nabyte

wrodzone

·         kolor skóry brązowego do brunatnego,

·         jednolita pigmentacja,

·         < 6 mm,

·         płaskie lub lekko wyniosłe,

·         dobrze określone granice,

·         okrągłe lub owalne

·         głębsze warstwy skóry, najczęściej wokół przydatków;

·         identyczne ze zwykłym znamieniem nabytym,

·         obecne przy urodzeniu

·         ryzyko czerniaka

znamię brzeżne (n. iunctonalis)

znamię śródskórne (n. intradermalis)

znamię naskórkowo – skórne (n. epidermodermalis)

- skupienia melanocytów tuż pod naskórkiem;

- zdarza się w każdym wieku, najbardziej typowo u niemowląt i dzieci.

- Może być punktem wyjścia czerniaka.

- U dorosłych jeśli występuje:

·          na dłoniach, podeszwach,

·          okolicy płytki paznokciowej lub

·          skórze moszny

                Þ większe ryzyko zezłośliwienia

-k. znamieniowe (melanocty nie zawierające barwnika) znajdują się głęboko w skórze właściwej.

-Maleją w miarę oddalania się od naskórka, nie przejawiają atypii.

-Tworzą grupy, otoczone przez włókna siateczkowe.

-Nie stanowi podłoża do rozwoju czerniaka

·         łączy cechy obu znamion;

·         dominuje u dzieci;

·         jest potencjalnie złośliwe

Znamię błękitne (naevus coeruleus) =

plama mongolska

Znamię epitelioidne Spitz
(melanoma iuvenile)

znamię „halo”

·          Granatowy guzek skóry gładki lub kopułowaty.

·          Nie ma cech złośliwości.

·          Mylone z czerniakiem

·          Czerwono-różowe, płaskie guzki

·          Częste u dzieci, głównie na twarzy.

·          Mylone z naczyniakiem.

·          nacieki limfocytarne otaczają znamię

·          Zbudowany z melanoblastów, które nie dotarły do miejsca przeznaczenia – warstwy podstawnej naskórka i zatrzymały się głęboko w skórze właściwej, a nawet na pograniczu tk podskórnej. (naciekanie nietworzące gniazd)

·          K. zawierają melaninę – silna pigmentacja.

·          Towarzyszy mu włóknienie

·          Znamię naskórkowo – skórne o przebiegu łagodnym, sięga płytko (znamię złożone)

·          Melanocyty znamienia są typu nabłonkowatego –

o   duże, "pulchne", z obfitą różowoniebieską w cytoplazmą;

o   wrzecionowate, okrągłe, owalne

o   mają pęcherzykowe jądro i duże jąderko

o   Zawierają niewielką ilość melaniny,

o   mogą wykazywać znaczny polimorfizm

o   Układają się pojedynczo lub w pasma na granicy skórno-naskórkowej

·          jest to reakcja immunologiczna gospodarza na komórki znamionowe i otaczające normalne melanocyty.

·          Budowa jak w znamieniu nabytym

Znamię dysplastyczne

·          Stan przednowotworowy.

·          Predysponowane są osoby rasy celtyckiej (jasna karnacja + jasne włosy).

·          Postać rodzinna (częstsza, aut. dom à zespół dziedziczonego czerniaka) i sporadyczna

·          Płaskie, o nieregularnych granicach z ciemniejszym centrum

·          Æ > 5 mm (większe niż większość znamion nabytych)

·          Może występować setkami.

·          Występuje głównie na odsłoniętych częściach skóry, chociaż może występować też na nie odsłoniętych.

·          Duże, śródskórne gniazda komórek znamieniowych, mogące się zlewać ze sobą, wykazujące atypię (gł. kanciase, hiperchromatyczne jądra) ® prekursor czerniaka

·          Ok. 60 r.ż Þ 60% szans rozwoju melanoma malignum.

·          Znamię jest początkowo formowane przez melanocyty, które ulegają przemianom,

o         stają się niedojrzałe początkowo na granicy naskórka i skóry(rozrost o charakterze plam soczewicowatych)

o         a potem coraz głębiej;

jeśli w głębszych warstwach skóry znajdujemy melanocyty niedojrzałe Þ melanoma malignum

·          obecne zjawisko „nietrzymania melaniny”- barwnik wydostaje się z uszkodzonych atypowych melanocytów i jest fagocytowany przez makrofagi.