13 zasad_Konferencja_PUKS_KAROL_WADOWICE.pdf

13 krokw dla rodzicw oraz trenerw i sportowcw

JeĻli chcesz, by Twoje dziecko doĻwiadczaþo zwyciħstwa ( dobrze funkcjonowaþo

i miaþo zdrowe nastawienie do sportu), musisz ofiarowaę mu swojĢ pomoc! Zespþ to nie

átrener-sportowiecÑ, ale átrener - sportowiec - rodzicÑ. JeĻli bħdziesz wykonywaþ swojĢ rolħ

prawidþowo, wtedy Twoje dziecko bħdzie uczyę siħ szybciej, graę lepiej, naprawdħ bawię siħ

i mieę poczucie wþasnej godnoĻci. DoĻwiadczenie sportowe bħdzie ksztaþtowaþo jego

pozytywny model w stosunku do zbliŇajĢcych siħ innych wyzwaı i przeszkd w Ňyciu. JeĻli

"opuĻcisz piþkħ" albo bħdziesz Ņle postħpowaþ, Twoje dziecko przestanie siħ uczyę,

doĻwiadczane trudnoĻci spowodujĢ blokadħ i zacznĢ naprawdħ nienawidzię sport. I to jest

waŇna wiadomoĻę!

Dalej, twoja relacja z nim prawdopodobnie ucierpi znaczĢco. Wyniknie to z tych

doĻwiadczeı w ktrych zostaniesz obarczony uczuciami niepowodzenia, nieodpowiednioĻci

i niskiego poczucia wþasnej godnoĻci. Uczucia, ktre przejdĢ z innych obszarw w wasze

Ňycie. Twoje dziecko i jego trener potrzebujĢ Ciebie w zespole. Oni nie mogĢ wygraę bez

Ciebie! Dalej znajduje siħ lista przydatnych faktw, wytycznych i strategii, by stworzyę

odpowiednie warunki w sporcie mþodzieŇy. Zapamiħtaj, nikt nie wygra dopki kaŇdy nie

wygra . Potrzebujemy Ciebie w zespole!

Krok pierwszy

Sport mþodzieŇy odpowiednio poprowadzony jest zarwno dobry jak i zdrowy, uczy

takŇe dzieci rozmaitych waŇnych umiejħtnoĻci przydatnych w Ňyciu. Sþowo

"wspþzawodniczĢ" pochodzi z þaciny, dzieli siħ na sþowa "wspþ" i "zawodniczyę", ktre

oznaczajĢ árazemÑ i ászukajĢc kolejnoÑ. Prawdziwa definicja konkurencji to szukaę razem,

gdzie przeciwnik jest partnerem, nie wrogiem! Im lepszy przeciwnik, tym wiħksza szansa,

lepszego wystħpu. Sport uczy radzenia sobie z wyzwaniami i przeszkodami. Bez godnego

przeciwnika, bez sportowych wyzwaı nie ma tyle zabawy. Im wiħksze wyzwanie tym

lepsza okazja by wyjĻę poza swoje ograniczenia. ĺwiatowe rekordy konsekwentnie sĢ bite i

ustawiane na Olimpiadach, poniewaŇ najlepsi atleci w Ļwiecie "szukajĢ razem", wyzywajĢc

siebie do jak najlepszego wystħpu. Twoje dziecko nigdy nie powinno zostaę nauczone tego,

by oglĢdaę swego przeciwnika jako "zþego czþowieka", wroga albo kogoĻ, kto powinien

zostaę znienawidzony. Nie powinno prbowaę go "zniszczyę". Nie modeluj tego nastawienia!

Przeciwnie, powiedz, by zaprzyjaŅniþ siħ - sam zaprzyjaŅnij siħ z rodzicami przeciwnika

Twojego dziecka. Trzymaj kciuki za wielkie wystħpy, dobrĢ grħ, nie tylko za zwyciħstwo!

Krok drugi: Zachħę swe dziecko do walki z samym sobĢ.

