Focus Polska 2018-11.pdf

(17927 KB) Pobierz
P
POLSKI PRZODEK DINOZAURÓW
SAŁATA Z KOSMOSU
LISTOPAD 2018
NAUK A
ZMIENIA
Ś W I AT
nr 11/278 – listopad 2018 / cena 8,99 zł
(w tym 8% VAT)
EMOCJE
UPRZEDZENIA
PASO YTY
CHOROBY
CIA O
INTERNET
SPO ECZE
STWO
Czy nadchodzi
era kobiet
HISTORIA
TECHNOLOGIA
8
wynalazków
które pomogą
kierowcom
na śniegu
Polscy naukowcy
na frontach
I wojny
W NUMER ZE
OD REDAKCJI
Kr ta droga do prostych decyzji
W
Piotr Ko cielniak
redaktor naczelny
piotr.koscielniak@burdamedia.pl
ydaje ci się, że twoje wybory są przemyśla-
ne? Że kierujesz się wyłącznie racjonalnymi
przesłankami, a decyzje w najważniejszych sprawach
podejmujesz na chłodno i z namysłem? Masz rację:
wydaje ci się. Tylko myślisz, że sam myślisz.
W rzeczywistości proces podejmowania decyzji
jest znacznie bardziej złożony. Na nasze wybory – od
tego czy posłodzić kawę, po to, na którego polityka za-
głosować – wpływają tysiące czynników, o których nie
mamy bladego pojęcia. Nie chodzi tylko o interneto-
we memy i boty, które stały się ostatnio znakomitym
usprawiedliwieniem dla przegranych – od polityki po
kulturę (tak, kulturę – krytyka filmu „Ostatni Jedi” to
efekt działań rosyjskich trolli – twierdzi amerykański
specjalista od mediów społecznościowych). Na na-
sze przekonania mają wpływ rzeczy, o których zna-
czeniu dotąd nic nie wiedzieliśmy.
Dopiero teraz
naukowcy, wyposażeni w najnowocześniej-
sze urządzenia do podglądania pracy mózgu,
zbliżają się do wyjaśnienia procesów zacho-
dzących w naszych umysłach.
Rezultat tych badań nie jest dla nas specjalnie
pochlebny. Wolna wola jest ułudą. Na szczęście
czynników wpływających na decyzje jest tyle, że –
przynajmniej na razie – nie ma mowy o celowym ich
wykorzystaniu do podstępnego sterowania nami.
Nie brakuje naukowców, którzy uważają, że nasza
umiejętność świadomego podejmowania decyzji jest
jak muskuł – można ją trenować, ale też może się
zmęczyć. To dlatego poważne decyzje warto podej-
mować będąc wypoczętym, najlepiej rano – i po je-
dzeniu. A dla tych, których decydowanie męczy, rada
od Baracka Obamy: postaw na rutynę. Jako prezydent
nosił tylko granatowe i ciemnoszare garnitury, żeby
mieć rano o jedną decyzję mniej do podjęcia.
Nasz temat
numeru
– s. 18
W prenumeracie
zyskujesz więcej!
Infolinia: 22 360 37 77
prenumerata.burdamedia.pl
Spotkanie w
Focus Lab
– Jolanta Bylica
i Maciej Stachowiak (laureaci Soczewek Fo-
cusa) prezentują mobilne urządzenie do KTG.
Startuje
Focus Lab
Focus Lab
to miejsce,
w którym pokazujemy
praktyczną stronę nauki.
Umożliwiamy poznanie
innowacyjnych rozwiązań,
eksperymentowanie, do-
tknięcie nowych techno-
logii i bezpośredni kontakt
z ludźmi, których idee
wpływają na nasze co-
dzienne życie. Zaprasza-
my do testowania sprzętu,
rozmów z naukowcami, na
stronę
Focus.pl
i spotkań
przy kawie w redakcji.
ZNAJD NAS NA:
focus.pl
youtube.com/magazynfocus
facebook.com/magazynfocus
Magazyn
„Focus”
dost pny jest równie w wersji dla osób niewidomych i niedowidz cych.
Osoby zainteresowane wersj specjaln magazynu prosimy o kontakt pod adresem
biuro@defacto.org.pl
FOT. MATERIAŁY PRASOWE
NAUKA ZMIENIA ŚWIAT
3
W NUMER ZE
44
Nieniszczące się wycieraczki,
superbieżniki i inteligentne świat-
ła pomogą przejechać przez zimę.
50
64
06
08
W przyszłości będziemy
mogli wybrać, w jakiej
postaci chcemy istnieć.
Na terenie dzisiejszej Polski
kilkadziesiąt mln lat temu walczy-
ły ze sobą pierwsze dinozaury.
OTWÓRZ OCZY
ZDJĘCIE MIESIĄCA
34
38
44
48
POROZMAWIAJMY O TYM,
CZEGO SIĘ BOISZ
Zagadka t czowego jeziora
WYDARZENIA
Noble 2018, 4 mln Polaków jest siecioholi-
kami, nowa planeta w Uk adzie S onecznym
Medycyna:
Jak przygotowa si na to,
co nieuchronne, opowiada
dr Kathryn Mannix, specjalistka
od medycyny paliatywnej
64
68
72
74
CZŁOWIEK TO ZA MAŁO
Społeczeństwo:
O tym,
jak b dzie wygl da o ycie
w przysz o ci, opowiada Natasha Vita-More,
artystka i transhumanistka
CO DWA JĘZYKI TO NIE JEDEN
INNOWACJE
KWIATY
DLA ASTRONAUTY
Psychologia:
Dlaczego nowego j zyka
warto si uczy w ka dym wieku
CZY WIESZ ŻE
PTAKI TO NIE ŚMIETNIKI
12
16
MOTORYZACJA
Nowa era Mercedesa
POLSK A NAUK A
Kosmos:
Hodowla ro lin w kosmosie to
dziedzina nauki, w której stawiamy dopiero
pierwsze kroki
Mo na gra na warzywach
Felieton Joanny Nikodemskiej
O polskim pomy le na superszybkie poci gi
i pierwszym torze testowym pod odzi
opowiada Przemys aw P czek, prezes firmy
Hyper Poland
8 WYNALAZKÓW,
KTÓRE POMOGĄ
KIEROWCOM NA ŚNIEGU
Technologie:
Jak przygotowa samochód
na mro ne miesi ce
CZY WIESZ ŻE
PRZEWODNIK
76
82
KULTURA
NAUK A W MIEŚCIE
Nowo ci wydawnicze i filmowe
Dlaczego warto odwiedzi Stuttgart
TEMAT NUMERU
18
KTO
TU RZĄDZI
S oje zdradzaj nie tylko wiek drzewa
Wydaje nam si , e podejmujemy decyzje
wiadomie i niezawi le. A co, je li nie mamy
wolnej woli? Naukowcy wskazuj , e tak
naprawd steruj nami choroby, emocje,
internetowe boty, a nawet yj ce w naszym
mózgu paso yty
50
56
POLSKI PRZODEK
DINOZAURA
84
88
POLSCY NAUKOWCY
NA WOJNIE
Przyroda:
W Górach wi tokrzyskich
odkryto lady zwierz cia,
z którego wyewoluowa y dinozaury
DLACZEGO NIE SZCZEPIĘ DZIECI
Historia:
Co robili Hirszfeld, Weigl
i Sk odowska-Curie, zanim Polska odzyska a
niepodleg o
WARTO KUPIĆ
TESTUJEMY ASUS ZENFONE
MAX PRO M1
Felieton Jana Stradowskiego
28
TYLKO BOGACI BĘDĄ ŻYĆ WIECZNIE
Felieton dr Aleksandry Przegali skiej
CZŁOWIEK
FOCUS ODPOWIADA
ODKRYCIA
30
4
TYTOŃ MNIEJ RYZYKOWNY
58
NADCHODZĄ
RZĄDY KOBIET
92
WASZE PYTANIA
Medycyna:
Nowe urz dzenia
zast puj ce papierosy mog uratowa ycie
tym palaczom, którzy nie potrafi zerwa
z na ogiem
FOCUS
 LISTOPAD
2018
Społeczeństwo:
Staj na czele
pa stw, firm, wybieraj w asny
sposób na ycie, nie ogl daj c si
na opinie innych. Czy XXI wiek
b dzie stuleciem kobiet?
Czy mo na codziennie pokonywa
dystans maratonu?
ZACZYNAJĄC OD KOŃCA
98
WIADOMOŚCI PRAWIE NAUKOWE
Troch inne Noble
OKŁADKA: PROJEKT – MICHAŁ JANICKI; FOT. ADOBE STOCK;
PROJEKT MAKIETY: MICHAŁ JANICKI
Zgłoś jeśli naruszono regulamin