Wykład 6.doc

(55 KB) Pobierz

                                                               Wykład 6                                03.01.2012

Zasady nauczania

Zasady nauczania czerpią swą treść przede wszystkim z analizy procesu nauczania w szkole.

 

Zasady nauczania w literaturze:

ü     motywacji

ü     aktywności

ü     praktyczności bezpośredniości

ü     receptywności

ü     systemowości

ü     trwałości

ü     zespołowości

ü     indywidualizacji

 

Włodzimierz Szewczuk ( 1972)

ü     przyjmował, że liczba zasad jest skończona

ü     zakładał, że istnieją tylko zasady wychowania gdyż wychowania nie da się oddzielić od nauczania

ü     przyjmował, że zasady wychowania są prawami

 

Zygmunt Mysłakowski

Zasady:

Ø     poglądowości

Ø     świadomego i aktywnego udziału uczniów w procesie nauczania

Ø     systematyczności i logicznej kolejności w nauczaniu

Ø     trwałości zdobytych przez uczniów wiadomości

Ø     dostosowania nauczania do sił i możliwości uczniów

 

Bogdan Nawroczyński

Dwa znaczenia zasad:

1) zastępcza nazwa " niepełna teoria nauczania"

2) " normą wytyczającą nauczycielowi metodą pracy dydaktycznej"

 

 

 

 

Wincenty Okoń

Ø     w dydaktyce można wyróżnić trzy znaczenia zasad nauczania:

·        zasada to twierdzenie oparte na prawie naukowym, rządzącym jakimiś procesami

·        zasada to norma postępowania uznanego za obowiązujące

·        zasada jest tezą wywiedzioną z jakiejś doktryny

Od terminu naukowego mamy prawo oczekiwać jednoznaczności.

 

Zasady:

ü     systematyczności

ü     poglądowości

ü     samodzielności

ü     związku teorii z praktyką

ü     efektywności

ü     stopniowania trudności

ü     związku indywidualizacji i uspołecznienia

 

Kazimierz Sośnicki

- " najogólniejsze prawidła, których nauczyciel powinien przestrzegać we wszystkich swoich szczegółowych zabiegach dydaktycznych". W różnych systemach dydaktycznych mogą obowiązywać różne zasady nauczania, nawet przeciwstawne sobie, co zresztą decyduje o odrębności tych systemów

 

Czesław Kupisiewicz

Zasady to normy postępowania dydaktycznego, których przestrzeganie pozwala nauczycielowi zaznajomić uczniów z podstawami usystematyzowanej wiedzy, rozwijać ich zainteresowania i zdolności poznawcze, wpajać im określone poglądy i przekonania oraz wdrażać do samokształcenia. Tak rozumiane zasady służą realizacji ogólnych celów kształcenia : obowiązują w pracy szkół                    w zakresie różnych przedmiotów nauczania.

Zasady:

ü     poglądowości

ü     świadomego i aktywnego udziału uczniów w procesie uczenia się                        i nauczania

ü     trwałości zdobytych przez uczniów wiadomości

ü     systematyczności

ü     logicznej kolejności w nauczaniu

ü     dostępności tj. dostosowania nauki do sił i możliwości uczniów

 

Krzysztof Kruszewski

Zasady:

ü     to reguły organizowania i prezentowania wiadomości

ü     ogólne normy postępowania nauczyciela w czasie przygotowania i prowadzenia lekcji umożliwiające uwzględnienie jednocześnie informacji z wielu źródeł i utrzymanie kierunku czynności uczenia się uczniów

Zasady nauczania nie powinny być ani zbyt ogólne, ani zbyt szczegółowe.

 

Zasady nauczania to normy postępowania dydaktycznego, których przestrzeganie pozwala nauczycielowi zaznajomić uczniów z podstawami usystematyzowania wiedzy, rozwijać ich zainteresowania i zdolności poznawcze, wpajać określone poglądy i przekonania oraz wdrażać do samokształcenia.

 

Zasady:( egzamin!!!)

ü     systematyczności

ü     wiązania teorii z praktyką

ü     poglądowości

ü     świadomości

ü     stopniowania trudności

ü     trwałości wyników nauczania

ü     operatywności uczniów

 

Zasada systematyczności

Powinna być dokładnie przestrzegana w codziennej pracy nauczyciela i uczniów tj. w procesach nauczania i uczenia się

Ø     wymaga ona od nauczyciela i ucznia rytmiczności w pracy                                 i skrupulatności w spełnianiu codziennych obowiązków szkolnych

Ø     zaniedbywanie tych obowiązków przez nauczycieli i uczniów przyczynia się do powstania luk w wiadomościach, opuszczaniu zajęć szkolnych lub w słabszym do nich przygotowaniu

Ø     nauczyciel musi pamiętać nie tylko o zasadzie systematyczności                w obrębie swego przedmiotu , lecz również o zasadzie korelacji                        ( łączności) między przedmiotami nauczania szkolnego.

 

Zasada systematyczności w pracy nauczyciela dotyczy:

ü     poszczególnych lekcji i polega wtedy na proporcjonalnej ich budowie

ü     całego procesu nauczania i polega wtedy na jednakowo intensywnym i harmonijnym opracowaniu wszystkich działów nauczania

ü     przygotowanie się nauczyciela do lekcji

 

Zasada wiązania teorii z praktyką

Szczególnie korzystne pod względem wychowawczym i kształcącym jest rozwiązywanie przez uczniów zadań praktycznych o charakterze problemowym ( np. opracować nowy typ pomocy naukowej, ulepszyć model, organizowanie przedstawicieli teatralnych, wystaw).

- polega na wykazywaniu uczniom praktycznej i życiowej przydatności wiedzy oraz na wiązaniu nauki szkolnej z życiem pozaszkolnym

- opiera się na przekonaniu, że uczeń znacznie lepsze wyniki nauczania                       i przygotowanie do życia otrzymuje wówczas, gdy rozumie znaczenie życiowe wiadomości zdobywanych w szkole i gdy sam stosuje te wiadomości                         w praktyce. 

 

W ciągu szeregu lat nauki szkolnej uczeń ma nie tylko poznawać świat, lecz także uczyć się go zmieniać.

 

Zasada poglądowości:

ü     to jedna z najważniejszych zasad dydaktycznych

ü     jest tą zasadą nauczania całej nauki szkolnej, która opiera się na poznaniu konkretnych rzeczy, zjawisk, procesów i stosunków.

Pomoce naukowe mające zastosowanie w zasadzie poglądowości:

1. naturalne okazy w naturalnym środowisku

2. naturalne okazy w środowisku sztucznym

3. okazy spreparowane

4. modele

5. przyrządy i urządzenia

6. obrazy

7. środki umowne

 

Zasady świadomości

Podstawowym czynnikiem zasady świadomego udziału uczniów jest:

ü     świadomy stosunek uczniów do celów uczenia się w szkole

ü     świadomy i aktywny udział w samym przyswajaniu wiadomości, umiejętności i nawyków

 

Zasady stopniowania trudności : ( EGZAMIN)!!!

Ø     od tego co bliskie do tego co dalsze

Ø     od łatwiejszego do trudniejszego

Ø     od znanego do nieznanego

 

Zasada operatywności uczniów

ü     uczniowie powinni wykorzystywać zdobytą wiedzę w sposób planowy                i świadomy wymagający od nich pełnej samodzielności myślenia                     i działania

ü     uczniowie powinni wykazywać własną inicjatywę i pomysłowość, posługiwać się posiadanymi wiadomościami w różnych sytuacjach

ü     reguły wynikające z tej zasady- to reguły akcentujące potrzebę wdrażania uczniów do dostrzegania, formułowania i samodzielnego rozwiązywania określonych problemów

 

Organizacja jednostki lekcyjnej

Lekcja

Tok lekcji " podającej"

Wyróżnia się tu kilka odmian lekcji:

ü     lekcje kombinowane

ü     lekcje na których wprowadza się nowy materiał

ü     lekcje na których ma miejsce utrwalenie wiadomości

ü     lekcja mająca na celu kształtowanie umiejętności i nawyków

ü     lekcje, na których ma miejsce sprawdzenie wiadomości

 

Lekcja ekspozycyjna

Oparte na tym toku zajęcia obejmują zazwyczaj:

ü     przygotowanie kluczy do pracy

ü     poznanie i zrozumienie wiadomości o eksponowanym dziele i jego twórcy

ü     uczestnictwo w ekspozycyjnych dziełach

ü     dyskusja na temat głównych wartości dzieła

ü     twórcza aktywność uczniów zależna od charakteru dzieła

 

 

Zgłoś jeśli naruszono regulamin