ST.7.KsiegaSedziow.pdf

UWAGI WSTĘPNE

Księga Sędziów obejmuje mniej więcej trzy pierwsze wieki po osiedleniu się Israelitów na

ziemi kananejskiej, czyli epokę od Jezusa syna Nuna - do Saula, który wstąpił na tron

królewski pod koniec 11-go stulecia p.n.e. Skutkiem rozmieszczenia poszczególnych po-

koleń i wynikłej stąd sprzeczności interesów było stopniowe zanikanie poczucia jedności

i solidarności plemiennej, która przedtem łączyła lud Israela w jedną rodzinę równo-

uprawnionych, pod wspólną Bożą opieką żyjących braci. Powaga Świątyni oraz tradycji

osłabła, a razem z kulturą fenicką przenikały i rozkrzewiały się różne formy zmysłowego

kultu pogańskiego (odlewy, posągi). Otoczona przepychem i blaskiem służba Baalowi i

Astarcie wkrótce pociągnęła za sobą większość ludu. W tym czasie nie istniała żadna

władza świecka w Israelu, ale wzbogacenie się części społeczeństwa doprowadziło do

powstania klasy „panów”, późniejszych naczelników i starszych, którzy jeździli na pstrej

maści mułach. Natomiast tubylcze plemiona znów rozpoczęły boje o dawne ich terytoria.

W takich to ciężkich czasach zjawiali się natchnieni mężowie, przejęci zapałem do wiary

ojców, którym nadano miano sędziów (hebr. szofetim ). Księga Sędziów tworzy jak gdyby

epopeję, która w żywym, prostym i szlachetnym stylu maluje charakter owej epoki.

Talmud przypisuje spisanie księgi Samuelowi. Inni wskazują na znacznie późniejsze

okresy, aż do uprowadzenia przez króla Tyglach-Pilesera 10 pokoleń do niewoli asyryj-

skiej.

Sędziów

Szofetim *

Księga Sędziów

1. Po śmierci Jezusa , syna Nuna, stało się, że synowie Israela zapytali się WIEKU-

ISTEGO * , mówiąc: Kto z nas wyruszy pierwszy przeciwko Kanaanitom, aby na nich

uderzyć? 2 Zaś WIEKUISTY powiedział: Juda wyruszy; oto poddam kraj w jego moc. 3

Jednak Juda powiedział do swojego brata Szymeona: Wyrusz ze mną do mojego udzia-

łu, byśmy razem uderzyli na Kanaanejczyków, po czym i ja wyruszę z tobą do twojego

udziału. I tak poszedł z nim Szymeon * . 4 Zatem Juda wyruszył, a WIEKUISTY poddał w

ich moc Kanaanejczyków i Peryzejczyków, więc ich pobili w Bezek – dziesięć tysięcy lu-

dzi. 5 Pod Bezekiem zetknęli się z Adonibezekiem * , uderzyli na niego i pobili Kanaanej-

czyków i Peryzejczyków. 6 Zaś Adonibezek ratował się ucieczką. Zatem puścili się za

nim w pogoń, ujęli go i poucinali mu wielkie palce u rąk, i u nóg. 7 A Adonibezek powie-

dział: Siedemdziesięciu królów z poucinanymi, wielkimi palcami, zbierało okruchy pod

moim stołem; jak czyniłem – tak Bóg mi odpłacił. Potem sprowadzili go do Jeruszalaim i

tam umarł. 8 Bowiem Judejczycy uderzyli na Jeruszalaim i ją zdobyli, porazili ją ostrzem

miecza oraz oddali miasto na pastwę ognia * . 9 Potem synowie Judy pociągnęli, aby ude-

rzyć na Kanaanejczyków , którzy osiedli na górach, w południowej krainie i na nizinie. 10

Zatem Juda zwrócił się przeciw Kanaanejczykom , którzy osiedli w Hebronie i pokonali

Szeszaja, Achimana i Talmaja. Zaś przedtem Hebron nazywał się Kirjath Arba. 11 Stam-

tąd Juda się zwrócił przeciwko mieszkańcom Debiru, zaś Debir nazywał się przedtem

Kirjath Sefer. 12 A Kaleb powiedział: Kto pokona Kirjath Sefer i je zdobędzie, temu oddam

za żonę moją córkę Achsę. 13 I zdobył je Othniel, syn Kenara, młodszego brata Kaleba;

więc oddał mu za żonę swoją córkę Achsę. 14 A gdy się do niego sprowadzała, stało się,

że go nakłoniła, by uprosił od ojca jakieś pole. Potem ześlizgnęła się z osła, a kiedy Kaleb

ją zapytał: Co ci jest? 15 Odpowiedziała: Podaruj mi pożegnalny upominek, ponieważ

mnie wydałeś do suchej ziemi; daj mi więc, źródła wód. I tak Kaleb oddał jej źródła na

wyżynie oraz źródła na nizinie.

