Pamięć przetrwania. Nazistowski obóz pracy oczami więźniów.pdf

(79376 KB) Pobierz
Mlelaka Biblioteka
Publiczna
w
Ustroniu
111111111111111m 11 1111111111
94(100)"1939/1945"
111
o
0086925
9
Spis
treści
Spis
ilustracji
Wstęp
do wydania polskiego
Podziękowania
Notka na temat nazwisk
Wstęp
9
13
19
23
25
Żydzi
z Wierzbnika
i
2
Społeuność
~dow~ka
Początek
wojny
Wierzbnika
i Starachowic
pned
wojną
.43
54
62
66
74
88
3
4
5
6
li
Pierwsze
miesiące
niemieckiej
okupacji
Judenrat
Niemieccy okupanci w Starachowicach-Wierzbniku
Trudne
życie
w getcie: Wierzbnik
1940-1942
Zagłada
wierzbnickiego getta
7
Wierzbnik w
przededniu
likwidacji
getta
8
Akcja
likwidacyjna
27
października
1942
roku
9
Marsz do obozów pracy
105
128
150
111
Terror i tyfus.
Jesień
1942
-
wiosna
1943
10
Ludzie
i
struktury
Tyfus
12
Masakry Althoffa
13
Tartak
11
163
173
177
189
IV Stabilizacja
14
15
16
17
18
Epoka Kolditza:
lato-jesień
1943
Praca
Żydów
Żywność,
własność
i podziemie gospodarcze
Ukraińscy
strażnicy
197
213
220
231
235
240
251
260
Spis
ilustracji
Polacy
i
Żydzi
19
Dzieci w obozach Strzelnica,
Majówka
i
Tartak
20
Porody,
przerywanie
.ciąży,
seks
i
gwałty
21
Epoka Schrotha: zima-wiosna
1944
V
Łączenie
obozów, ucieczki,
ewakuacja
22
Zamkn
ięcie
obozów Majówka
i
Tartak
23 Ostatnie
dni
24
Ze Starachowic
do
Birkenau
25
Starachowickie kobiety
i
dzieci w
Birkenau
26
Uciekinierzy
VI
Pokłosie
27
Powrót i
ucieczka
z
W
ierzbnika
28
Powojenne
śledztwa
i
procesy w Niemczech
29
Podsumowanie
Przypisy
końcowe
Indeks nazwisk
279
294
Tartak:
skład
drewna
Fotografia pochodzi
z
archiwum Autora.
Autor
dziękuje
za
zgodę
na wykorzystanie
zdjęć
303
319
328
Anicie
I
Maciejowi Frankiewiczom ze
Starachowic
2
Główny
budynek
Tartaku
Fotografia pochodzi
z
archiwum
Autora.
Autor
dziękuje
za
zgodę
na wykorzystani
e
zdjęć
Anicie I
Maciejowi Franldewiczom
ze
Sta~howlc
3
Tartak:
nieznani
robotnicy
343
356
383
395
457
Fotografia pochodzi
z
archiwum Autora. Autor
dziękuje
za
zgodę
na wykorzystanie
zdjęć
Anicie
I
Maciejowi
Frankiewiczom ze Starachowic
4
Tartak: nieznani robotnicy
fotografia pochodzi z archiwum
Autora. Autor
dziękuj e
za
zgodę
na wykorzystanie
zdjęć
Anicie
I
Maciejowi Franldewiczom ze
Starachowic
5
Grupa
robotników przed Tartakiem
Fotografia pochodzi z archiwum Martina
Baranka
6
Deportacja
Żydów
z
Płocka,
luty
1941 roku.
Część
z
nich
wysłano
do Wierzbnika
i
Bodzentyna
USHMM, C0#122,
W/5#]9083,
Desig.
#483.16
(domena
publiczna)
7
Deportacj a
Żydów
z
Szydłowca,
wrzesień
1942.
Część
mieszkańców
likwidowanego
getta
została
skierowana
do
obozów pracy
w
Starachowicach
USHMM, C0#0244.
W/5#83868,
Oe.sla. #483-19 (Yad Vashem Photo Archives)
8 Grupa
robotników
przed
wielkim piecem
w
Starachowicach
The
Dorot Jewish
DMsion,
The
New York Public
Ubrary,
A.stor,
~and
Tilden
Foundations
9
Bracia Arbeiter:
Josef,
Aaron, Srulek
(Jolek), Matek i
Elek,
z
Płocka
USHMM,
u
zgodą
lsraela Arbeitera
10 Siostry
Laksówny (Hanka,
Rozalia i
Renia)
z Wierzbnika
USHMM,
za
zgodą
M
ilesa
i
Chris
Laks
lermanów
Pamięć
przetrwania
9
Okupowana Polska
1939-1944
Morze
Bałtyckie
Region Starachowice-Wierzbnik
LITWA
Zwoleń
NIEMCY
SŁOWACJA
-
-
Przedwojenne granice
Polski
- - - Granice Generalnego
Gube.matorstwa
- -
-
-
- - -
Granice dystryktów
••• · ·
••
••
Granice
okręgów
~
Obszary
Wcielone
do
Trzeciej
Rzeszy
IJIIIT!J]
Generalne Gubematomwo
~
Ziemie
zajęte
przez
ZWiązelc
Radziecki
~
Ziemie
w
1940
roku
pod
okupacją
radziecką;
od
1
sierpnia
1941
roku
dystrykt
galicyjski
Generalnego Gubernatorstwa
linia
kolejowa
RUMUNIA
Starachowice-Wierzbnik:
getto, fabryki
i
obozy
Wstęp
do wydania polskiego
f
do
Radomia
-Kamiennej
Christopher
Browning
wpadł
w gniew,
czytając
niemieckie
do-
kumenty
sądowe.
Oburzył
go fakt,
że
sprawcy zbrodni z okresu
II wojny
światowej,
którzy w okupowanej Polsce byli odpowie-
dzialni za
prześladowanie
i mordowanie
Żydów,
w powojen-
nych Niemczech
gładko
wymigali
się
od
poniesienia odpowie-
dzialności
za swoje czyny.
Złość
Browninga
spowodowało także
to,
że
niemiecki
sąd zlekceważył
i
odrzucił
zeznania
żydowskich
świadków
-
rynek
getto
tartak
do Bodzentyna
J
uczestników
wydarzeń.
Temu gniewowi i oburze-
niu
zawdzięczamy doskonałą książkę,
która w monograficz-
ny
sposób opisuje losy
jednego
żydowskiego
miasteczka prze-
kształconego
w
obóz
pracy.
Do
opisu
życia Żydów
w
Wierzbniku
i
obozów w
Staracho-
wicach autor
wykorzystuje
głównie
relacje
żydowskie.
Oddaje
w ten sposób
głos
tym,
których
nie
chciał wysłuchać
niemiecki
sąd,
oraz
udowadnia,
jak
szczegółową, wiarygodną
i
auten-
tyczną historię można zrekonstruować, uważnie czytając
zezna-
nia ofiar. Sytuacja jest tu o tyle
szczególna,
że
Browning
miał
do
dyspozycji niemal
trzysta
relacji
ocalałych
z
jednej
miejscowości,
co jest
prawdziwą rzadkością. Korzystał
więc
ze
świadectw
byłych więźniów
obozów starachowickich,
z
ich
zeznań
przed
niemieckimi
sądami,
z zapisów
złożonych
w rozmaitych archi-
wach,
nagrań
wideo; z kilkoma
ocalałymi
sam
przeprowadził
Pamięć
przetrwania
13
Zgłoś jeśli naruszono regulamin