3 Sekowski Stefan - Na Wszystko Jest Rada.pdf

(2254 KB) Pobierz
CHEMIA DLA CIEBIE
STEFAN SĘKOWSKI
NA WSZYSTKO JEST RADA
Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych – Warszawa 1965
Mniej więcej 10 lat temu zacząłem odpowiadać na Twoje listy z dziedziny chemii
kierowane do redakcji „Młodego Technika", a potem i „Horyzontów
Techniki dla Dzieci". Wtedy to właśnie, idąc za radą ludzi
doświadczonych,
założyłem
sobie
alfabetyczny
skorowidz
opracowywanych tematów. W skorowidzu tym, pod odpowiednią literą,
zapisywałem i do dziś dnia zapisują każdy Twój ciekawy list dotyczący
jakiegoś nowego, nie zamieszczonego jeszcze w skorowidzu zagadnienia
chemicznego.
Nie potrzebuję Ci chyba przypominać, jak różnorodne, a czasem wręcz fantastyczne
pytania zdążyłeś mi zadać przez owe 10 lat. Dlatego też w moim skorowidzu różne syntezy
organiczne przeplatają się z przepisami na lakiery i Smary do nart, przepis na skład kąpieli
galwanicznych z przepisem na obróbkę szkła i srebrzenie luster, a wreszcie przepisy na
proszek ,,a psik" ze składem chemicznym ... dyni.
3
Już parą lat temu, zapisując w skorowidzu list z przepisem na
korki do straszaków, stwierdziłem brak wolnego miejsca pod literą ,,k".
Zdziwiony tym odkryciem począłem uważnie przeglądać od początku,
pozycję po pozycji, tematy listów zapisane pod literą ,,k".
I oto lektura ta doprowadziła mnie do rewelacyjnego odkrycia. Mianowicie
stwierdziłem,
że
przytłaczająca większość listów zapisanych pod tą literą dotyczy pewnego
wspólnego problemu. Jest nim naprawa, przymocowanie, złączenie ze sobą dosłownie
chyba wszystkiego ze wszystkim. Zresztą,
żeby
nie być gołosłownym, cytuję z mego
skorowidza: — ,,Jak naprawić alabastrową figurkę, azbestową siatkę, jak
łączyć
bibułkę,
celofan, celuloid, różnego gatunku drewno, fajans, gumę, kauczuk, korek, szkło z metalem
i gumą?" Dalej widzę pytania dotyczące kitu szczotkarskiego oraz (zupełnie autentyczne),
kleju do przyklejania ... odstających uszu.
Z lektury tej wyciągnąłem chyba zupełnie słuszny wniosek,
że
zarówno w
życiu
codziennym, domowym, jak też i przy okazji
najrozmaitszego majsterkowania, bądź też różnych drobnych
„nieszczęść", raz po raz stajesz przed problemem, jak to połączyć,
naprawić, przytrzymać, osadzić, usztywnić.
Reszty domyślasz się już chyba sam. Tak, właśnie tak.
Postanowiłem przyjść Ci z pomocą i dać Ci tą małą książeczkę
zatytułowaną: ,,Na wszystko jest rada".
Zresztą przypomnij sobie dobrze, już po raz trzeci staram się dopomóc w Twoich
kłopotach. W pierwszej książeczce zatytułowanej ,,Galwanotechnika domowa", podałem
Ci szereg rad i wskazówek o tym, jak zorganizować domowe laboratorium, aby prowadzić
w nim drobne prace galwanotechniczne i galwanoplastyczne. Potem, chcąc dostarczyć Ci
tematyki do efektownych eksperymentów, napisałem książeczką pt.: „Ciekawe
doświadczenia chemiczne".
A więc ta książeczka, w której zapewne znajdziesz odpowiedzi na większość
nurtujących Cię pytań z dziedziny
łączenia,
jest już trzecią. Piszę wyraźnie,
że
znajdziesz
tu zapewne odpowiedź na większość pytań, bowiem gdybym nawet zdołał przewidzieć i
omówić wszystkie możliwe kombinacje
łączonych
ciał, powstałaby księga chyba 1000-
stronicowa. A myślę,
że
takiej nie pragnąłbyś dostać.
Dlatego też tę książeczkę opracowałem mając na względzie
odpowiedzi na Twoje listy; tematy w niej poruszone — wybrane
zostały przez Ciebie. Będziemy więc rozmawiali o dobrej i złej
zwilżalności, o adhezji, kohezji, pęcznieniu koloidów. Dziwią Cię i
zniechęcają może te niezbyt często stosowane terminy, które przed
chwilą wymieniłem. Ależ one są nierozłącznie związane właśnie z
Interesującymi Ciebie
zagadnieniami. Pamiętaj,
że
wszelkie
spajanie ciał przez ich klejenie to sprawy właśnie zwilżalności,
adhezji i podobnych zjawisk. Z kolei otrzymywanie różnych substancji używanych do
łączenia
wiąże się z reakcjami pęcznienia czy wysalania koloidów. Musimy więc o tym
sobie pomówić, abyś zrozumiał najważniejsze procesy i abyś nie przeprowadzał ich
mechanicznie ot tak, niczym robot.
4
Znajomość istoty procesów i reakcji pozwoli Ci również zrozumieć, dlaczego dany
typ kleju nadaje się do drewna i papieru, a za to nie nadaje się na przykład do metalu,
szkła czy gumy. Tym samym unikniesz wielu
zawsze przecież
przykrych niepowodzeń oraz będziesz mógł niejednokrotnie sam
odpowiedzieć na pytanie, jak i czym
łączyć
coś, o czym książka nie
wspomina.
Jednak
życie
biegnie nieustannie naprzód.
Zdarzyć się więc może,
że
nie znajdziesz
odpowiedzi i rady na jakieś bardzo specyficzne
zagadnienie. Co wówczas robić? Cisnąć książkę,
załamać ręce i złościć się bezsilnie? — Chyba nie jesteś taki nie-
mądry. Na pewno nawet taki nie jesteś. Nie zapominaj wówczas
o tym,
że
mamy sprawnie działającą pocztę, oraz
że
książka ta
powstała właśnie z wielu, wielu odpowiedzi na Twoje listy, które
zapisałem w skorowidzu pod literą „k". Drogi przyjacielu, jeżeli
napiszesz do mnie list na adres redakcji miesięcznika „Młody Technik" (Warszawa, ul.
Spasowskiego 4), otrzymasz na pewno potrzebne informacje, przyrzekam Ci to.
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin