowo-
rudzkiej” nie ukrywał, że bardzo
się cieszy z docenienia jego
pracy.
Przyznam, że wiedziałem
już wcześniej o takich pla-
nach. Jest to jednak dla mnie
ogromne wyróżnienie i wiele
dla mnie znaczy - powiedział
skromnie proboszcz. Zasługi
ks. Dudy dla ratowania zabyt-
ków są nie do przecenienia.
W ostatnich latach wyremon-
tował kościół w Świerkach, a
także wybudował nowy kościół
w Bartnicy. Od kilku miesięcy
intensywnie pracuje nad przy-
wróceniem dawnego blasku
kościołowi w Krajanowie, który
również należy do jego parafii.
Obecnie trwa remont wieży, a
niedawno zakończyła się wy-
miana dachu. Co ciekawe, tych
wszystkich remontów nie by-
łoby, gdyby duchownemu nie
udawało się pozyskiwać dota-
cji, m.in. z budżetu wojewódz-
twa dolnośląskiego.
Ziemia Kłodzka nr 237/ kwiecień 2014
5
zahájení POlSkO-čeSkéhO
kulturníhO rOku 2014
Dne 7. března 2014 pro-
běhlo v hlavní budově lázní
Szczawno-Zdrój zahájení Pol-
sko-českého kulturního roku.
Slavnost se skládala ze tří částí,
které vedl Julian Golak. Stojí
za zmínku, že Julian Golak je
od 25. let Předsedou organiza-
čního v�½boru Polsko-česk�½ch
dnů křesťanské kultury a záro-
veň generálním mluvčím Pol-
sko-česko-slovenské solidarity
a radním dolnoslezského vo-
jvodství.
Po uvítání přítomn�½ch ho-
stů Julian Golak v doprovodu
poslankyně Polské republiky
Izabely Katarzyny Mrzygłockiej
udělil čestné medaile Zaslo-
užil�½ pro dolnoslezské vojvod-
ství třem osobám: Ewě Glurze
– Předsedkyni sdružení přátel
města Bielawy, Anně Adamkie-
wicz a Henrykowi Kochowi ze
Sdružení Civitas Christiana.
V druhé části polsko-če-
ského setkání obdivovali shro-
máždění hosté umělecké vy-
stoupení mlad�½ch umělců z
Umělecké školy v Broumově.
Největší potlesk si zaslouži-
ly tanečnice, které připravily
nádhern�½ tanec pod vedením
Heleny Ogriščenkové. V po-
slední části se konala pracovní
schůzka, během které něko-
lik set pracovníků z veřejně-
kulturního života diskutovalo o
možnosti uspořádání různ�½ch
společensk�½ch a kulturních
akcí v česko-polském pohraničí
na úseku od Złotego Stoku do
V�½kon baletové skupiny Umělecké školy v Broumově pod vedením Heleny ogriscenkové.
Krzeszowa.
Bylo nabídnuto téměř 100
zajímav�½ch česko-polsk�½ch kul-
turních akcí: interdisciplinární
plenéry v Krzynicach, Nowej
Rudzie a Bielawie. V doprovod-
ném programu se budou konat
čtyři večery, na kter�½ch pro-
běhne autorské čtení polsko-
česk�½ch básníků. Uskuteční se
rovněž integrační schůzky míst-
ního obyvatelstva: učitelů, no-
vinářů a mládeže. Budou uspo-
řádány několikadenní v�½lety a
poutě do nábožensk�½ch míst.
Zvláštní událostí bude také
polsko-česk�½ cyklistick�½ závod
pro rodiny. Uspořádány budou
tři soutěže pro děti a mládež,
zejména soutěž „Co víš o po-
hraničí“ a další soutěž „Věda o
Polsku a Česku“.
Jelikož největší kulturní
akce, jakou jsou Polsko-české
dny křesťanské kultury, letos
slaví 25. v�½ročí, všechny akce
se budou konat v pohraničí od
května do prosince roku 2014.
Čestn�½m patronem XXV. ju-
bilejních Polsko-česk�½ch dnů
křesťanské kultury „Zůstaňme
rodinou“ v roce 2014 je ministr
kultury a národního dědictví
Bogdan Zdrojewski. Stojí za
povšimnutí, že bude také při-
pravena v�½stava představující
v�½sledek pětadvacetileté práce
Polsko-česk�½ch dnů křesťanské
kultury v pohraničí a také v�½sta-
va „Cesta ke svobodě“, která je
připomenutím nelegálních akcí
Polsko-česko-slovenské solida-
rity v 80. letech XX. století.
Preklad: Grzegorz Ferenz
Julian goak během předaní zlat�½ch v�½znamenání „ zasloužil�½ pro Dolní slezsko.”
Účastníci záhajení Polské-českého kulturního roku 2014 v szczawně zdroj.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin