1. Imię ojca Anaruka.
2. Zwierzę morskie o długich kłach.
3. Nazwa grenlandzkich jeleni.
4. Brat Anaruka.
5. Zimowy dom Eskimosów.
6. Tytułowy bohater lektury.
7. Ciągnięte przez psy.
8. Ogromne zwierzę polarne o puszystym, białym futrze.
9. Broń używana do polowania na foki.
10. Zwierzę, które upolował Anaruk i Omialik.
Grenlandię zamieszkują…….............. Niemal całą wyspę pokrywa ............ . Lód ten nigdy nie topnieje. Nie ma tam .............Lato jest …............. , a zima .............. . Eskimosi mieszkają w ............... , gdzie jest zupełnie .............. , bo nie ma okien. Zajęciem mężczyzn w osadzie Eskimosów jest ............... na zwierzęta. Do zdobywania pożywienia używają takiej broni jak .............. , ................ , ...................
Co wiem o Eskimosach?
1.Jakie zwierzęta żyją na Grenlandii?
2.Ile czasu trwa noc polarna?
3.Jak miał na imię brat Anaruka?
4.Jaka jest grubość lodu na Grenlandii?
5.Wymień narzędzi jakimi polują Eskimosi:
6.Z czego Eskimosi budują namioty, w których mieszkają w lecie?
7.Wymień „dziwne” potrawy, których musiał skosztować autor książki:
8.Kto to był Omialik?
Początek formularza
9.Jak ma na imię główny bohater lektury?
10. Ile lat ma chłopiec?
11. Dlaczego ojciec zabierał Anaruka na polowanie?
12. Jak ma na imię ojciec Anaruka?
13. W jaki sposób Anaruk uratował ojca?
14. Co podarował Anaruk autorowi opowiadania na pożegnanie?
15. Jak wygląda grenlandzki pocałunek?
Jeśli przeczytałeś lekturę, nie będziesz miał problemu z odpowiedzią na pytania. Powodzenia!1. Jak miał na imię ojciec Anaruka?a) Nukunab) Tugtoc) Omialik2. Podarunek jaki Anaruk otrzymał przy poznaniu od autora książki to:a) brońb) nóż stalowyc) ręcznik3. Z czego robi się w Grenlandii namioty?a) ze skór fok i renówb) ze skór wielorybówc) z płótna4. Grubość pokrywy lodowej w środku wyspy dochodzi:a) do trzech kilometrówb) do trzystu metrów c) do trzynastu centymetrów5. Do czego Eskimosi wykorzystują żebra wielorybów?a) do robienia nożyb) do produkcji nicic) do budowy namiotu6. Jakie narzędzia zabierają Eskimosi na polowanie?a) harpuny, dzidy, strzałyb) pistolety, kusze, szablec) wędki, kilofy, szpadle7. Ulubiony przysmak z foki eskimoskich dzieci, to:a) chrupiąca płetwab) słodki tłuszczc) surowa wątroba8. Co robią Eskimosi w razie zaistniałej sprzeczki?a) wyznaczają pojedynekb) awanturują się, kłócą c) układają jeden na drugiego złośliwe piosenki9. Jakimi cechami charakteryzują się Eskimosi?a) łatwowierność i gościnnośćb) gburowatość i kłótliwośćc) zarozumiałość i pewność siebie10. Myśliwy z Grenlandii jest? (wymień jego charakterystyczne cechy)a) leniwy i skąpyb) sprytny i zarozumiałyc) skromny i odważny11. Jaka kara może spotkać myśliwego, który popełni jakiś czyn krzywdzący innych?a) musi opuścić osadęb) musi upolować niedźwiedziac) musi zatańczyć12. Na jakie zwierzęta polują Eskimosi?a) psy, wilki i jelenieb) reny, morsy i niedźwiedziec) zające, sarny i pingwiny13. Do jakich zwierząt zamieszkujących Polskę podobne są reny?a) do żubrówb) do konic) do jeleni14. Z czego Eskimosi robią nici?a) z suszonych jelit zwierzęcychb) z łodyg roślinc) z ości ryb15. Jakiej broni używają Eskimosi do polowania na zwierzęta lądowe?a) harpunówb) łuków i dzidc) noży16. Największy przysmak z renów dla Eskimosów, to:a) pieczone udkab) zupa z kości, kopyt i czaszkic) surowe mięso17. Z czego Eskimosi wykonują lampę do oświetlenia?a) z kamienia, zwierzęcego tłuszczu i zeschłych trawb) z brył loduc) z kości zwierząt18. Ulubiona zabawa Eskimosów?a) w dwa ognieb) podrzucanie do góry na zeszytych skórachc) skoki do wody19. Z czego Eskimosi robią piłkę?a) z czaszki morsab) z kopyta renad) z brzucha foki20. Jakie szczególne zdolności cechują Eskimosów?a) łatwo zapamiętują przebytą drogę i ładnie śpiewają b) szybko liczą c) wspaniale pływają w morzu21. Przez ile miesięcy trwa w Grenlandii noc polarna?a) przez całe dwa miesiące b) przez całe sześć miesięcy c) przez całe cztery miesiące22. Dwadzieścia po eskimosku, toa) pierwszy palec drugiej rękib) cały człowiekc) dwie ręce23. Jakimi umiejętnościami odznaczał się Anaruk?a) celnie rzucał harpunemb) świetnie pływał w morzuc) płynnie czytał24. Co to jest amulet? a) przedmiot, który przynosi pechab) przedmiot, który zapewnia szczęściec) zabawka25. Anaruk uratował swojego ojca przed:a) lisemb) fokąc) niedźwiedziem26. Grenlandia to: (wymień elementy krajobrazu)a) kraina lodów i śniegub) bezludna wyspac) pustynia27. Eskimosi zajmują się:a) rybołówstwem i rolnictwemb) rybołówstwem i myślistwem c) polowaniem i rolnictwem28. Jak wygląda pocałunek po grenlandzku?a) dotknięcie się nosamib) potarcie się czołamic) wzajemne pogłaskanie się po głowieOdpowiedzi: 1.b ; 2.b ; 3.a ; 4.a ; 5.c ; 6.a ; 7.b ; 8.c ; 9.a ; 10.c ; 11.a ; 12.b ; 13.c ; 14.a ; 15.b ; 16.b ; 17.a ; 18.b ; 19.a ; 20.a ; 21.c ; 22.b ; 23.a ; 24.b ; 25.c ; 26.a ; 27.b; 28.a
Grenlandia oczami współczesnego podróżnika
Grenlandia to największa wyspa świata. Ma ogromne terytorium - prawie siedem razy większe od Polski, a zamieszkuje je zaledwie 55 tys. osób (w Krakowie mieszka 756 183 ludzi – 2010 rok). Miasta i wioski budowane są na obrzeżach wyspy, które są wolne od lodu. W głębi wyspy rozmieszczone są liczne stacje badawcze i naukowe. 37 stacji działa cały rok, natomiast 17 tylko w lecie.
O mieszkańcach Grenlandii krążą różnorakie mity. Przede wszystkim trzeba pamiętać, że nazwa Eskimos ma obecnie znaczenie dość pogardliwe (dosłownie: ten, który jada surowe mięso). Lepiej więc o skośnookich, śniadych mieszkańcach Północy mówić Inuici. Podstawowe zajęcia Inuitów nie zmieniły się - nadal łowią ryby, polują na foki i wieloryby (choć nikt już nie rzuca harpunem tylko korzysta z zamontowanych na statku działek), ale równocześnie mieszkają w domach wyposażonych w najnowsze urządzenia upraszczające życie, mają telefony komórkowe i oglądają na wideo najnowsze filmowe hity. Wielu Inwitów mieszka w blokach lub w domkach budowanych na wzór skandynawski. Grenlandia to mimo wszystko nowoczesna wyspa.
Transport
Między grenlandzkimi miejscowościami nie ma dróg. Piechotą przez góry nikomu nie chce się wędrować (chyba, że turystom). Zresztą po co - zimą po zamarzniętym morzu można przejechać zaprzęgiem psim, latem - przepłynąć łodzią. Najbardziej charakterystyczny odgłos północy Grenlandii to właśnie ujadające psy. Bywa, że jest ich 3-4 razy więcej niż mieszkańców osiedla. Latem przywiązane gdzie popadnie, nudzą się niemiłosiernie. Poza tym są wieczne głodne - karmi się je suszonymi rybami co najwyżej trzy razy w tygodniu. Za to zimą - znowu psy stają się dla ludzi ważne. W zaprzęgu jest ich zwykle 10-15. Na ulicach miasteczek często widać znaki: Uwaga, zaprzęgi! Kierowanie jest proste (na pozór) - jeśli chcemy skręcić w prawo krzyczymy "ili, ili, ili", w lewo to "iu, iu, iu". Ale wiosną na Grenlandii morze rozmarza i sanie trzeba zamienić na łodzie. Wcześniej były jeszcze kajaki. Szkielet takiego kajaka robiony był z kości wieloryba lub drewna, które przydryfowało do brzegów Grenlandii zwykle z Kanady, po czym konstrukcję obciągano foczą skórą i impregnowano tłuszczem. Dziś kajaki służą już tylko turystom i miłośnikom tradycji. Najpopularniejszym, bo najtańszym środkiem masowego transportu są promy.
Nuuk to stolica Grenlandii. Jest to największa metropolia kraju. Mieszka tu 15 tys. ludzi, większość z nich w blokach lub segmentach jednorodzinnych. W stolicy spędzam Narodowy Dzień Grenlandii. Niektórzy zakładają z tej okazji strój inuicki. W przypadku panów nie jest on zbyt okazały - biała lub błękitna bluza z kapturem. Grenlandia słynie za to strojem kobiecym, jest on bardzo barwny. To chyba jedyne ubranie narodowe na świecie, w ramach którego kobiety noszą spodnie (z foczej skóry). Dzięki uprzejmości Lisy przymierzam strój - już samo jego założenie jest skomplikowane, ale chodzenie w futrzanych butach - kamikach, to dopiero sztuka.
Pogoda i klimat
Klimat Grenlandii charakteryzuje się m.in. częstymi zmianami pogody, ostrymi zmianami temperatur i dość dużymi opadami (zwłaszcza w części południowej).
Najkorzystniejszy klimat panuje na wybrzeżach. Średnia temperatura w tym rejonie w styczniu wynosi −7 °C, zaś lipcu +10 °C. Pozostałe obszary kraju leżące nad brzegiem morza są znacznie chłodniejsze: temperatura spada w miarę przesuwania się na północ; zimą na północnych skrajach wyspy osiąga wartość średnią −36 °C, a latem zaledwie +3 °C.
Najsurowszy klimat panuje w środkowej części Grenlandii. Temperatura na tym obszarze w zasadzie nigdy nie przekracza 0 °C. Średnia temperatura powietrza w lutym wynosi tam −47 °C, zaś w lipcu −12 °C. Najniższa zanotowana na wyspie temperatura to −74 °C.
Monika Witkowska, Gazeta.pl
Plan wydarzeń
Charakterystyka bohaterów
Polarnik - jest narratorem opowiadania, podróżnikiem, można wywnioskować, że był w wielu miejscach. Jest ciekaw świata, interesuje go, jak żyją inne narody. Zaprzyjaźnia się z rodziną Anaruka.
Anaruk - dwunastoletni eskimoski chłopiec, mieszka z rodziną na Grenlandii. Pomaga ojcu polować, ucząc się jednocześnie wszystkiego, co będzie mu potrzebne w dorosłym życiu. Jest jeszcze momentami lekkomyślny, na przykład podczas polowania na fokę razem z przyjacielem. Nie brak mu jednak odwagi - ratuje życie ojcu, kiedy zaatakował go wielki niedźwiedź polarny, i nie boi się niebezpiecznego zwierzęcia. Jest także odpowiedzialny - potrafi zatroszczyć się o ojca, który zostaje ranny w tej walce, i zawieźć go z powrotem do wioski. Ojciec jest z niego bardzo dumny.
Tugto - ojciec Anaruka, uczy chłopca wszystkiego, co będzie musiał umieć jako dorosły mężczyzna. Bardzo kocha syna i jest z niego dumny. W dzieciństwie marzył o tym, aby kupić sobie strzelbę, ale gdy uzbierał na nią pieniądze ze sprzedaży skór lisów, okazało się, że został oszukany i kupcy sprzedali mu strzelbę starą i bezwartościową, do której nie można było już nawet kupić amunicji, gdyż nie była produkowana.
Streszczenie
Głównym bohaterem powieści jest młody, dwunastoletni Eskimos żyjący na Grenlandii o imieniu Anaruk. Narrator (a jednocześnie polarnik) zaprzyjaźnił się z nim i opowiada nam jego historię. Anaruk oraz inni chłopcy z osady przychodzili do niego i podziwiali jego narzędzia, a także ubranie uszyte ze skóry.
Rodzina Anaruka mieszkała nad brzegiem morza w namiotach wykonanych ze skór fok i renów. Podczas trwającego trzy miesiące lata, Eskimosi gromadzili zapasy na zimę, polując na zwierzęta morskie. W tym celu wyprawiali się na morze kajakami wykonanymi z kości i skór zwierząt. Do polowania na foki używali zaś harpuna.
Po powrocie z łowów, myśliwi witani byli przez całą wioskę, która podziwiała ich łupy. Następnie zajmowano się oporządzeniem zwierzyny i jej rozdzieleniem. W czasie tej pracy śpiewano sobie żartobliwe piosenki i był konkurs, którego zwycięzcą zostawał ten kto wymyśli najdowcipniejszą. Sprzeczki, kłótnie czy swary między osadnikami zdarzały się rzadko - również złodziejstwo było tutaj bardzo tępione.
Nowych przybyszów przyjmowano gościnnie, zapewniając im pożywienie i nocleg. Za popełnione wykroczenia winowajca stawał przed sądem i musiał przyznać się do winy. Jeśli ktoś nie chciał zmienić swego postępowania i obrażał swym niewłaściwym zachowaniem pozostałych osadników, wówczas musiał wsiąść do kajaka i opuścić osadę. Były to surowe reguły, których ściśle przestrzegano.
Anaruk wraz z ojcem brał udział w wielu łowach. Latem polowano na reny. Eskimosi budowali szlak z kamieni. Kobiety, dzieci i starcy mieli zaganiać reny do szlaku. Wówczas mężczyźni atakowali je przy użyciu dzid. Po kilkunastu minutach polowanie było zakończone. Teraz pozostawało już tylko obrać zwierzynę ze skóry i pokroić mięso w paski, czym zajmowały się kobiety. Następnie paski te suszono na słońcu. Po wysuszeniu mięso chowano pod ciężkimi kamieniami.
Po zakończonym pomyślnie polowaniu, gotowano zupę z kopyt, kości i czaszki renów. Eskimosi najczęściej jedli surowe mięso, ale byli już do tego przyzwyczajeni. Podczas posiłku organizowano zabawy.
Wraz ze zbliżającą się zimą w osadzie trwały przygotowania do jej nadejścia. Mężczyźni starali się zdobyć potrzebne na zimę zapasy żywności, a kobiety naprawiały i zszywały zepsutą odzież. Eskimosi wyruszali na dalekie wyprawy, by uniknąć w zimie głodu. Anaruk chciał pomóc rodzicom i dlatego poprosił swego przyjaciela Omialika, by razem wybrali się na polowanie. Droga, którą przebyli bardzo ich jednak zmęczyła dlatego postanowili zawrócić. Wówczas Omialik dostrzegł stadko pardw. Chciał na nie zapolować i zostawił Anaruka samego. Wówczas ten usłyszał pod wodą chlupnięcie i domyślił się, że musi to być foka. Dlatego rzucił harpunem na oślep i ku własnemu zdumieniu spostrzegł, że udało mu się w nią trafić. Od razu zajął się wydobyciem jej na powierzchnię. Nie zauważył jednak, że w tym czasie świeży lód, którym pokryty był ocean, zaczyna pękać. Anaruk dryfując na krze, w każdej chwili mógł zatonąć.
Z pomocą pospieszył mu Omialik, który pobiegł do osady i sprowadził Tugto – ojca Anaruka, który szczęśliwie uratował mu życie. Rodzice Anaruka byli z niego dumni i cieszyli się, że udało mu się samodzielnie upolować zwierzynę. Jednocześnie pouczyli go, by na drugi raz był bardziej ostrożny i nie wystawiał życia swego i innych na niebezpieczeństwo.
Wraz z nastaniem zimy Eskimosi zniszczyli letni obóz i przenieśli się w głąb wyspy. Przez całe cztery zimowe miesiące w ogóle nie wschodzi słońce, gdyż trwa wówczas noc polarna. Z powodu szalejącej, śnieżnej zamieci, Eskimosi muszą zbudować sobie schronienie. Z bloków stwardniałego śniegu budują wówczas igloo, w którym jest im ciepło i przyjemnie.
Zimą prawie przez cały czas Eskimosi przebywają w igloo, naprawiając odzież i robiąc broń z kości zwierząt. Pracy towarzyszy śpiew i opowiadanie sobie ciekawych historii. Jedna z nich głosiła, że żyła sobie pewna stara kobieta, której mieszkańcy osady przynosili jedzenie, by nie umarła z głodu. Któregoś dnia przynieśli jej zamarzniętego niedźwiadka. Okazało się jednak, że niedźwiadek był żywy. Ogrzał się w chacie kobiety, a ta go nakarmiła. Było mu tu dobrze dlatego chciał tu zostać. Kobieta często do niego mówiła, a on z czasem zdawał się rozumieć jej mowę.
Niedźwiadek dorastał i chodził z myśliwymi na polowania. Dzięki niemu mieszkańcy zawsze zdobywali sporo jedzenia. Eskimosi bardzo go lubili, a kobieta przestrzegła go, by nie robił krzywdy żadnemu człowiekowi. Jednak jeden z myśliwych z Północy chciał zapolować na niedźwiedzia dla jego pięknego, śnieżnobiałego futra. Raz zwierzą wróciło z polowania, wlokąc za sobą pewnego człowieka – był to ów myśliwy, który przegrał z nim w pojedynku. Niedźwiedź po raz pierwszy zabił człowieka. Kobieta była zrozpaczona. Chcąc uchronić niedźwiedzia przed zemstą myśliwych i pewną śmiercią, zdjęła mu kolorowy kołnierz i nakazała uciekać z osady. Żegnając go, dotknęła jego futra ręką umazaną w sadzy. Minęło wiele lat i mężczyźni wciąż opowiadali sobie historie o niedźwiedziu z czarną plamą na boku, który nigdy nie atakował ludzi.
Tugto opowiedział też inną historię. Dawno temu wszystkie ptaki, jakie istniały na świecie były tego samego koloru. Raz spotkał się kruk z gęsią i postanowili, że aby się odróżnić, zmienią swe upierzenie. Kruk pomalował gąskę w czarny deseń na białym tle. Gęś pomalowała tak samo kruka i znów wyglądali identycznie, co bardzo zdenerwowało kruka. Gąska się obraziła i wylała na niego całą resztę farby. Od tamtej chwili każdy kruk jest cały czarny.
Z kolei smutna historia Tugta opowiadała o tym, że gdy był jeszcze młody, bardzo pragnął strzelać i w ten sposób pomagać rodzinie w zdobywaniu mięsa. Zastanawiał się skąd ma wziąć broń – wiedział, że aby ją kupić u białych ludzi, trzeba za nią dużo zapłacić skórą z białych i niebieskich lisów. Dlatego całe dwie zimy spędził na polowaniu na lisy.
Wiosną, kiedy zdobył już dostateczną ilość skór, pojechał do marynarzy i długo się z nimi targował. W końcu udało mu się jednak kupić strzelbę, z czego był bardzo zadowolony.
Wracając do osady, myśliwi spotkali morsa. Tugto chciał go zastrzelić, jednak broń nie wystrzeliła. Jego przyjaciele również podejmowali k...
viktus