Ostateczna bramka doĻwiadczenia sportu ma prowadzię do zmian samego siebie

i nieustannej poprawy. Niestety, poprzez docenianie zwyciħstwa a pomijanie poraŇki i tego co

byþo nie fair, w oglnej ocenie jest nieadekwatnĢ miarĢ. Wygrywanie w sporcie jest oprcz

tego co potrafisz robię najlepiej, pewnym rodzajem separacji od gry i Twojego przeciwnika.

Dzieci powinny zostaę zachħcone, by wspþzawodniczyę z wþasnym potencjaþem. Chþopcy

powinni skupię siħ na pokonywaniu swych sþaboĻci i brakw, wspþzawodniczyę z samym

sobĢ, a dziewczynki powinny siħ zmieniaę. Kiedy twoje dziecko skupi siħ na tym i gra

starajĢc siħ byę lepszym zamiast ábięÑ kogoĻ innego, to bħdzie odprħŇone, bħdzie siħ lepiej

czuþo i dlatego bħdzie lepiej graę.

Krok trzeci: Nie Definiuj Sukcesw i Niepowodzeı Jako Zwyciħstwa i PoraŇki

Jednym z gþwnych celw doĻwiadczenia w sporcie mþodzieŇy jest nabywanie

umiejħtnoĻci i mistrzostwa. Kiedy dziecko wykorzystuje caþy swj potencjaþ i przegrywa

mecz to jest zbrodniĢ, by skupiaę siħ na rezultacie i stawaę siħ krytycznym wobec takiego

wystħpu. JeĻli dziecko zagra bardzo dobrze i przegra, potrzebuje byĻ pomgþ mu czuę siħ jak

zwyciħzca! Podobnie, kiedy dziecko albo zespþ gra gorzej niŇ potrafi ale wygrywa, to naleŇy

spowodowaę, by nie czuþ siħ jak zwyciħzca. PomŇ Twojemu dziecku poczuę rŇnicħ

pomiħdzy fartem i pechem, oraz zwyciħstwem i poraŇkĢ. Zapamiħtaj, jeĻli definiujesz sukces

i niepowodzenie, i mwisz przy tym Ňe chodzi o wygrywanie i przegrywanie, przegrywasz

grħ wraz z twoim dzieckiem!

Krok Czwarty: BĢdŅ PodporĢ, nie trenerem!

Twoja rola w árodzic - trener Î sportowiecÑ zespole jest bycie PodporĢ przez duŇe P!

PowinieneĻ byę najwiħkszym fanem swojego dziecka. Bezwarunkowo! Zostaw trenowanie

i instrukcjħ trenerowi. Dostarcz zachħty, poparcia, empatii, transportu, pieniħdzy, etc., ale...

nie trenuj! WiħkszoĻę rodzicw, ktrzy wchodzĢ do problemw swych dzieci robi tak,

poniewaŇ zapomina o swej waŇnej pozycji, Ňe to nie oni grajĢ. Trenowanie przeszkadza

w Twojej roli kibica i fana. OstatniĢ rzeczĢ jakĢ twoje dziecko potrzebuje i chce usþyszeę od

Ciebie po rozczarowujĢcym wystħpie lub poraŇce to, to co zrobiþo Ņle technicznie albo

taktycznie. OdrŇniaj swojĢ rolħ rodzica w zespole od roli trenera, sprbuj utrzymaę to

rozdzielanie roli (w domu powiedz, " mwiħ do Ciebie jako rodzic"). Jako rodzic wychowuj

i ucz, ale nie trenuj.

Krok PiĢty: PomŇ bawię siħ sportem swojemu dziecku.

To jest udowodnienie zasady wystħpw szczytowych, Ňe im wiħcej sportowiec ma

zabawy, tym wiħcej siħ nauczy i lepiej zagra. Zabawa musi byę obecna w najlepszym

wystħpie, ma miejsce na kaŇdym poziomie sportowym - od dzieciħcego do uczestnika klasy

Ļwiatowej! Kiedy dziecko przestaje siħ bawię i zaczyna baę siħ treningw albo rywalizacji, to

jest czas dla Ciebie jako rodzica, by staę siħ zaniepokojonym! Kiedy sport albo gra staje siħ

zbyt powaŇny, sportowcy majĢ tendencjħ, by wypalię siħ i staę siħ podatnym do

powtarzajĢcych siħ takich samych wystħpw. ýatwa praktyczna reguþa: JeĻli Twoje dziecko

nie cieszy siħ z tego co robi, ani teŇ nie kocha tego, zainteresuj siħ tym! Co takiego

powstrzymuje ich od bawienia siħ? Czy to jest trenowanie? Presja? To Ty?! Miej na uwadze

czy bycie w wysoce wyczynowym programie nie oznacza, Ňe nie ma Ňadnego miejsca dla

przyjemnoĻci. Dziecko, ktre kontynuuje grħ bez zabawy wkrtce stanie siħ liczbĢ w danych .

Krok szsty: Czyj gol zostaþ zdobyty?

Dochodzimy do bardzo waŇnego pytania! Dlaczego Twoje dziecko uczestniczy

w sporcie? Robi to, poniewaŇ chce tego dla siebie, albo z powodu Ciebie. Kiedy majĢ

problemy w swej dyscyplinie, mwiĢ do Ciebie o nich jako ánasze problemy ", np. ánasze

strzaþy nie sĢ wystarczajĢco dokþadne", " mamy kþopot z naszym podaniem" , etc. GrajĢ,

poniewaŇ nie chcĢ Ciħ rozczarowaę, poniewaŇ wiedzĢ jak waŇne to jest dla Ciebie? Czy grajĢ

dla nagrd i "premii" ktre rozdajesz? Czy ich bramki i pragnienia sĢ Twoje czy ich? JesteĻ

otoczony ich szczħĻciem i niepowodzeniem? JeĻli oni wspþzawodniczĢ, by spodobaę siħ

Tobie albo dla Twojej ázastħpczej sþawyÑ robiĢ to z niewþaĻciwych powodw! JeĻli nadal

grajĢ dla Ciebie, ostatecznie oboje przegracie. To jest caþkiem normalne i zdrowe, byĻ chciaþ,

by Twe dziecko trafiþo najlepiej jak to moŇliwe. Ale nie moŇesz motywowaę ich przez

zmuszanie by speþniali Twoje oczekiwaniami przez uŇywanie winy albo przekupstwa, by

starali siħ lepiej. JeĻli bħdzie mieę swoje wþasne powody i bħdzie strzelaę bramki dla siebie,

dla gry, to daleko wiħcej bħdzie umotywowane, aby trafię i dlatego duŇo bardziej siħ skupi i

pomyĻli.

Krok sidmy: Twoje dziecko to nie osiĢgniħcie! Î kochaj go bez

zastrzeŇeı!

Nie zrwnuj wartoĻci swojego dziecka i sympatii z jego wystħpem. NajtragiczniejszĢ

i najszkodliwszĢ pomyþkĢ jakĢ widzħ, to gdy rodzice nieustannie karzĢ swe dziecko za zþe

osiĢgi poprzez wycofywanie emocjonalne. Dziecko przegrywa wyĻcig, nie trafia albo nie

strzela z þatwej pozycji na bramkħ i rodzic reaguje ze wstrħtem, gniewem i wycofaniem

miþoĻci i aprobaty. OSTROņNIE: uŇywajĢc tej strategii, uszkodzisz swe dziecko

emocjonalnie i zrujnujesz swojĢ relacjħ miħdzy wami. W 1988 na Olimpiadzie, kiedy Grek

Louganis potrzebowaþ dostaę doskonaþĢ notħ 10 w jego ostatnim nurkowaniu, by dogonię

chiıskiego nurka i zdobyę zþoty medal, jego ostatniĢ myĻlĢ zanim skoczyþ byþo, "JeĻli nie

zrobiħ tego, moja matka nadal bħdzie mnie kochaþa".

Krok

smy:

Zapamiħtaj

znaczenie

OsobowoĻę

Szacunek,

wszystkich

wspþdziaþaniach z Twym Dzieckiem - Sportowcem.

Poziom sportowca od wiekw wystħpuje w bezpoĻredniej relacji z tym co myĻli

o sobie samym. Kiedy Twoje dziecko jest w sportowym Ļrodowisku, ktre podwyŇsza jego

poczucie wþasnej godnoĻci, to uczy siħ szybciej, dobrze siħ bawi, gra lepiej pod wyczynowĢ

presjĢ. Jedna rzecz, ktrej my wszyscy chcemy tak jak i nasze dzieci, to mieę ĻwiadomoĻę, Ňe

nasi rodzice sĢ zadowoleni z tego co robimy i Ňe nas kochajĢ. To jest jak poczucie wþasnej

godnoĻci. Kiedy Twoje wspþdziaþania z Twoim dzieckiem dobrze funkcjonujĢ, to czuje siħ

ono dobrze, uczy siħ traktowaę innych w ten sam sposb. To nie znaczy, Ňe masz

komplementowaę swe dziecko za duŇy wysiþek, gdy wþaĻnie zagraþ marnie. W tej sytuacji

bĢdŅ empatyczny i wraŇliwy do jego uczuę. Buduj Szacunek do tego co robicie oboje. Niech

Twe dziecko ma ĻwiadomoĻę Ňe daþeĻ mu prezent, ktry trwa caþe Ňycie. Nie oddziaþuj na

dziecko Swoim przykþadem, nie mw á ja to robiþem lepiejÑ, w pewnym sensie to atakuje

jego poczucie wþasnej godnoĻci przez zwyrodnienie, zakþopotanie albo upokarzanie. JeĻli

nieustannie poniŇaþeĻ swe dziecko albo pomniejszaþeĻ jego osiĢgniħcia nie tylko uczy siħ

robię to od Ciebie, ale powtrzy teŇ TwojĢ pomyþkħ ze swym dzieckiem!

Krok dziewiĢty: Daj swemu dziecku przegrywaę.

MĢdrzy ludzie kiedy przegrywajĢ z innymi, robiĢ dwie rŇne rzeczy. Pierwsza Î zdajĢ

sobie sprawħ z tego Ňe ásĢ bardziej skþonni, by wziĢę ryzyko i dlatego mogĢ zawieĻę

czħĻciejÑ. Druga - áuŇywajĢ ewentualnych poraŇek w pozytywnej drodze jako Ņrdþo

motywacji i reakcji, by siħ poprawięÑ. Nasze spoþeczeıstwo jest oglnie smutne i uczy nas, Ňe

przegrana jest czymĻ zþym, przyczynĢ dla upokorzenia i zakþopotania i Ňe naleŇy unikaę jej za

wszelkĢ cenħ. Strach przed poraŇkĢ albo upokorzeniem powoduje, áwstrzymanieÑ, obniŇenie

aktywnoĻci. Faktycznie, wiħkszoĻę áblokadÑ w wystħpach i dziaþaı niezadowalajĢcych jest

bezpoĻrednim skutkiem sportowca uprzednio zajħtego tym Ňe zawidþ lub moŇe zawieĻę. Nie

moŇesz nauczyę siħ iĻę bez wielu upadkw. KaŇdy raz, gdy coĻ Ci nie wychodzi Twoje ciaþo

dostaje moŇliwe do oszacowania informacje jak zrobię to lepiej. Nie moŇesz wygrywaę albo

mieę szczytowych wystħpw, jeĻli jesteĻ zaniepokojony przegrywaniem albo zawodzeniem.

Naucz swe dziecko jak czytaę wþasne zahamowania, pomyþki i zaryzykowaę Î odbierajĢc to

dodatnio dasz mu klucz do szczħĻliwego Ňycia. Bankructwo jest doskonaþĢ odskoczniĢ do

szczħĻciarza.

Krok dziesiĢty: Wyzwanie, nie ZagroŇenie.

Wielu rodzicw bezpoĻrednio albo poĻrednio uŇywajĢ winy i groŅby jako drogi

"umotywowujĢcej" ich dziecko, by zagraþo lepiej. Studia tego tematu wyraŅnie wskazujĢ, Ňe

groŅby mogĢ dostarczyę efektw na krtki okres, koszty dþugiego okresu, jeŇeli chodzi

o psychologiczne zdrowie i osiĢgi - sĢ niszczĢce. UŇywajĢc strachu jako motywatora jest

prawdopodobnie jednym z najgorszych rzeczy, ktre moŇesz przekazaę swemu dziecku.

GroŅby odbierajĢ zabawħ z osiĢgniħę i bezpoĻrednio powodujĢ gorszĢ grħ. W groŅbie

implikowany (zrb to bo inaczej!) jest twj wþasny niepokj, Ňe nie wierzysz w zdolnoĻci

swego dziecka. KomunikujĢc ten brak wiary, nawet poĻrednio dalej dewastuje to osiĢgi

dziecka. Wyzwanie nie powoduje straty. Lepiej jest rzucię wyzwanie zawierajĢce wiarħ w

swe dziecko: "MyĻlħ, Ňe moŇesz to zrobię".

Krok jedenasty: Proces nacisku. Tak ale Nie na rezultat!

Kiedy sportowcy duszĢ siħ pod presjĢ i grajĢ daleko od swego potencjaþu, czħsto

wsplnĢ przyczyna tego jest skupienie na rezultacie wystħpu ( wygrywaę / przegrywaę,

zamiast zadania ). W swym szczytowym wystħpie, sportowiec caþkowicie zapomina

o rezultacie i zupeþnie jest wchþoniħty w to co jest tu i teraz. ĺrodowisko chce zwyciħstw

i prawie zawsze naciska sportowca majĢcego zþe osiĢgi. Ponadto skupiajĢc siħ na rezultacie,

ktry jest zupeþnie poza kontrolĢ sportowca, bħdzie on podnosiþ swj niepokj

z zahamowania poziomu. JeĻli naprawdħ chcesz, by Twoje dziecko wygraþo, pomagaj

osiĢgnĢę mu skupienie dalekie od tego jak waŇny jest konkurs a bliskie wykonania zadania.

Rodzice powinni podkreĻlaę Ňe nie liczy siħ wygrana ale pokazanie swych umiejħtnoĻci

i uczciwa gra.

Krok dwunasty: Unikaj porwnaı.

Rodzice uŇywajĢ innych sportowcw, takŇe tych z ktrymi ich dziecko

wspþzawodniczy, by porwnaę i w ten sposb ocenię swe dziecko. Porwnania sĢ

bezuŇyteczne, niedokþadne i niszczĢce. KaŇde dziecko dojrzewa rŇnie i indywidualnie. Na

przykþad dwch dwunastoletnich chþopcw moŇe tylko mieę wsplny wiek! Jeden moŇe mieę

wzrost lub umiejħtnoĻci szesnastolatka, a drugi byę na poziomie dziewiħciolatka. Porwnania

wydajnoĻci mogĢ przedwczeĻnie wyþĢczyę utalentowanych sportowcw w ich sporcie. Jedyna

wartoĻę porwnaı to okreĻlenie postħpu w nauce. JeĻli jeden dzieciak demonstruje wþaĻciwĢ

technikħ, to moŇe tylko zostaę uŇyty jako model dla Twojego dziecka. Aby dĢŇyþ do jak

najlepszego, ale pozostaþ sobĢ. Martwienie siħ tym Ňe inni sĢ lepsi przeszkadza w dĢŇeniu do

tego.

Krok trzynasty: Naucz swe dziecko mieę perspektywħ przeŇyę sportowych.

Sportowe media w tym kraju chciaþyby, byĻ sĢdziþ, Ňe sport i wygrywanie/

przegrywanie jest waŇniejsze niŇ Ňycie. Fakt, Ňe to jest tylko gra czħsto zostaje gdzieĻ

zgubiony. Ten brak perspektywy czħsto kapie w dþ do sportu mþodzieŇy. Dochodzi do tego,

Ňe mþodzi sportowcy czħsto odpadajĢ ze znieksztaþconym widokiem siebie i swojej gry.

Rodzice muszĢ pomc, by ich dziecko rozwijaþo realistyczne oczekiwania wzglħdem siebie,

swych zdolnoĻci i tego jak zagrali, bez rabowania dziecinnych snw. Przegranie mistrzostwa

ligi nie znaczy, Ňe sþoıce nie podniesie siħ jutro.

Karol Habrzyk

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: