Odruchy mózgowe - Sieczenow Iwan.pdf

(6233 KB) Pobierz
Biblioteka
Klasyków
Psychologii
Komitet Redakcyjny
Włodzimierz Szewczuk - przewodniczący
Jan Legowicz
Józef Pieter
Janusz Reykowski
Bogdan Suchodolski
Tadeusz Tomaszewski
Artur Kowaliszyn - sekretarz
oieczenow
Odruchy mózgowe
Iwan M.
Państwowe Wydawnictwo Naukowe* Warszawa 1986
Iwan M. Sieczenow
Iwan Michajłowicz Sieczenow, ur. 1 (13) VIII 1829,
Tiepłyj Stan (obecnie Sieczenowo, obw. Gorki), zm.
2 (15) XI 1905, Moskwa; rosyjski fizjolog i przyrodnik,
twórca rosyjskiej szkoły fizjologicznej i teorii odrucho­
wej działalności mózgu, inicjator fizjologicznego inter­
pretowania zjawisk psychicznych oraz prekursor re-
fleksologii. Studia: 1843 - 1848 kształcił się w Głównej
Szkole Inżynieryjnej w Petersburgu, 1850 - 1856 odbył
studia na wydziale medycznym w Instytucie Medycz­
nym Uniwersytetu Moskiewskiego; 1856 - 1859 uzupeł­
niał studia medyczne i fizjologiczne za granicą, głów­
nie w Niemczech, pracując w Instytucie Fizjologii
w Berlinie (pod kierunkiem m. in. J. Mullera i E. Du
Bois-Reymonda) oraz w laboratoriach fizjologicznych
w Lipsku, Heidelbergu (pod kierunkiem H. Helmholtza)
i w Wiedniu (pod kierunkiem C. Ludwiga); za granicą
przygotował rozprawę doktorską pt. „Materiały do przy­
szłej fizjologii zamroczenia alkoholowego”, którą obro­
nił w Akademii Lekarsko-Chirurgicznej w Petersburgu
(1860). Działalność: 1860 założył Katedrę Fizjologii, a na­
stępnie zorganizował —■jedno z pierwszych w Rosji —
Laboratorium Fizjologiczne w Akademii Lekarsko-Chi­
rurgicznej w Petersburgu, gdzie w latach 1860 - 1870
był profesorem fizjologii; 1862 wyjechał do Francji
i pracował w paryskim laboratorium C. Bernarda, gdzie
eksperymentalnie zweryfikował hipotezę o wpływie
ośrodków czołowych mózgu na aktywność motoryczną;
1871 - 1876 był profesorem fizjologii i kierownikiem
Katedry Fizjologii na Uniwersytecie Noworosyjskim
w Odessie; 1876 - 1888 — profesorem fizjologii na Uni­
wersytecie w Petersburgu, a od 1891 profesorem fizjo­
logii Uniwersytetu Moskiewskiego; w 1901. przeszedł na
Z oryginału rosyjskiego:
Refleksy gołoiunogo mozga
Przetłum aczyła
L. Uszkiewiczowa
Przedm ow ą opatrzył
Włodzimierz Szewczuk
K onsultacja term inologiczna
Tomasz Werka
P ro je k t graficzny serii
Zygmunt Ziemka
R edaktorzy
J oanna Cybulska-Futko wska
Bohdan Gawroński
R edaktor techniczny
Bożena Siedlecka
K orektor
Danuta Borzęcka
© C opyright for Polish edition
Dy Państw ow e W ydaw nictw o N aukow e
W arszaw a 1986
1SBN-83-01-05897-8
Państw ow e W ydaw nictw o N aukow e
W ydanie pierw sze. N akład 12 000+280 egz.
A rkuszy wyd. 7,75; ark u szy druk. 11
P a p ier druk. sat. ki. IV, 70 g, 82X104 cm
O ddano' do składania w lu ty m 1985 r.
D ruk ukończono w m arc u 1986 r.
Zam ów ienie n r 1506/85. L-ll/1065. Cena zł 280.—
D ru k arn ia W ydaw nicza im.
w.
L. Anczyea
K raków , ul. W adowicka 8
I. M. Sieczenow
twórca podstaw
materialistycznej psychologii
Praca I. M. Sieczenowa Odruchy
mózgowe
jest jedną
z pierwszych w serii
Biblioteka Klasyków Psychologii.
W każdej ważniejszej encyklopedii Sieczenow okre­
ślany jest jako wybitny lub wręcz genialny fizjolog.
Czasem tylko pojawia się wzmianka o znaczeniu jego
prac dla psychologii. Może więc zastanawiać powód,
dla którego jego dziełu zostało przyznane miejsce w tej
serii. Odpowiedź zawarta jest w samym tytule przed­
mowy: Sieczenow to twórca podstaw materialistycz-
nej psychologii.
Trudno się dziwić, że nie stwierdzili tego historycy
psychologii zachodniej okresu międzywojennego i powo­
jennego, skoro w psychologii marksistowskiej fakt ten
został wyeksponowany dopiero w latach pięćdziesią­
tych, a i dziś jeszcze nie jest w pełni rozumiany. Tłu­
maczy się to z jednej strony przecenianiem znaczenia
Pawłowa w stosunku do Sieczenowa, a z drugiej pew­
nym ahistoryzmem charakterystycznym dla młodej
generacji psychologów.
Historycy psychologii, zwracając uwagę na Siecze­
nowa, ograniczają się do odnotowywania znaczenia
jego badań dla nauki I. P. Pawłowa, względnie dla
wcześniejszego rozwoju psychologii. E. G. Boring,
autor jednej z najlepiej opracowanych historii psy­
chologii ł, podkreśla jedynie, że Sieczenow należał1
1 E. G. Boring
A history of experimental psychology.
New
York 1950, Appleton.
7
Zgłoś jeśli naruszono regulamin