34 BT-Księgi Nahuma Habakuka Sofoniasza Aggeusza.pdf

(35651 KB) Pobierz
1 T
Y S
IĄCLECIA
BIBLIA
Księgi Nahuma, Habakuka, Sofoniasza, Aggeusza
PALLOtTTNUM
HACHETTE
PISMO ŚWIĘTE
STAREGO I NOWEGO
TESTAMENTU
B1 A cysiĄ aeciA
B£1
KSIĘGI
NAHUMA, HABAKUKA,
SOFONIASZA, AGGEUSZA
W PRZEKŁADZIE Z JĘZYKÓW ORYGINALNYCH OPRACOWAŁ ZESPÓŁ
BIBLISTÓW POLSKICH
Z INICJATYWY BENEDYKTYNÓW TYNIECKICH
WYDANIE PIĄTE
NA NOWO OPRACOWANE I POPRAWIONE
ILUSTROWANE
P LO TU
A L tT N M
HACHETTE
BIBLIA TYSIĄCLECIA
WYDANIE ILUSTROWANE
Tekst na podstawie Wydania Piątego
REDAKTOR
Ks. Kazimierz Dynarski SAC (+)
Maria Przybył
REDAKCJA NAUKOWA
O. Augustyn Jankowski OSB (+)
Ks. Lech Stachowiak (f), Bp Kazimierz Romaniuk
Ks. Tomasz Hergesel, Ks. Ryszard Rubinkiewicz SDB
PRZEKŁAD
Księga Nahuma - Ks. Walerian Szubzda
Księga Habakuka - O. Stanisław Stańczyk CSSR
Księga Sofoniasza - Ks. Walerian Szubzda
Księga Aggeusza - Ks. Michał Peter
WYBÓR ILUSTRACJI I KOMENTARZE
Ks. Michał Janocha
Irina Tatarova
Nina Brzostowska
IMPRIMATUR
Poznań, dnia 29 marca 2005 r., N. 1622/2005,
t Stanisław Gądecki, Arcybiskup Metropolita Poznański,
Ks. Ireneusz Dosz, Kanclerz Kurii Metropolitalnej
Ilustracje: EAST NEWS
Projekt okładki: Maciej Sadowski
Ilustracje na okładce:
Prorok Habakuk, fragment Grobowca Trzech Króli, Katedra w Kolonii (przód)
Anioł niosący proroka Habakuka za włosy, relief bizantyjski, VII w. n.e., Muzeum Archeologiczne, Stambuł (tył)
© Copyright by Wydawnictwo Pallottinum, Poznań 2007
© Copyright for this edition by Hachette Livre Polska sp. z o.o., Warszawa 2007
KONTAKT Z CZYTELNIKAMI I PRENUMERATA
tel. (067) 210 86 50
WYDAWNICTWO PALLOTTINUM
Al. Przybyszewskiego 30, 60-959 Poznań 2
skr. poczt. 23
tel. (061) 867 52 33, faks (061) 867 52 38
www.pallottinum.pl,www.biblia.pl
KOLEKCJA HACHETTE
Hachette Livre Polska sp. z o.o.
ul. Dzielna 60, 01-029 Warszawa
tel. (022) 536 49 20 lub 22, faks (022) 536 49 21
Skład i łamanie:
Page Graph
- Izabella Dolińska, Warszawa
Druk: Olsztyńskie Zakłady Graficzne S.A., Olsztyn, Polska
ISBN 978-83-7448-344-5
KSIĘGA NAHUMA
,#
A
SftwaSFf
M sm l
i* • •
? ® li'
ip ® ® •
\SBSr
%
Habakuk, Eliasz, Sofoniasz
Fragment rozety północnej, 1270 rok, katedra N otre Damę, Paryż.
Witrażowe przedstawienia Habakuka, Eliasza i Sofoniasza pochodzą z północnej rozety katedry,
poświęconej postaciom Starego Testamentu: prorokom, królom, sędziom i kapłanom. W całej kompozycji,
koncentrującej się na postaci Madonny z Dzieciątkiem, dominuje kolor fioletowy, mający symbolizować
oczekiwanie na przyjście Mesjasza.
WSTĘP
mię proroka (hebr.
Nachum)
stanowi
skrót od
Nechemiah
(„Jahwe pociesza”). D o imienia
dołączono przydom ek
ha-Elkoszi
(„pochodzący
z Elkosz”), który dotychczas nie jest zidentyfikowa­
ny. Hebrajski tytuł księgi, „N ahum ”, zastąpiono
w LXX i Wig początkowym i wyrazami utworu;
pierwszy z nich -
massa
- zawiera pojęcie surowego
upomnienia, czyli zapowiedź groźby. C haraktery­
stycznym drugim wyrazem hebrajskim, zam ieszczo­
nym w samym tytule, jest „widzenie”.
Zarówno data urodzenia, jak i śmierci proroka
N ahum a są problem atyczne. W iadomo tylko, że
u schyłku istnienia państwa asyryjskiego rozwinął on
misję prorocką. Głównym tematem jego proroctw a
była N iniw a, której spustoszenie zapowiedział.
Z tekstu jego księgi m ożna wywnioskować, że dzia­
łał między 663 r. przed Chr., czyli rokiem zdobycia
Teb (N
o-A m on)
przez Assurbanipala, a upadkiem
N iniw y w 612 r. przed Chr. N ahum nie wspomina
jednak ani o w ew nętrznych przemianach politycz­
nych, jakie zaistniały w Asyrii po 640 r., ani też
o reformie religijnej Jozjasza (626-621). M imo że
N ahum nie wymienia żadnej daty ani nie podaje kon­
kretnych danych, to jednak przyjmuje się, iż na
własne oczy widział krzywdę swego narodu, w yrzą­
dzoną przez Asyrię. Bodźcem zaś do napisania księ­
gi była zapewne krytyczna sytuacja Asyrii.
Dwie są konkretne daty, w obrębie których zosta­
ła napisana Księga Nahuma. Po 663 r., gdy Teby egip­
skie były już w gruzach, prorok wygłaszał swoje m o­
wy. Zapowiedział wówczas Niniwie, że dotknie ją
identyczny los, jaki spotkał Teby. I rzeczywiście,
w 612 r. N iniwa padła. Biorąc to pod uwagę, można
przypuszczać, że prorok spisał swoją księgę w latach
620-612.
Poetycki utw ór Nahuma, odznaczający się logicz­
nym układem treści, rozwija trzy zasadnicze myśli.
Po krótkim wstępie, w którym dodaje otuchy ucie­
miężonem u narodowi izraelskiemu, N ahum przystę­
puje do właściwego tematu, a mianowicie ogłoszenia
surowego wyroku w sprawie Asyrii. Przewodnią my­
ślą teologiczną jest dla niego pom sta Boża na krwa­
wym i niesprawiedliwym ludzie asyryjskim. Poczy­
nając od 2,2, N ahum przedstawia realizację planu
Bożego. Po wizji upadku N iniw y zarysowuje obraz
jej spustoszenia. W 612 r. przypadł jej w udziale taki
sam los, jaki spotkał w 668 r. warowne miasto Teby
(3,8-13).
Pod względem literackim zachodzi pewna różnica
między rozdziałem pierwszym a obu rozdziałami na­
stępnymi. U kład treści rozdziału pierwszego jest ra­
czej chaotyczny, bez żadnych wskazówek, które uła­
twiłyby rozpoznanie określonego narodu lub miasta.
Mogą więc odnosić się do każdego narodu, który
walczył z Judą. N atom iast rozdz. 2 i 3 są bardziej
konkretne, gdy opisują spustoszenie N iniw y i upa­
dek Asyrii. Tekst omawianego utw oru nastręcza p o ­
ważne trudności z racji pewnych skażeń, które
utrudniają zrozum ienie właściwej myśli autora. Te
niejasności dadzą się częściowo usunąć po zestawie­
niu z LXX.
G runtow ne badania archeologiczne obecnego
stulecia przybliżyły rozwiązanie antycznej proble­
matyki asyryjskiej (por. dokum enty klinowe pocho­
dzące z biblioteki A ssurbanipala w N iniw ie
i z ośrodka w N ippur). Punktem zw rotnym stało się
odkrycie kroniki Nabopolassara. U tw ór ten przed­
stawił chronologicznie stopniow y rozkład imperium
asyryjskiego (616-608). Częste i krwawe starcia mi­
litarne, jakie rozgrywały się w latach 625-608 na te­
rytorium asyryjskim, przekreśliły na zawsze byt p o ­
lityczny tego narodu.
Poezja N ahum a zainteresowała wielu ludzi swoją
wytwornością (2,3-5.10; 3,2n). M ożna zestawić jego
dzieło nawet z poetyckimi utworami Izajasza. Księga
Nahum a odznacza się barwnością stylu. Zdania są
przeważnie krótkie, lecz o treści dramatycznej. W wy­
powiedziach literackich N ahum okazał się bezkom-
?
W
4
KSIĘGA NAHUMA
Zgłoś jeśli naruszono regulamin