A synowie Keni’ego * , szwagra Mojżesza, wyruszyli wraz z Judejczykami z miasta

Palm ** do pustyni judzkiej, położonej na południu Aradu. Poszli tam oraz się osiedlili ra-

zem z ludem. 17 Zaś Juda pociągnął wraz ze swym bratem Szymeonem i pokonali Kana-

anejczyków, którzy osiedli w Cefath oraz poddali je zaklęciu. Dlatego imię tego miasta

nazwano Horma * . 18 Potem Juda zdobył Azę * i jej dziedzictwo, Aszkelon i jego dziedzic-

two oraz Ekron i jego dziedzictwo. 19 A WIEKUISTY był z Judą, tak, że wziął w posiada-

nie górską granicę. Jednak mieszkańców doliny nie można było wypędzić, bo posiadali

żelazne, wojenne wozy. 20 Zaś Hebron oddali Kalebowi, jak polecił Mojżesz; więc wypę-

dził stąd trzech potomków Enaka. 21 Jednak synowie Binjamina nie mogli wypędzić Jebu-

sytów, mieszkańców Jeruszalaim. I tak Jebusyci pozostali w Jeruszalaim przy synach Bi-

niamina aż po dzisiejszy dzień.

Także ci z domu Josefa wyruszyli ze swej strony ku Betelowi, a WIEKUISTY był z

nimi. 23 I ci z domu Josefa * kazali przepatrzeć Betel ** ; a przedtem imię tego miasta było

Luz. 24 Zatem kiedy ci, co trzymali straż ujrzeli człowieka wychodzącego z miasta, powie-

dzieli do niego: Wskaż nam najwygodniejsze wejście do miasta, a wyświadczymy ci ła-

skę. 25 Więc im wskazał wejście do miasta i porazili to miasto ostrzem miecza; zaś owe-

go człowieka oraz całą jego rodzinę puścili wolno. 26 Potem ten człowiek udał się do chit-

tejskiej ziemi, zbudował miasto i nadał mu nazwę Luz; taka jest jego nazwa aż po dzisiej-

szy dzień. 27 Także Menasze nie wypędził mieszkańców Beth Szean i jego przyległych

osad; ani mieszkańców Taanachu i jego przyległych osad; ani mieszkańców Doru i jego

przyległych osad; ani mieszkańców Ibleamu i jego przyległych osad; ani mieszkańców

Meggida i jego przyległych osad. I tak się udało Kanaanejczykom utrzymać w tej okolicy.

Kiedy jednak Israel się wzmocnił, uczynił Kanaanejczyków hołdownikami; jednak wypę-

dzić ich nie zdołał. 29 Także Efraim nie wypędził Kanaanejczyków, którzy osiedli w Gezer;

i tak Kanaanejczycy utrzymali się w jego środku, w Gezer. 30 Zaś Zebulun nie wypędził

mieszkańców Kitronu oraz mieszkańców Nahalolu; i tak Kanaanejczycy utrzymali się w

jego środku; jednak w końcu uczynił ich hołdownikami. 31 Aszer nie wypędził mieszkań-

ców Akko, mieszkańców Cydonu, następnie Achlabu, Achzybu, Helby, Afiku i Rechotu.

I tak Aszerydzi osiedlili się pośród Kanaanejczyków, którzy mieszkali w kraju, ponieważ

nie mogli ich wypędzić. 33 Naftali nie wypędził mieszkańców Beth Szemeszu oraz miesz-

kańców Beth Anatu. I tak osiadł on pośród Kanaanejczyków, którzy mieszkali w kraju;

jednak mieszkańcy Beth Szemeszu i Beth Anatu stali się ich hołdownikami. 34 Zaś Emo-

rejczycy wyparli synów Dana na wzgórze i nie pozwolili im zejść na nizinę. 35 Tak udało

się Emorejczykom utrzymać w Har Heres, w Avalonie i w Szaalbim. Kiedy jednak wzmo-

gła się moc domu Josefa, stali się hołdownikami. 36 A dziedzictwo Emorejczyka rozciąga-

ło się od stopni niedźwiadków; począwszy od Sela * i wyżej w górę.

* hebrajska nazwa Księgi Sędziów

*1,1 poprzez arcykapłana Pinhasa, za pośrednictwem Urym i Thumim

*1,3 pokoleniu Szymeona wyznaczono wiele miast w udziale Judy (patrz: Jezusa syna Nuna 19,15 ).

*1,5 co znaczy: Pan Bezeku; tytuł.

*1,8 Israelici zdobyli najpierw dolną część miasta, bowiem twierdzą Cyon zawładnął dopiero Dawid.

*1,16 syna Reguela, którzy towarzyszyli Israelitom w wędrówce po pustyni i stosownie do przyrzecze-

nia Mojżesza, wyznaczono im pewne terytoria

**1,16 czyli z Jerycha

*1,17 co znaczy: Poświęcone

*1,18 spolszczone z gr. Gazę

*1,23 czyli pokolenia Efraima i Menasy

**1,23 Betel, leżące pomiędzy pokoleniami Binjamina i Efraima zostało przyznane pokoleniu Binjami-

na.

*1,36 czyli Petry (Skały)

2. A wysłaniec * WIEKUISTEGO wszedł od Gilgal do Bochim i powiedział: Wypro-

wadziłem was z Egiptu i sprowadziłem was do ziemi, którą zaprzysiągłem waszym oj-

com, i przyrzekłem, że na wieki nie złamię Mojego z wami przymierza. 2 Jednak nie wolno

wam zawierać przymierza z mieszkańcami tej ziemi; powinniście zburzyć ich ołtarze. Ale

nie usłuchaliście Mojego głosu. Co uczyniliście? 3 Otóż powiadam wam: Nie wypędzę ich

przed waszym obliczem, więc będą waszymi gnębicielami, a ich bóstwa będą dla was si-

dłami. 4 A gdy wysłaniec WIEKUISTEGO przemawiał tymi słowami, stało się, że lud za-

czął głośno płakać. 5 Dlatego imię tej miejscowości nazwano Bochim * ; i złożyli tam ofiary

WIEKUISTEMU. 6 Gdy więc Jezus, syn Nuna, pożegnał lud, synowie Israela wrócili –

każdy do swojego dziedzictwa, aby objąć kraj w posiadanie. 7 I lud służył WIEKUISTE-

MU po wszystkie dni życia Jezusa syna Nuna oraz po wszystkie dni starszych, co prze-

żyli Jezusa, i widzieli wszystkie wielkie czyny WIEKUISTEGO, jakie spełniał dla Israela.

A Jezus, syn Nuna, sługa WIEKUISTEGO umarł w wieku stu dziesięciu lat. 9 Więc po-

chowano go w obrębie dziedzicznej jego własności, w Thymnath Heres, na wzgórzu

Efraima, na północ od góry Gaasz. 10 Również całe ówczesne pokolenie zostało przyłą-

czone do swoich ojców. A po nim nastało inne pokolenie; ludzie, którzy nie znali WIEKU-

ISTEGO, ani czynów jakie spełnił dla Israela.

I synowie Israela robili to, co było złem w oczach WIEKUISTEGO oraz służyli Baalom

* . 12 Zatem odstąpili WIEKUISTEGO, Boga swych ojców, który ich wyprowadził z ziemi

Micraim; a szli za cudzymi bóstwami, za bóstwami ludów, które ich dookoła otaczały,

oraz korzyli się przed nimi, drażniąc tym WIEKUISTEGO. 13 Więc gdy odstąpili od WIE-

KUISTEGO, a służyli Baalowi i Astartom * , 14 zapłonął przeciw Israelitom gniew WIEKU-

ISTEGO, tak, że poddał ich w moc grabieżców, którzy ich łupili; oraz wydał ich w moc

wrogów, co byli dookoła i nie zdołali się utrzymać wobec swoich wrogów. 15 Dokądkol-

wiek się zwracali, ręka WIEKUISTEGO była przeciwko nim, ku ich niedoli, tak jak wypo-

wiedział WIEKUISTY i jak im przysiągł; więc byli bardzo ciemiężeni. 16 Wtedy WIEKU-

ISTY ustanowił sędziów, a oni wybawiali ich z ręki grabieżców. 17 Lecz nie słuchali i swo-

ich sędziów, ale popełniali cudzołóstwo z obcymi bóstwami oraz korzyli się przed nimi.

Szybko odstąpili od drogi, którą chodzili ich przodkowie, słuchając przykazań WIEKU-

ISTEGO; a oni tak nie czynili. 18 Zaś kiedy WIEKUISTY ustanowił sędziów - WIEKU-

ISTY był z sędzią oraz wybawiał ich z ręki ich gnębicieli po wszystkie dni sędziego; gdyż

WIEKUISTY użalił się z powodu ich skarg na gnębicieli oraz ich ciemiężców. 19 A jednak

po śmierci sędziego, znowu się psuli, bardziej niż ich ojcowie, idąc za cudzymi bóstwa-

mi, by służyć i korzyć się przed nimi. Nie porzucili niczego ze swych zdrożności oraz ze

swej przekornej drogi. 20 Dlatego zapłonął gniew WIEKUISTEGO przeciw Israelowi i po-

wiedział: Ponieważ ten lud przekroczył Przymierze, które powierzyłem ich przodkom,

oraz nie usłuchali Mojego głosu, 21 więc i Ja nie wypędzę przed nimi żadnego z tych lu-

dów, które Jezus syn Nuna pozostawił przy swoim zgonie, 22 aby nimi doświadczać Isra-

elitów, czy przestrzegają drogi WIEKUISTEGO, by chodzić po niej tak, jak przestrzegali

ją ich ojcowie - czy też nie. 23 Tak więc WIEKUISTY pozostawił te ludy, nie wypędzając

ich szybko, oraz nie poddał ich w moc Jezusa syna Nuna .

*2,1 także: anioł

*2,5 co znaczy: Płacz

*2,11 Baal - co znaczy: Pan; główne bożyszcze Fenicjan. Rozróżniano różnych Baalów – Peora,

Brith, Zebuba, Melkartha, itd.

*2,13 z kultem Baala łączył się kult Astarty (Aszery – pelisztyńskiej, fenickiej i syryjskiej bogini płodno-

ści). Czczono ją najohydniejszą rozpustą.

3. Oto ludy, które zostawił WIEKUISTY, by doświadczyć nimi Israelitów – mianowicie

wszystkie te, co nie zaznały licznych wojen o Kanaan; 2 by służyły dla pokoleń synów

Israela w poznaniu i wyćwiczeniu się w wojennym rzemiośle; choćby te, co nie poznały

poprzednich walk: 3 Pięciu książąt Pelisztinów * , wszystkich Kanaanejczyków, Cydoń-

czyków i Chiwitów, zamieszkałych na libańskiej górze, od góry Baal Hermon - aż tam,

gdzie się idzie do Chamath. 4 To oni służyli, by doświadczać nimi Israelitów oraz się

przekonać, czy będą posłuszni przykazaniom WIEKUISTEGO, które przez Mojżesza po-

wierzył ich przodkom. 5 Tak synowie Israelitów osiedli pośród Kanaanitów, Chittejczyków,

Emorejczyków, Peryzejczyków, Chiwitów i Jebusytów. 6 Więc brali sobie ich córki za

żony i oddawali ich synom swoje własne córki, oraz służyli ich bóstwom.

Zatem synowie Israela czynili to, co było złem w oczach WIEKUISTEGO oraz zapo-

mnieli o WIEKUISTYM, swoim Bogu, służąc Baalom i Astartom. 8 Więc zapłonął gniew

WIEKUISTEGO przeciw Israelowi, tak, że zaprzedał ich w moc Kuszan Riszatajma –

króla Aram–Naharaimu * ; zatem synowie Israela hołdowali Kuszan Riszatajmowi przez

osiem lat. 9 Potem synowie Israela wołali do WIEKUISTEGO, a WIEKUISTY wzbudził

synom Israela wybawcę, który ich wyratował – Othniela, syna Kenaza, młodszego brata

Kaleba. 10 I tknął go Duch WIEKUISTEGO, tak, że sprawował sądy w Israelu oraz wyru-

szył do walki, a WIEKUISTY wydał w jego moc Kuszan Riszatajma – króla Aramu, więc

jego ręka przemogła Kuszan Riszatajma. 11 Wtedy kraj zażywał spokoju przez czterdzie-

ści lat. Po czym Othniel, syn Kenaza, umarł.

Ale synowie Israela znowu zaczęli czynić to, co było złem w oczach WIEKUISTEGO.

Wtedy WIEKUISTY dał moc Eglonowi – królowi Moabu, moc nad Israelem, ponieważ

czynili to, co było złem w oczach WIEKUISTEGO. 13 Zaś on połączył się z Ammonitami i

Amalekitami, wyciągnął i pobił Israelitow, oraz zajął miasto Palm. 14 Tak więc synowie

Israela hołdowali przez osiemnaście lat Eglonowi – królowi Moabu. 15 Potem synowie

Israela wołali do WIEKUISTEGO, a WIEKUISTY wzbudził im wybawcę – Ehuda, syna

Gery, Binjaminitę, pozbawionego władzy w prawej ręce. Przez niego synowie Israela wy-

słali dar Eglonowi – królowi Moabu. 16 A Ehud przygotował sobie miecz o podwójnym

ostrzu, długi na łokieć, i przypasał go sobie pod swoimi szatami, na prawym swoim boku.

Potem złożył on dar Eglonowi – królowi Moabu. Zaś Eglon był mężem bardzo otyłym. 18

Więc gdy spełnił złożenie daru, odprowadził ludzi, którzy ten dar nieśli. 19 Potem sam

wrócił do posągów, które znajdowały się w Gilgal i oznajmił: Mam do ciebie tajemne sło-

wo, królu. Wtedy powiedział: Cisza! Więc wszyscy, którzy go otaczali, od niego się odsu-

nęli. 20 A kiedy Ehud wszedł do niego, siedział on sam jeden w swojej górnej, letniej kom-

nacie. I Ehud do niego powiedział: Mam do ciebie słowo Boga. Zatem podniósł ze swoje-

go krzesła. 21 Wtedy Ehud wyciągnął swoją lewą rękę, pochwycił miecz ze swojego pra-

wego boku i pchnął go w jego wnętrze. 22 Tak, że za brzeszczotem weszła również ręko-

jeść, a brzeszczot otoczył tłuszcz; bowiem miecza, co przebił krocze już nie wyciągnął z

jego wnętrza. 23 Potem Ehud wyszedł do kolumnady, zamknął za sobą drzwi górnej kom-

naty oraz je zaryglował. 24 Ale zaledwie wyszedł, przybyli jego słudzy. Zaś gdy spostrze-

gli, że drzwi górnej komnaty są zaryglowane, pomyśleli: Zapewne w letniej komnacie za-

łatwia on swoją potrzebę. 25 Tak czekali aż do zniecierpliwienia. Kiedy jednak nie otwierał

drzwi górnej komnaty, wzięli klucz i otworzyli; a oto ich pan leżał martwy na ziemi. 26 A

kiedy oni zwlekali - Ehud uciekł; dotarł w tym czasie do posągów i uszedł do Seiru. 27 Zaś

kiedy wrócił, zadął w trąbę na górach Efraimu, a wtedy synowie Israela zeszli z nim z gór,

a on był na ich czele. 28 Po czym do nich powiedział: Chodźcie za mną, bo WIEKUISTY

poddał w waszą moc Moabitów – waszych wrogów. Tak za nim zeszli, obsadzili brody

Jardenu, prowadzące ku Moabowi, i nikomu nie pozwolili się przeprawić. 29 Wtedy pora-

zili Moabitów, w liczbie około dziesięciu tysięcy mężów, samych silnych i dzielnych ludzi;

tak, że żaden nie uszedł. 30 W owym to czasie Moab ukorzył się pod ręką Israela. A kraj

zażywał spokoju przez osiemdziesiąt lat. 31 Po nim nastąpił Szamgar, syn Anatha. Był to

ten, co kijem do byków pobił Pelisztinów w liczbie sześciuset ludzi, i który też wyratował

Israela.

*3,3 co znaczy: Przybyszów, Obcych; spolszczone: Filistynów

*3,8 ziemska ojczyzna Abrahama w Mezopotamii

4. Jednak po śmierci Ehuda, synowie Israela na nowo czynili to, co było złem w

oczach WIEKUISTEGO. 2 Więc WIEKUISTY wydał ich w moc Jabina – kanaanejskiego

króla, który panował w Hacor. Zaś wodzem jego wojsk był Sysera, który mieszkał w po-

gańskim Haroszet * . 3 Zatem synowie Israela wołali do WIEKUISTEGO, bo posiadał on

dziewięćset żelaznych wozów i przez dwadzieścia lat srodze uciskał synów Israela.

A sądy nad Israelitami sprawowała wówczas prorokini Debora * , żona Lipidota. 5 Zaś

swą siedzibę miała pod palmą Debora, między Ramath - a Betel, na górze Efraima; za-

tem synowie Israela przychodzili do niej na sąd. 6 Ta posłała oraz wezwała Baraka, syna

Abinoama, z Kedesz Naftali oraz do niego powiedziała: Oto co rozkazał WIEKUISTY,

Bóg Israela: Idź, nadciągnij na górę Tabor, a weź ze sobą dziesięć tysięcy mężów z sy-

nów Naftalego oraz z synów Zebuluna. 7 Wtedy, ku potokowi Kiszon * sprowadzę do cie-

bie Syserę – hetmana wojsk Jabina, jego wozy i jego tłum, oraz poddam go w twoje ręce.

A Barak do niej powiedział: Pójdę – jeżeli pójdziesz ze mną; a jeśli ze mną nie pójdziesz

– nie pójdę. 9 Zatem powiedziała: Pójść, pójdę z tobą; jednak nie będzie twoją sława na

drodze po której idziesz, gdy WIEKUISTY podda Syserę w rękę niewiasty. I tak Debora

wyruszyła i poszła z Barakiem do Kedesz. 10 Zaś Barak zwołał do Kedesz Zebuluna i

Naftalego, i wyprowadził za sobą dziesięć tysięcy mężów; także szła z nim Debora. 11 A

Chaber, Kenita, odłączył się od Kaina * , od synów Hobaba, szwagra Mojżesza, oraz roz-

bił swój namiot aż do Elon-Becaananim, które znajduje się przy Kadesz. 12 I donieśli Sy-

serze, że Barak, syn Abinoama wszedł na górę Tabor. 13 Więc Sysera ściągnął do poto-

ku Kiszon wszystkie swoje wozy – dziewięćset żelaznych wozów oraz cały lud, który z

nim był w Haroszeth Hagoim. 14 Wtedy Debora powiedziała do Baraka: Wstań, gdyż to

jest ten dzień w którym WIEKUISTY wyda Syserę w twoje ręce; oto WIEKUISTY idzie

przed tobą. Zatem Barak zszedł z góry Tabor, a z nim dziesięć tysięcy mężów. 15 I WIE-

KUISTY rozgromił ostrzem miecza Syserę przed Barakiem, wszystkie jego wozy i cały

obóz, a Sysera zeskoczył z wozu oraz uciekał pieszo. 16 Zaś Barak popędził za wozami i

za obozem aż do Haroszeth Hagoim; po czym przez ostrze miecza zginął cały obóz Sy-

sery; nie został ani jeden. 17 Zaś Sysera pieszo schronił się do namiotu Jaeli, żony Habe-

ra, Kenity; ponieważ była przyjaźń pomiędzy Jabinem, królem Hacoru – a domem Habe-

ra, Kenity. 18 Więc Jael wyszła na spotkanie Sysery oraz do niego powiedziała: Wstąp,

panie, wstąp do mnie; nie obawiaj się. Zatem wszedł do jej namiotu, a ona przykryła go

kocem. 19 Potem do niej powiedział: Daj mi się napić nieco wody, gdyż jestem spragnio-

ny. Wtedy otworzyła łagiew mleka, dała mu się napić i go przykryła. 20 A on do niej powie-

dział: Stań u wejścia do namiotu, a jeśli ktoś by przyszedł i zapytał, mówiąc: Czy tu ktoś

jest? Powiedz: Nie. 21 Wtedy Jaela, żona Chabera, wzięła kołek od namiotu, ujęła młot w

swoją rękę, po cichu weszła do namiotu i wbiła kołek w skroń Sysery , tak, że utkwił aż w

ziemi. Ponieważ on twardo spał, gdyż był znużony; i tak umarł. 22 A oto przybył Barak,

który ścigał Syserę, więc Jael wyszła naprzeciw niego i powiedziała: Chodź, a pokażę ci

męża, którego szukasz. Zatem wszedł do niej, a oto Sysera leżał martwy, a w jego skroni

był kołek. 23 Tak, owego dnia Bóg upokorzył przed synami Israela Jabina – króla Kana-

anu. 24 Dłoń synów Israela coraz silniej ciążyła na Jabinie – królu Kanaanu, dopóki nie

zgładzili Jabina – króla Kanaanu.

*4,2 obecnie ruiny Haris

*4,4 co znaczy: Pszczoła

*4,7 na granicę Zebuluna i Naftalego

*4,11 określenie zbiorowe, zamiast Kenitów.

5. Zatem owego dnia, tymi słowami zaśpiewała Debora oraz Barak, syn Abino-

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: