Vercoutter - W poszukiwaniu starożytnego Egiptu 1995.pdf

(19802 KB) Pobierz
PTOLMYS
n
T
O
A
Ł
M
Ą
I
O
?
PTOLEMAIOS
»
»
»
Jesl niemal oczywiste, że tekst grecki dekretu króla Ptolemeu­
sza V stanowi dokładne tłumaczenie zapisanych nad nim zna­
ków. A zatem imię tego króla musi znajdować się również
w hierogliticznej wersji dekretu, otoczone kartuszem, którym
Egipcjanie wyróżniali imiona władców. Wychodząc od greckiej
wersji imienia PTOLEMAIOS, J.F. Champollion identyfikuje
jego formę hieroglificzną. W 1822 r. w inskrypcji skopiowanej
z obelisku z File odnajduje obok kartusza Ptolemeusza kartusz
z imieniem Kleopatry. Porównując zapis obu imion, Champol-
lion zyskuje pewność co do fonetycznej wartości czterech zna­
ków hieroglificznych i identyfikuje dalsze cztery.
Porównując liczbę hieroglifów (1419) z liczbą słów greckich (486) dekre­
tu, Champollion dochodzi do wniosku, że tekst egipski musi zawierać za­
równo ideogramy, jak i fonogramy — a zatem czytać w nim należy tył-
NERON
ALEKSANDER
BERENIKE
WESPAZJAN
TYBERIUSZ
TRAJAN
Wychodząc od dwunastu znaków, których wartość fonetyczną już zna dzię­
ki odczytaniu kartuszy Ptolemeusza i Kleopatry, Champollion „wprawia
się" odczytując inne imiona królewskie, skopiowane z najrozmaitszych
egipskich pomników. Mając do dyspozycji 24 kartusze, odczytuje kolejno
imiona Aleksandra. Bereniki, Tyberiusza, Nerona, Wespazjana i Trajana.
Champollion ogłasza
Metoda zdaje egzamin. 22 września 1822 roku
demii Inskrypcji i literatury słynny
List do pana Docierado zapisyw,
I----
, .
lywanych przez Egipcjan dotyczący
tu i hieroglifów fonetycznych, ui
greckich i rzymskich.
Data
monumentach imion i tytulatury władców
dyscypliny naukowej
egi|
uznawana jest za dzień narodzin nowej
m
j l l I! |
f
11 ii
9
w.
:
RAMZES
ll.. J
<0 -
70
0000
>
oc o'
CoCo
Oo -,
O
-o
Teraz Champollion stara się odczytać jak najwięcej imion własnych.
Chodzi mu przede wszystkim o to, by upewnić się, że uzyskany drogą
dotychczasowych dociekań „alfabet” daje się zastosować do wszystkich
znanych tekstów faraońskich. W inskrypcjach, których kopie coraz czę­
ściej napływają z Egiptu, odczytuje imiona TOTMES i RAMZES.
Polichromowany relief z kaplicy Hathor z Deir el Bahari ukazuje farao­
na składającego ofiarę bogom. To Tutmozis/Totmes III (1478-1428 r.
p.n.e.) — jeden z najpotężniejszych władców Egiptu.
Malowidło w grobowcu księcia Amon-Her-Cheper-Szef w Dolinie Królo
wych przedstawia jego ojca — Ramzesa III — w odświętnych szatach.
KRAJOBRAZY CYWILIZACJI
W POSZUKIWANIU
STAROŻYTNEGO
EGIPTU
Jean Yercoutter
Książka opublikowana
H'
ramach Programu im. T. Iloya-Żeleńskiego przy
wsparciu francuskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych
oraz Wydziału Kulturalnego i Naukowego Ambasady Francji w Polsce.
Dla Wiktora, Akiry i Tomasza
Tytuł oryginału
Decouvertes Gallimard
A la recherche de FEgypte Oubliće
© Gallimard Jeunesse 1986
© for the Polish edition by
Wydawnictwo Dolnośląskie Sp. z o.o., Wrocław 1995
Redakcja
Anna Rojkowska
Redakcja techniczna
Marek Krawczyk
Natalia Wielęgowska
Przełożył
Maciej G. Witkowski
Korekta
Ewa Krawczyńska-Olesińska
Janina Gerard-Gierut
Druk i oprawa
NEOGRAF1A, Martin, Słowacja
Wydawnictwo Dolnośląskie Sp. z o.o.
plac Solny 14a
50-062 Wrocław
ISBN 93-7023-327-9
ISBN 93-7023-377-5
Wydawnictwo Dolnośląskie
Wrocław 1995
Zgłoś jeśli naruszono regulamin