czerwiec 2013 chemia PR.pdf
(
290 KB
)
Pobierz
Centralna Komisja Egzaminacyjna
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu.
WPISUJE ZDAJĄCY
Miejsce
na naklejkę
z kodem
KOD
PESEL
EGZAMIN MATURALNY
Z CHEMII
POZIOM ROZSZERZONY
CZERWIEC 2013
Instrukcja dla zdającego
Czas pracy:
150 minut
1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 17 stron
(zadania
1 – 38).
Ewentualny
brak
zgłoś
przewodniczącemu zespołu nadzorującego egzamin.
2. Rozwiązania i odpowiedzi zapisz w miejscu na to
przeznaczonym przy każdym zadaniu.
3. W rozwiązaniach zadań rachunkowych przedstaw tok
rozumowania prowadzący do ostatecznego wyniku oraz
pamiętaj o jednostkach.
4. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
5. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
6. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie będą oceniane.
7. Możesz korzystać z karty wybranych tablic chemicznych,
linijki oraz kalkulatora.
8. Na tej stronie oraz na karcie odpowiedzi wpisz swój
numer PESEL i przyklej naklejkę z kodem.
9. Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej
dla egzaminatora.
Liczba punktów
do uzyskania: 60
MCH-R1_1P-133
2
Egzamin maturalny z chemii
Poziom rozszerzony
Zadanie 1.
(1 pkt)
W 1919 roku Ernest Rutherford dokonał pierwszej sztucznej przemiany jądrowej, w której
cząstka α zderzała się z jądrem
14
N.
Uzupełnij schemat przemiany jądrowej zrealizowanej przez Rutherforda, wiedząc,
że jednym z jej produktów jest proton.
14
+
N
+
Zadanie 2.
(1 pkt)
Konfiguracja elektronowa atomów w stanie podstawowym dwóch pierwiastków
chemicznych, oznaczonych umownie literami X i Y, jest następująca:
X: 1s
2
2s
2
2p
6
3s
2
Y: 1s
2
2s
2
2p
3
Oceń prawdziwość poniższych zdań. Wpisz do tabeli literę P, jeżeli zdanie jest
prawdziwe, lub literę F, jeśli jest fałszywe.
Zdanie
P/F
Wszystkim elektronom podpowłok 1s i 2s w atomach pierwiastków X i Y
odpowiadają te same wartości pobocznej liczby kwantowej.
1.
W atomie pierwiastka X nie ma dwóch elektronów zajmujących poziomy
orbitalne o tej samej wartości głównej liczby kwantowej.
2.
Elektrony obsadzające poziomy orbitalne 2s atomów pierwiastków X i Y są
sparowane, co oznacza, że odpowiadają im różne wartości pobocznej liczby
kwantowej.
3.
Zadanie 3.
(2 pkt)
Na budowę przestrzenną cząsteczek i jonów ma wpływ liczba wiązań σ tworzonych przez
atom centralny drobiny oraz liczba wolnych par elektronowych tego atomu. Poniżej
przedstawiono wzory czterech drobin.
HO
BCl
NH
CH
3
3
4
4
a) Spośród drobin, których wzory przedstawiono powyżej, wybierz i napisz wzór
drobiny, której atom centralny ma w obrębie powłoki walencyjnej wolną parę
elektronową.
...........................................................................
b) Spośród drobin, których wzory przedstawiono powyżej, wybierz i napisz wzory
wszystkich
, w których występuje wiązanie koordynacyjne.
.......................................................................................................................................................
Egzamin maturalny z chemii
Poziom rozszerzony
3
Informacja do zadania 4. i 5.
Próbkę mieszaniny węglanu wapnia i tlenku wapnia o znanej masie poddano prażeniu.
Po kilkunastu minutach ogrzewania stwierdzono, że masa produktu przestała się zmieniać
i jest o 20,75% mniejsza od początkowej masy próbki.
Zadanie 4.
(1 pkt)
Wyjaśnij ubytek masy analizowanej mieszaniny w czasie jej ogrzewania, zapisując
równanie zachodzącej reakcji.
......................................................................................................................................................
Zadanie 5.
(2 pkt)
Oblicz zawartość węglanu wapnia w mieszaninie przed jej wyprażeniem. Wynik podaj
w procentach masowych z dokładnością do liczb całkowitych.
Obliczenia:
Odpowiedź:
Zadanie 6.
(2 pkt)
Pewna reakcja chemiczna zachodzi w trzech następujących po sobie etapach.
Etap 1.
IHO IOHO
22
2
Etap 2.
IO
I
2H
I
H O
2
2
2
2
Etap 3.
I
2SO
SO
2I
2
2
3
4
6
a) Przeanalizuj podany mechanizm reakcji i na jego podstawie napisz sumaryczne
równanie przemiany
w formie jonowej skróconej
. Podaj wzór drobiny, która pełni
funkcję katalizatora.
Równanie reakcji: ........................................................................................................................
Wzór katalizatora: ...........................................
b) Napisz wzory
wszystkich
produktów przejściowych opisanej przemiany.
......................................................................................................................................................
4
Egzamin maturalny z chemii
Poziom rozszerzony
Zadanie 7.
(1 pkt)
Rozkład tlenku azotu(IV) zachodzi zgodnie z równaniem:
NO
(g) +
1
2
O
2
(g)
W tabeli podano wartości stałej równowagi reakcji rozkładu tlenku azotu(IV) w różnych
temperaturach.
NO
2
(g)
Temperatura, K
298
400
600
800
1000
1500
6,60·10
–7
2,39·10
–4
7,96·10
–2
Stała równowagi
1,47
8,42
84,50
Na podstawie: W. Mizerski,
Tablice chemiczne
, Warszawa 2003.
Przeanalizuj podane informacje i napisz, czy reakcja rozkładu tlenku azotu(IV) jest
egzotermiczna, czy endotermiczna.
.......................................................................................................................................................
Zadanie 8.
(2 pkt)
Wodorotlenek sodu reaguje z kwasem solnym zgodnie z równaniem:
NaOH + HCl → NaCl + H
2
O
Zobojętniono 20,0 cm
3
roztworu wodorotlenku sodu o stężeniu 0,1 mol · dm
–3
, dodając
do niego 20,0 cm
3
kwasu solnego o tym samym stężeniu.
Oblicz, jak zmieniło się (wzrosło albo zmalało i ile razy w stosunku do wartości
początkowej) stężenie jonów wodorotlenkowych po zobojętnieniu roztworu
wodorotlenku sodu kwasem solnym.
Obliczenia:
Odpowiedź:
Egzamin maturalny z chemii
Poziom rozszerzony
5
Informacja do zadań 9.–11.
Podany schemat przedstawia ciąg przemian prowadzonych w roztworach wodnych
z udziałem związków chromu.
Na[Cr(OH)
4
]
(aq)
Na
2
CrO
4
(aq)
Cr
2
(SO
4
)
3
(aq)
Cr(OH)
3
(s)
1
2
3
Zadanie 9.
(1 pkt)
Wykonano doświadczenie, podczas którego przeprowadzono reakcje zgodnie z powyższym
schematem. W tabeli zapisano spostrzeżenia dokonane w czasie doświadczenia.
Każdemu opisowi spostrzeżeń przyporządkuj reakcję, wpisując do tabeli numer (1–3),
którym jest oznaczona na schemacie.
Opis spostrzeżeń
Numer reakcji
Szarozielony osad roztwarza się i powstaje roztwór o barwie zielonej.
Zielony roztwór zmienia barwę na żółtą.
Wytrąca się szarozielony osad, a roztwór odbarwia się.
Zadanie 10.
(2 pkt)
Napisz
w formie jonowej skróconej
równania reakcji oznaczonych na schemacie
numerami 1 i 2.
Równanie reakcji 1.: ....................................................................................................................
Równanie reakcji 2.: ....................................................................................................................
Zadanie 11.
(3 pkt)
Reakcję oznaczoną na schemacie numerem 3 można przeprowadzić, stosując jako utleniacz
nadtlenek wodoru w środowisku o odczynie silnie zasadowym.
a) Napisz
w formie jonowej
z uwzględnieniem liczby pobranych lub oddanych
elektronów (zapis jonowo-elektronowy) równania procesów redukcji i utleniania
zachodzących podczas tej przemiany.
Równanie procesu redukcji:
......................................................................................................................................................
Równanie procesu utleniania:
......................................................................................................................................................
b) Dobierz i uzupełnij współczynniki stechiometryczne w poniższym schemacie.
Cr(OH)
H O
OH
CrO
2
H O
4
2
2
4
2
Plik z chomika:
mikideusz2
Inne pliki z tego folderu:
poznan-2013-poziom-rozszerzony-klucz.pdf
(21139 KB)
Matura próbna OKE styczeń 2013 chemia poziom rozszerzony.pdf
(9404 KB)
Arkusz_mat_ZR_odp_PTCh_i_OPERON.pdf
(858 KB)
Arkusz_mat_ZR_PTCh_i_OPERON.pdf
(805 KB)
chemia_PR_A1.pdf
(272 KB)
Inne foldery tego chomika:
2014
Chemia
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin