Antologia Ludzie i gwiazdy 1976.pdf

(1615 KB) Pobierz
Ludzie i gwiazdy
Antologia opowiadań fantastycznonaukowych
pisarzy Krajów Demokracji Ludowej
Wybrali opowiadania i napisali przedmowę
Czesław Chruszczewski i Jerzy Kaczmarek
Okładkę projektował Józef Petruk
Wydanie polskie 1976
-2-
Spis treści:
Przedmowa......................................................................................................................................................................4
Dymitr Bilenkin............................................................................................................................................................16
Ciśnienie życia.........................................................................................................................................................16
Kir Bulyczow................................................................................................................................................................28
Chatka......................................................................................................................................................................28
Czesław Chruszczewski................................................................................................................................................60
Drzewo Nie-Drzewo................................................................................................................................................60
Vladimir Colin..............................................................................................................................................................74
W zamkniętym kręgu...............................................................................................................................................74
Jozsef Cserna................................................................................................................................................................88
Przeszczep mózgu....................................................................................................................................................88
Gyula Fekete...............................................................................................................................................................144
Niszczyciele maszyn..............................................................................................................................................144
Konrad Fiałkowski......................................................................................................................................................154
Szansa śmierci........................................................................................................................................................154
Gyula Hernádi.............................................................................................................................................................183
Sodoma i Gomora. Sześć wariantów.....................................................................................................................183
Ion Hobana..................................................................................................................................................................206
Ludzie i gwiazdy....................................................................................................................................................206
Stanisław Lem.............................................................................................................................................................231
Ananke...................................................................................................................................................................231
Josef Nesvadba............................................................................................................................................................297
Anioł sądu ostatecznego........................................................................................................................................297
Rolf Schneider............................................................................................................................................................307
Przymusowe lądowanie.........................................................................................................................................307
Swetosław Sławczew..................................................................................................................................................325
Głos, który cię wzywa............................................................................................................................................325
Arkadij i Borys Strugaccy...........................................................................................................................................360
O wędrowcach i podróżnikach...............................................................................................................................360
Aleksander Szalimow.................................................................................................................................................373
Dziwny świat.........................................................................................................................................................373
Paweł Weżinow..........................................................................................................................................................404
Błękitne motyle......................................................................................................................................................404
Noty bibliograficzne...................................................................................................................................................459
-3-
Przedmowa.
Niektórzy nazywają literaturę fantastyczno-naukową literaturą
przyszłości, inni mówią, że to twórczość trzech czasów, bo
przerzuca mosty między przeszłością, teraźniejszością i
przyszłością, ukazując związki między tymi trzema czasami i
ponadczasową rolę człowieka zdolnego do myślenia i refleksyjnej
świadomości własnego istnienia.
Science-fiction ułatwia nawiązanie łączności między
naukowcami i laikami. To oczywiste, ale przy okazji tego
stwierdzenia często pada pytanie: kto kogo inspiruje? Pisarz
uczonego czy uczony pisarza? Odpowiadając można stwierdzić,
że ma tutaj miejsce tak zwane sprzężenie zwrotne. Najnowsze
zdobycze nauki, techniki, informacje o doświadczeniach
naukowych, poszukiwaniach i eksperymentach pobudzają
wyobraźnię pisarza, i odwrotnie, wynikająca z tego twórczość
fantastycznonaukowa wyzwala wizje, które mogą inspirować
naukowców.
Vera Graaf w swojej książce Homo futurus (1975) pisze m. in.
w pierwszym rozdziale: „Jeżeli ujęte naukowo społeczeństwo i
jednostkę określimy jako tematyczną bazę science fiction, to
fantazja może być sposobem, w jaki te tematy są potraktowane.
Każde naukowe lub popularnonaukowe dzieło ma naukową bazę -
jeśli jednak dojdzie do tego pobudzona przez fantazję spekulacja,
otrzymamy dwa niezbędne dla dzieła z gatunku science fiction
elementy […] Psycholog Lersch mówi o otwierającej świat sile
fantazji jako o składowym zjawisku w budowie dostępnego
człowiekowi realnego świata”.
Istnieje obiegowy, ugruntowany zresztą przez specjalistów
pogląd, że fantastyka naukowa jest zjawiskiem literackim
osadzonym w ściśle określonych ramach historycznych i
-4-
geograficznych, tworem angloamerykańskim mianowicie,
wywodzącym swój rodowód z założonego w 1926 r. przez
Hugona Gernsbacka pisma „Amazing stories”. Jeszcze w 1962 r.
pisał Stanisław Lem w eseju zamieszczonym w tomie Wejście na
orbitę, że w przypadku fantastyki „mamy do czynienia z
fenomenem zlokalizowanym wyraźnie w USA, albowiem science
fiction wydawana w innych krajach (zwłaszcza Zachodu),
pojawiła się w nich na prawach dżinsów i coca-coli jako
naśladownictwo amerykańskiego stylu życia, a nie ostatnim
argumentem na jej rzecz był wielki sukces ekonomiczny tego
bussinesu w jego ojczyźnie”.
Można z poglądem takim polemizować replikując, że Hugo
Gernsback to Luksemburczyk z pochodzenia, który zanim
wyemigrował do Stanów Zjednoczonych i wymyślił termin
science fiction, był zapalonym czytelnikiem i wielbicielem
twórczości J.Verne’a i H.G.Wellsa, że ponad dziewięćdziesiąt
procent produkcji wydawniczej SF, ukazującej się na rynku
amerykańskim, daleko ustępuje pod względem pomysłowości (nie
mówiąc już o walorach artystycznych i zawartości problemowej
utworów) twórczości wyżej wymienionych prekursorów
fantastyki, że sam Lem wreszcie, pisarz bardzo odległy od kręgu
angloamerykańskiego,
jest
powszechnie
uważany
za
najwybitniejszego współczesnego twórcę SF.
Jednakże burzliwy rozwój fantastyki naukowej, jaki nastąpił na
całym świecie w ciągu ostatnich dwudziestu lat, czyni taką
polemikę bezsensowną, a podobne argumenty zbędnymi. Zmieniła
się bowiem niepostrzeżenie historyczna i geograficzna
perspektywa widzenia zjawiska określanego mianem science
fiction. W eksplodującym kosmosie fantastyki naukowej
fantastyka anglosaska utraciła rangę literackiego universum i stała
się jedną z licznych konstelacji. Powstają nowe, coraz silniejsze
ośrodki tej twórczości: Związek Radziecki, Japonia, Włochy,
-5-

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin