Droga Polski do NATO.1.Nowy kurier_972.pdf

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURIER ï

ESTABLISHED 1972

15-31 Marca (March) 2009 No 06 (972)

www.nowykurier.com

ISSN 0848-1946

Polska i atom

Droga Polski do NATO

integracji z RFN. 31

marca 1991 roku roz-

wiązane zostały stru-

ktury wojskowe, a 1

lipca na posiedzeniu

w Pradze, nastąpiło

oficjalne rozwiązanie

Układu Warszaw s -

kiego.

Początkowo dawni

członkowie Układu

Warszawskiego trak-

towali NATO, jako

dotychczaso wego

przeciwnika, z ogra-

ni czo nym nieco zau -

faniem i pewną dozą

niepewności. Uwa-

żano wówczas, że w

zaistniałej sytuacji najlepszym

rozwiązaniem będzie zaangażo-

wanie się w proces instytucjo-

nalizacji Konferencji Bezpie-

czeństwa i Współpracy w Eu-

ropie.

Wobec zachodzących w Eu-

ropie i w świecie przemian geo-

politycznych w pierwszych latach

dziewięćdziesiątych ub. wieku

KBWE przechodziła znaczący

the atlantic alliance

Janusz Zuziak

W 1989 roku, kiedy w krajach

Europy Środkowo-Wschodniej

zaczęły się dokonywać history-

czne przemiany polityczne, zro-

dziła się nowa sytuacja geopoli-

tyczna, która w konsekwencji

wymusiła zmiany w wielu funk-

cjonujących dotychczas porozu-

mie niach międzynarodowych.

Stwarzała większe możliwości

samodzielności w działaniu i po-

dejmowaniu decyzji przez kraje

dotychczas znajdujące się pod

wpływami i dominacją Związku

Radzieckiego. Już na przełomie

lat osiemdziesiątych i dziewięć-

dziesiątych ub. wieku pow-

szechnie, zarówno w Polsce, jak i

w innych krajach naszego regio-

nu, pojawiać się zaczęły głosy o

konieczności rozwiązania Układu

Warszawskiego.

Proces rozpadu Układu rozpo-

czął się 24 września 1990 roku,

kiedy to wystąpiła z niego Nie-

miecka Republika Demokraty-

czna, będąca w trakcie procesu

Ewolucja reaktorów CANDU od prototypów poprzez jedno i wielo-

blokowe (model eksportowy to jednoblokowy CANDU -6 o mocy 740

MW w wersji ulepszonej FC-6

W ostatnich kilku miesiącach w

Polsce daje się zaobserwować

duże zainteresowanie energetyką

w kontekście jej wpływu na zmia-

ny klimatyczne. Po przejęciu

przez Demokratów władzy w

USA jest pewne, że Stany Zje-

dnoczone przyłączą się do świa-

towego ruchu na rzecz ogranicza-

nia emisji gazów cieplarnianych.

Wypowiedzi Prezydenta Baracka

Obamy nie pozostawiają w tym

względzie żadnych wątpliwości.

Energetyka jądrowa, obok elek-

trowni wodnych jest jedną z me-

tod wytwarzania prądu bez emisji

dwutlenku węgla.

Premier Donald Tusk zdecydo-

wanie przyśpieszył prace nad

wdrożeniem energetyki jądrowej

co ma związek z zobowiązaniami

podjętymi przez Polskę podczas

ne gocjowania okresu przejś cio -

wego w ramach Paktu Klimatycz-

nego po konferencji w Poznaniu

w grudniu 2008.

W grudniu 2008, mgr inż.

Dariusz Kulczyński wygłosił na

Politechnice Warszawskiej dwa

wykłady na temat ewolucji kana-

dyjskich reaktorów CANDU i ich

ewentualnej przydatności dla

Polski. Pierwszy wykład 5-XII-

2008 współor ga nizowało Polskie

Towarzystwo Nukleoniczne i Po-

litechnika Warszawska, drugi, 23-

XII-2008 był przeznaczony dla

doktorantów specjalizacji ener-

getyki jądrowej na wydziałach

Poli tech niki Warszawskiej.

Ponieważ uważam, że temat

ten jest bardzo na czasie Dariusz

Kulczyński napisał dla „Nowego

proces przekształceń instytucjo-

nalnych. Do najważniejszej do-

szło w grudniu 1994 roku na

szczycie w Budapeszcie. Wów-

czas nastąpiło przekształcenie

KBWE w Organizację Bezpie-

czeństwa i Współpracy w Euro-

pie. Miał to być nowy impuls po-

lityczny, czyniący tę organizację

zdolną do odegrania kluczowej

DokoÒczenie na stronie 22

Od Kiepury do “Gloria Artis”

Jubileusz prof. Waltera

Buczyńskiego

DokoÒczenie na stronie 14

Środowisko artystyczne To-

ronto bardzo uroczyście obchodzi

75 urodziny jednego z najwy-

bitniejszych, najbardziej znanych

i cenionych kompozytorów w

Kanadzie, prof. Waltera Buczyń-

skiego. Prof. Buczyński środo-

wisku polonijnemu dał sie poznać

już w roku 1950 kiedy mając 17

lat akompaniował na fortepianie

naszemu największemu tenorowi

Janowi Kiepurze na koncertach w

Toronto Massey Hall.

W poniedziałek drugiego marca

2009 r. w prestiżowej sali koncer-

towej „The Arts and Letters Club

of Toronto” w centrum miasta

odbył się uroczysty koncert autor-

ski Jubilata. W programie usły-

szeliśmy utwory skomponowane

dawniej jak i ostatnio przez bo-

hatera wieczoru.

Baryton Doug MacNaughton,

solista Canadian Opera Company

zaśpiewał 3 pieśni z cyklu

„Letters to a Musical Friend”,

sopran Lorna MacDonald wyko-

nała utwory z cyklu “Part of

Seven”, następnie pianista Gre-

gory Oh wykonał szalenie trudną

ale i efektowną „Piano Sonata

#7”. Finałem koncertu były cztery

pieśni na baryton i akordeon.

Solistami tym razem byli baryton

Bądźcie jak orły

“W Narodzie polskim - mówił -

wychowanie chrześcijańskie

związało się z dziejami Ojczyzny

i wywierało swój wpływ niemal

na wszystkie dziedziny życia. I

dlatego w dzisiejszym wychowa-

niu nie można odrywać sie od

tego, co stanowiło polskość na

przestrzeni tysiąca lat. Nie wolno

tego przekreslać ani zniekształ-

cać. Chrześcijański system wy-

chowania oparty na Chrystusie i

Jego Ewangelii zdawał wiele razy

egzamin w dziejach naszego

Narodu i to w najtrudniejszych

momentach tych dziejów.”

Wychowanie rozpoczyna się w

domu rodzinnym. Szkoła nato-

miast ma ów dom wspierać,

kształtując osobowość młodego

człowieka i zaszczepiając w nim

miłość do Ojczyzny.

Życie dziecka - głosił ks. Jerzy

- zaczyna się pod sercem matki.

To matka ponosi najwięcej trudu,

aby dziecko na świat wydać, a

Paweł M. Nawrocki

Obok problemów dotyczących

świata ludzi pracy, ks. Jerzemu

Popiełuszce - bestialsko zamor-

dowanemu Kapelanowi “Solidar-

ności” i Kandydatowi na ołtarze -

bardzo leżała na sercu przyszlość

polskiej szkoły jako instytucji

mającej wychowywać następne

pokolenia Polaków. Edukacja -

Jego zdaniem - powinna opierać

się na odwiecznej hierarchii war-

tości, na ładzie moralnym przeka-

zywanym nam przez przodków.

Maestro Andrzej Rozbicki, Prof. Walter Buczyński i Konsul RP

Andrzej Krężel z gratulacjami

Doug MacNaughton i uznawany

za najlepszego kanadyjskiego

wirtuoza akordeonu Joe Mace -

rollo. Wszystkie wykonania wy -

mienionych utworów były na jak

najwyższym możliwym po zio mie

co nie powinno dziwić jako że

DokoÒczenie na stronie 18

JAN CZAN

Broker

(905) 625-8421 - 24godz.

$49,900 - Dochodowy Business - 10 lat od za≥oøenia

$119,900 -B.dobrze wyposaøona Pizzeria- dobry dochÛd

$179,900 - Luksusowe condo, nowoczesny budynek.

$187,000 -Condo, 2 parkingi, balkon, nowy budynek.

$339,000 -PiÍkny i Nowy 1880 sq.ft. executive townhouse

$369,000 Samodzielny europejski dom-bardzo zadbany

$559,000 - Dom po rozbudowie i completnej renowacji - jak

nowy - Dom Marzenie!!!

Szybka Telefoniczna darmowa wycena domÛw!

Wycena poprzez E-mail-johnczan@hotmail.com

Strona 24

TOP

PRODUCER

DokoÒczenie na stronie 9

15-31/03/ 2009 N o 06 (972)

Strona 2

Teatr bez nazwy ale Teatr

tuacji, poradami, przechytrze-

niem, satyrycznymi uwagami i

znalezieniem lekarstwa na żonę,

ze wzmocnioną dawką. Florcie

zagrała KATARZYNA KARNA-

SZEWSKA, której efektem stały

się swaty z Fredziem granym

przez MICHAŁA KOZŁOWS-

KIEGO. Ponadto wystąpili: Wan-

dzia -MARIA MIŁKOWSKI,

Kazia- IZABELA PIECZONKA,

i jako służąca Magda-ZOFIA

Wojna z Babami

wybuchu II wojny światowej

wyreżyserował 33 sztuki teatral-

ne. Po raz pierwszy spektakl

“Wojna z Babami” został wysta-

wiony w roku 1928 a po wojnie w

1946 roku i uznany za wielkie

wydarzenie. W Polskim Centrum

Kultury, widownię powitała kur-

tuazyjnie Kapela KRAKUSY w

składzie Stanisław Mielec -

śpiew, Jerzy Janiec - akordeon,

Jadwiga Kosior - skrzypce, Zofia

Ciołek - śpiew, Jerzy Zajkowski-

banjo, Wiesław Szczepanik -tuba,

Krzysztof Lal-gitara i Marian Zio-

mek - klarnet.

Po czym rozsunęła się kurtyna i

oczy widowni zostały skierowane

na piękny salon ówczesnych ka-

mienic śródmieścia - Krakowa lat

dwudziestych.

Rzecz bowiem się dzieje w

międzywojennym okresie a miejs-

cem akcji jest oczywiście środ-

mieście Krakowa. Spektakl opo-

wiada w sposób bardzo dowcipny,

kulturalny i komediowy o nies-

naskach rodzinnych, kłótniach i

awanturach pomiędzy małżonka-

mi a rodzicami, ciotką, teściem,

oraz czterech braci - krowodyrs-

kich zuchów. Opowiada o inge-

rencji teściowej w życie młodych

małżonków. Konwersacje pomię-

dzy teściową a zięciem nie mają

końca. Na dodatek tego osobą

wspie -

rającą

inwi gi -

lacje

mło dych

mał żon -

ków jest

ciotka,

Pelagia

w którą

to rolę w

wcieliła

się ELŻ-

BIE TA

KOGUT.

Gra

aktorów

w pełni

jest pro fe sjo nal na. ILO NA

GIRZEWSKA oraz JANUSZ

DYBEL w sposób auentyczny

wcielili się w rolę Państwa

Jerzy Zbigniew Wesiora

W weecend 22 lutego odbył się

w Polskim Centrum Kultury im.

Jana Pawła II w Mississauga fry-

wolny - komediowy spektakl

“Wojna z Babami” - Stefana Tur-

skiego, krakowskiego miłośnika

teatru. Skąd się wziął Teatr?.

Teatr wywodzi się ze świata

boga Dionizosa. Jest to bóg uro-

dzajów, zwłaszcza winnej lato-

rośli. Był bóstwem wiejskim. Po-

czątek teatru datuje się na VI

w.p.n.e. Słowo Teatr pochodzi od

greckich wyrazów teatos - do-

strzegalny, teates - widz, i teatron

- miejsce przedstawień. Oglądany

przez Polonię w niedzielne popo-

łudnie spektakl “Wojna z Baba-

mi” został napisany przez wiel-

kiego miłośnika teatru, doskona-

łego aktora, reżysera, oraz wspa-

niałego organizatora STEFANA

TURSKIEGO. (ur.w1875 r.) do

CIOŁEK.

Miała być wojna z babami-

tymczasem one same za łby się

wzięły. Miłe złego początki, prze-

rodziły się, w

ugodowe i po-

jed na ne spra -

wy rodzinne.

To sym pa -

tycz ne, satyry -

cz no-dydak ty -

czne-wido -

wisko i ten

wspa niały epi -

zod stworzyli

nam wyżej

wy mienieni

torontońscy

aktorzy. Stwo-

rzyli oryginalny spektakl multi-

me dial ny i wielopokoleniowy.

Adaptacje wciąż aktualne, uka-

zujące postawy i nawyki myślowe

mimo osadzenia bohaterów w

latach dwudziestych. Przedmiej-

skie zale can ki, konty nuacja kro -

woderskich zuchów, ”Wojna z

Babami”. Wielka szkoda że nie

sfilmowano tego przedstawienia,

gdyż z biegiem lat zapomina się

już o tego typu komediach w

kraju a cóż dopiero po za jego

granicami. Dlatego wypada także

podziękować Sponsorom, którzy

nie pozostali obojętni na to przed-

się w zię cie a są nimi: St.Stani -

sław-St.Casimir’s Polish, Parishes

Credit Union LTD, Goniec, Czas-

Związkowiec, Radio Polonia To-

ronto, Nowy Kurier, Głos Polski,

Polskie Radio Toronto, Księgar-

nia “Pegaz for You”, European

Fine Foods Co., Tymek’s, Aican

Graphis INC., TAX Strategies,

Dr.Maria Piszczek, Stanisław

Krawiec- bioenergoterapeuta,

Colbeck-podłogi, Acumen-Insu-

rance Group. Nie pozostaje nam

nic innego jak podziękować

aktorom za przeżycie oraz dane

nam wszystkim obejrzeć, było nie

było komediową klasykę teatral-

na.

Dziękujemy - Prosimy o

jeszcze.

JOLANTA KRYSTKOWICZ

Adwokat, Notariusz

L.L.B, LLM By≥y SÍdzia w Polsce

2347 Kennedy Rd. Unit 402, Scarborough, Ont.

Klaczków (ona Pani Klaczkowa,

on Pan Klaczek), natomiast

Mateusz Jecz wraz z Katarzyną

Karnaszewską wystąpili w roli

małżeństwa jako Florcia i Kazik.

Wspaniałą rolę odegrał ówczesny

broker, (Broker -pojęcie wielo-

znaczne, używane na rynku fi-

nansowym i kapitałowym w kilku

kontekstach znacze nio wych.)

Walenty ANDRZEJ KOSIOR-

KIEWICZ. Pan Klaczy naby-

wając kamienicę, odzyskuje po

trzydziestu latach pożycia z

małżonką pełnię swobody, odda-

jąc swoje współczucie, które to

ma towarzyszyć zięciowi. Rolę

braci - zuchów krowoderskich

grają: Felek -JAN DABAL, Fra-

nek -JERZY WÓDKA, Staszka

gra JACEK MIŁKOWSKI, oraz

Walek to rola TOMASZA BA-

CZYŃSKIEGO. Ich zadaniem

jest rozładowanie rodzinnej sy-

M1T 3T8

pÛ≥nocno-wschodni rÛg ulic Kennedy Rd. i Sheppard Ave.

Tel.: 416- 292-8337

AUTO WORK LTD.

Complete Auto Repair

Used & New Tire Service

• Tune - Ups

• Shocks

•Tire Services

•Brakes

•Mufflers

•Car Detailing

• Elektrical

•Front End Work

P e ≥ n e b a d a n i e o c z u

15 57SEDLESCO MB DR.

1557

Sedlescomb Dr.

Mississauga, Ont.

L4X 1M4

Jarrow

DUNDAS

ZENON MIGUS

Bus. (905) 629-1892Cell.

(416) 707-8304

Gdy samochÛd twÛj nie rusza dzwoÒ naty-

chmiast do Migusa. FachowoúÊ i uczciwoúÊ

EWA G£ADECKA

1224 Dundas St. West, Suite 102, Mississauga,

Ontario L5C 4G7

47 LATA

OBS£UGI

POLONII

VISTULA TRAVEL

Promocyjne ceny BiletÛw do Polski

Income - Tax

Wa k a c j e n a s ≥ o n e c z n y m p o ≥ u d n i u - ì l a s t m i n u t e î

U b e z p i e c z e n i a t u r y s t y c z n e - j u ø o d $ 1 . 1 0

Wy s y ≥ k a p a c z e k i p i e n i Í d z y

Tel.: 905-624-4141

1425 Dundas St. E. Unit 5A Mississauga

POMNIKI

Pomniki z granitu

P≥yty z brπzu

Gwarantowana wysoka

jakoúÊ us≥ugi

Duøy wybÛr kolorÛw

i wzorcÛw

PrzystÍpne ceny

POMNIKI

24 godzinna obs³uga

oraz dostawa oleju

opa³owego

VISTULA TRAVEL

(416) 232-2262

( 416) 232-1250

83 SIX POINT ROA D

83 Six Point Road

Toronto, ON M8Z 2X3

Dundas St. E.

N o 06 (972) 15-31/03/2009

Strona 3

o znany epizod

Wsi, z góry przeznaczony do

działań wojennych, konny 11

Pułk Strzelców Granicznych. No-

wo powstała jednostka nigdy

jednak nie pełniła zadań granicz-

nych.

Podział taktyczny Strzelców

Granicznych oparty został na

organizacji wojsk kawaleryjskich,

gdzie podstawową jednostką

taktyczną był pułk składający się

zazwyczaj z dwóch dywizjonów

(tylko 4 Pułk Strzelców Granicz-

nych składał się z trzech). W

skład dywizjonu wchodziły cztery

szwadrony. Każdy pułk posiadał

szwadron karabinów maszy-

nowych, szwadrony techniczne

oraz szwadron szkolny. W struk-

turze obecne były samodzielne

dywizjony funkcjonujące jako

samodzielne oddziały.

Do zadań strzelców granicz-

nych należało przeciwdziałanie

nielegalnemu przekraczaniu

granicy, przemytowi, współdzia-

łanie z państwowymi organami

nadzoru cywilnego, a szczególnie

z żandarmerią, policją, strażą ko-

lejową, wodną, skarbową itp.,

DokoÒczenie na stronie 16

Strzelcy Graniczni w wojnie

Polsko - Bolszewickiej

przez cały okres jej istnienia płk

Bronisław Zaniewski. Pod wzglę-

dem gospodarczym i militarnym

poszczególne jednostki podlegały

bezpośrednio dowództwom okrę-

gów generalnych, na których

terenie pełniły służbę.

W chwili powstania formacja

strzelców granicznych składała

się z dowództwa, sześciu pułków

(od nr 1 do 6) oraz dwóch sa-

modzielnych dywizjonów (nr 1 i

3). Szkolenie kadry podoficerskiej

prowadziły, dyslokowane w War-

szawie i Starej Wsi, szkoły pod-

oficerskie. W okresie funkcjo-

nowania formacji strzelców gra-

nicznych liczba pułków i samo-

dzielnych dywizjonów zmieniała

się. W kwietniu tegoż roku pow-

stała 3 Szkoła Podoficerska

Strzelców Granicznych w Zegrzu.

Na podstawie rozkazu Ministra

Spraw Wojskowych nr 5179/Org.

z 21 maja 1920 r. na bazie 3

Samodzielnego Dywizjonu sfor-

mowano 10 Pułk Strzelców Gra-

nicznych, przy czym dywizjon ten

został przemianowany na I

dywizjon tegoż pułku. Przy pułku

tym sformowano także - na pod-

stawie rozkazu Ministra Spraw

Wojskowych nr 6159/Org. z 16

czerwca 1920 r. - nowy 1 Samo-

dzielny Dywizjon Strzelców Gra-

nicznych. 6 lipca 1920 r. dy-

wizjon ten został przemianowany

na II dywizjon 10 Pułku Strzel-

ców Granicznych, a dotychcza-

sowy II dywizjon tegoż pułku - na

1 Samodzielny Dywizjon Strzel-

ców Granicznych. Dowódcą 10

Pułku został płk Władysław

Obuch-Woszczatyński. Reor ga -

nizację przeprowadzono w bardzo

szybkim tempie. 10 Pułk Strzel-

ców Granicznych miał zostać

sformowany w ciągu tygodnia i

natychmiast skierowany do peł-

nienia służby granicznej.

Ostatnią zmianą było utworze-

nie z 1. Szkoły Podoficerskiej

Strzelców Granicznej w War-

szawie i 2. Szkoły Podoficerskiej

Strzelców Granicznej w Starej

Zbigniew Moszumański

Po zakończeniu działań zbroj-

nych i dyplomatycznych, ochronę

granicy zachodniej odradzającego

się po I wojnie światowej państwa

polskiego przejęły formacje gra-

niczne. Po licznych reorganiza-

cjach, na mocy rozkazu Ministra

Spraw Wojskowych nr 1926/ Org.

/Tjn. z 3 marca 1920 r., na gra-

nicy zachodniej rozpoczęła służbę

formacja strzelców granicznych

podporządkowana organizacyjnie

Ministerstwu Spraw Wojsko-

wych. Formacją tą dowodził

!"!#$"%

&' (%"!&))*+(!% ,-% ./01234')

(/""55$%%!"!,&)6%7%8%1"! "/9

"#$ %%& !

()*+,)+*

%-.&/01

2234

%)-

15/&

*0'1'70,+3*2$89:+

"34*+%-*..'3*,,;<

"(%%,;+2'.'=>3*)*.00+?.0*0$'

1*',,35@)2

@)0

5%3ABC3DE:3BECD

www.nowykurier.com

15-31/03/ 2009 N o 06 (972)

Strona 4

Gorzkie wspomnienia z

indianskich szkół

przez grupy chrześcijańskie. Pod

koniec 1880 roku na terenie

rezerwatów indiańskich pobudo-

wano dwadzieścia siedem szkół.

Rozrzucone były na ogromnych

obszarach ciągnących się od Wy-

brzeża Wschodniego do Zachod-

niego. Jedna z najbardziej zna-

nych to Carlisle Indian School w

Pensylwanii. Chodził do niej

olimpijczyk, atleta Jim Thorpe.

Inne znane szkoły to Haskell

Indian School w Lawrence, w

stanie Kansas, i Phoenix Indian

School w Arizonie.

Oficjalne źródła historyczne są

zgodne, że szkoły oznaczały wy-

dostanie dzieci spod „szkodli-

wego wpływu rodziców i kultury

indiańskiej - pod groźbą zabrania

racji żywnościowych i rządowych

subsydiów, zapomóg pienięż-

nych”, że miały za zadanie „asy-

milację Indian przez odcięcie ich

od wpływów rodziców, plemienia

i ich kultury”.

Zdarzało się, szczególnie w po-

czątkowym okresie istnienia tych

szkół, że rodzicom, którzy odma-

wiali oddania dzieci - wręcz je

porywano.

- Agenci rządowi przychodzili

nawet z pistoletami, którymi stra-

szyli rodziców i mówili: „Jeżeli

nie oddasz dziecka, będziesz

Aleksandra Ziółkowska-

Boehm

DokoÒczenie na stronie 19

Fragment książki „Otwarta

rana Ameryki”, która ukazała się

w Polsce w Wyd. DEBIT, 2007

- Szkoła jest dla mnie gorzkim

wspomnieniem... - mówi mi

mocno starszy Indianin z plemie-

nia Siuksów. Nazywa się Phil

Lane. Miał pięć lat, kiedy znalazł

się w Wakpale, w Południowej

Dakocie, w szkole dla amery-

kańskich Indian, imienia świętej

Elżbiety, patronki miłosierdzia

chrześcijańskiego, która poświę-

ciła życie posłudze chorym i ubo-

gim.

Lane pamięta płaczących ko-

legów, przywiązanych tak jak i on

za kolana i publicznie chłosta-

nych. Kary te skończyły się, kie-

dy całkowicie odrzucił indiańskie

tradycje, wyrzekł się ich, kiedy

upodobnił się do białych rówie-

śników.

- To jest tak, jakby ktoś wbijał

mi nóż w serce i powoli przekrę-

cał - mówi Lane, kiedy go pytam

o wspomnienia z tamtych lat. -

Teraz, kiedy jestem już starszym

człowiekiem, ostrzej na to patrzę.

Karanie małych dzieci, według

mnie, to jest karanie roślin

wschodzących z ziemi.

Podobną opinię na temat swojej

szkoły przekazuje mi Madonna

Beard, Indianka z plemienia Sze-

jenów, pracująca obecnie w

miejscowym szpitalu w Rapid

City w Południowej Dakocie. Po-

kazuje mi wiersze, których pisa-

nie - jak mówi - pomaga jej

wyrazić ból.

- Nigdy nie zapomnę zakonnic,

które straszyły diabłem, karały za

każde przewinienie, których ba-

łam się jak ognia. - Madonna

Beard poszła ze mną na spacer. -

Nigdy nie zapomnę swojego stra-

chu i swoich cierpień.

Opowieść jak z Dickensa, ale

to nie jest fikcja, tylko fragment

amerykańskiej historii.

Od połowy XIX wieku dzieci

indiańskie oddzielano od rodzi-

ców i wysyłano do szkół finanso-

wanych przez rząd amerykański.

Część dzieci odwiedzało rodzi-

ców w czasie wakacji i świąt,

większość jednak, wysyłana do

szkół oddalonych o dziesiątki mil

nie widziała swoich bliskich

przez lata.

Szkoły pobudowano na pod-

stawie obustronnej umowy. W

zamian za ziemię rząd amery-

kański zapewniał dzieciom in-

diańskim edukację na poziomie

podstawowym. Szkoły te były

finansowane przez Kongres i

administrowane przez specjalny

urząd do spraw Indian albo

czasami - w mniejszym zasięgu -

Strona 5

N o 06 (972) 15-31/03/2009

Głos

telefon, nie musimy pytać kto

dzwoni.

Chociaż każdy głos jest nie-

powtarzalny, niektórzy ludzie są

obdarzeni głosem wyjątkowym,

jedynym na tysiące, może na

miliony. To są głosy, które roz-

pozna każdy, kto je raz uslyszał.

Takie głosy mieli Szalapin i Paul

Robeson, Yma Sumac i Buffy St.

Marie.

na taśmę. Pamiętam, jak moi

kuzyni płakali słuchając nagra-

nego głosu swego zmarłego ojca,

Wszyscy zachwy ca my się na gra -

niami wspanialych głosów śpie-

waków o międzynarodowej sła-

wie: Caruso, Kiepury, Pavarottie-

go czy Bocceli.

Tak jak twarze zapamiętujemy

głosy ludzkie. Odwiedziłam dwa

lata temu kuzynkę, która cierpi na

chorobę Alzheimera i towarzy-

szącą tej chorobie utratę pamięci.

Nie poznaje już nawet najbliższej

rodziny. Zapytałam: „Czy mnie

poznajesz?”, bo mnie dawno nie

widziała. Odpo wie dzia ła: „Pamię -

tam twój głos” – widocznie głos

się nie zmienił.

Kilkanaście lat temu nagrałam

na taśmy, przygotowując kurs

korespondencyjny języka polskie-

go dla Uniwersytetu Waterloo.

Moźe w jakies dwa lata po roz-

poczęciu kursu zadzwoniłam z

interwencją do Towarzystwa

Opieki nad Zwierzętami. Jakieź

było moje zdumienie, kiedy roz-

mówczyni, nieznana mi osoba,

powiedziała “Good afternoon, Dr

Sharratt”. Poznała mnie od razu

po głosie. W trakcie rozmowy

okazało się, że brała mój kurs ko-

respondencyjny. Więc osłuchała

się z moim głosem. Oczywiście

poznajemy po głosie rodzinę i

znajomych, kiedy dzwonią przez

Barbara Sharratt

Mieć głos, zabrać głos, oddać

głos, wydać głos, głosować, gło-

sić, nagłaśniać, odgłos, pogłos,

zgłosić, ogłoszenie, głosowanie

… pochodne słowa można mno-

żyć. Dwie spółgłoski: ‘g’ i ‘l’ w

językach słowiańskich oznaczają

głos. Ciekawe, że mój 5-cio mie-

sięczny wnuk wydaje właśnie

takie dżwięki, zabierając głos, co

wyraźnie wskazuje na jego pol-

skie korzenie. Wydają głos ludzie,

zwierzęta, ptaki, owady. Głos jest

oznaką “życia” człowiek nieprzy-

tomny „budzi się” i mówi, co

oznacza, źe źyje i normalnie funk-

cjonuje. „Dzieci i ryby głosu nie

mają” mówiło się w epoce Kró-

lowej Wiktorii; teraz mają, moźe

aź za duźo do powiedzenia, ku

utrapieniu rodziców.

Głos tak jak odciski palców,

oczy, czy linie na piętach to spo-

sób do indentyfikacji człowieka,

bo podobnie do DNA naleźy do

jednej, jedynej osoby. Jest nie-

powtarzalny. Chcąc zatrzymać,

zachować czyjś głos nagrywamy

No i oczywiście Edith Piaf,

dziecko paryskiej ulicy. Jej głosu

się nie zapomina.

Tak jak Elvis Presley, Edith

miała mnóstwo naśladowczyń, ale

żadna jej nie dorównała, bo tu

wchodzi w grę nie tylko tembr

głosu, ale cały wielki ładunek

emocjonalny, będący częścią

osobowości maleńkiej Francuzki.

Szczególnie wyczuleni na głos

są muzycy i każdy z nich kochał

się przynajmniej w jednej śpie-

waczce: Chopin w Gladkowskiej,

Mozart w Alojsii Weber, siostrze

Hortancji, swojej żony, Mendels-

sohn w Jenny Lindt, szwedzkim

słowiku. Umierający Chopin pro-

sił Delfinę Potocką, żeby mu za-

DokoÒczenie na stronie 21

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: