Tymol (thymolum), będący fenolem występującym w niektórych olejkach eterycznych (np. olejek cząbrowy – Ol. Saturejae, tymiankowy - Ol. Thymi, lebiodkowy – Ol. Origani, , macierzankowy – Ol. Serpylli) posiada w roztworze alkoholowym działanie łagodzące objawy świądu (swędzenia). Dodatkowo wywiera wpływ antyseptyczny (przeciwgrzybiczy, antybakteryjny, przeciwroztoczowy). Działa już w stężeniu 0,25-2%. Może być również składnikiem maści i mazideł. Szczególnie korzystnie działa przeciwświądowo w połączeniu z kwasem cytrynowym: thymolum 1,0 g + acidum citricum 1,0 g + spiritus dilutus ad 100,0 g. Do przemywania zmian swędzących.
Tymol – 1 metylo-hydroksy-4-izopropylobenzen jest to związek fenolowy występujący w wielu olejkach eterycznych, najczęściej obok swojego izomeru – karwakrolu. Przed wojną używany do odkażania układu żółciowego i przewodu pokarmowego, podobnie jak salicylan sodu, salicylan beta-naftolu, naftalen, trypaflawina, urotropina i salicylan fenylu. Wywiera silne i pewne działanie wykrztuśne, przeciwkaszlowe i odkażające. Wzmaga również wydzielanie moczu. Jest wchłaniany do krwi i limfy. Wydalany jest z żółcią i moczem; częściowo również przez płuca, wraz z powietrzem wydychanym. Działa rozkurczowo (porażająco na mięśnie gładkie) i przeciwbólowo (porażająco na receptory bólowe). Słabo rozpuszczalny w wodzie. Łatwo rozpuszcza się w alkoholu, olejach, acetonie. Niszczy pasożyty przewodu pokarmowego. Zastosowany zewnętrznie działa odkażająco i również przecipasożytniczo. Zwiększa ukrwienie skóry. Polecam jako składnik mazideł antyseptycznych i przeciwbólowych, rozgrzewających (np. przy reumatyzmie). Zalecana dawka doustna tymolu krystalicznego wynosiła w dawnej medycynie (I połowa XX wieku) 2 g jednorazowo, 10 g dziennie. Na przełomie XIX i XX wieku zalecane dawki wynosiły 0,05-0,1 g przy tyfusie, reumatyzmie stawowym, 0,5-1 g jako środek przeciwgorączkowy, ponadto przeciwko tęgoryjcowi. Tymol służył do konserwowania preparatów anatomicznych i balsamowania zwłok (wcześniej olejki bogate w tymol).Do opatrywania ran w roztworze 1:1000 wody, 1:10 spirytusu, 20 gliceryny i 10 wody (mikstura). Ponadto w postaci mazideł i maści, 1:5 w leczeniu infekcji skóry. Inhalacje 0,5:1000 gorącej wody przy chorobach płuc. Przy zakażeniu i bólu zęba wkładano kryształek tymolu do zęba i zamykano. Do czyszczenia zębów zepsutych, gnilnych i bolących używano mieszanki tymolu z węglanem wapnia (proszek do mycia zębów). Do płukania ust i gardła przy gnilnym zapachu, zakażeniach stosowano roztwór tymolu w wodzie 1:1000. W medycynie stosowano również izomer tymolu – karwakrol. Z uwagi na wyższą cenę mniej jednak był używany. Natomiast ostatnio karwakrol zyskał spore znaczenie w produkcji zwierzęcej i w weterynarii do profilaktyki parazytoz i jako alternatywa dla antybiotykowych stymulatorów wzrostu. Ponadto w Szwajcarii wchodzi w skład preparatów do leczenia stanów zapalnych wymienia i likwidacji komórek somatycznych w mleku (wewnętrznie) przy stanach zapalnych gruczołu mlekowego. W latach 30 XX wieku w użyciu był Carvasept – chlorokarwakrol – jako składnik 0,1% maści dezynfekcyjnych. Tymol działa 25 razy silniej przeciwbakteryjnie niż fenol.
Olejki eteryczne zasobne w tymol i karwakrol pobudzają wydzielanie soku żołądkowego, trzustkowego i enzymów jelitowych. Pobudzają ukrwienie jelit i żołądka, krążenie limfy w kosmkach, przez co usprawniają wchłanianie mleczka pokarmowego z jelit do krwi i chłonki. Ponadto pobudzają system odpornościowy układu pokarmowego GALT. Na mięsnie gładkie działają porażająco, powodując rozkurcz. Sporo tymolu zawiera Trachyspermum copticum (L.) Link, czyli Carum copticum Benth. et Hook. = Trachyspermum ammi (L.), który dostarcza surowiec – Fructus Ajowan. Ajowan zwany również kminkiem koptyjskim (rodzina baldaszkowate - Umbelliferae) zawiera w owocach od 2 do 5% olejku eterycznego (Oleum Ajowan), a w nim tymol (45-60%), ponadto p-cymen, gamma-terpinen i limonen. Tymianek - Thymus zawiera do 2,6% olejku eterycznego (Oleum Thymi), a w nim tymol (do 45%) i karwakrol (25-60%). Ekstrakt z tymianku oraz tymol są składnikami tabletek do ssania, kropli, syropów wykrztuśnych i przeciwkaszlowych.
Przykładowe leki recepturowe z przełomu XIX i XX wieku
Rp. Thymol 0,5Chloroform 5,0Ol. olivar. (oliwa z oliwek) 15,0M.D.S. Do wcierania przy parchu
Rp. Thymol 1,0Spirit. vini rectif. 50,0D.S. Kilka kropel na kieliszek wody do płukania ust przy stanach zapalnych i nieprzyjemnym zapachu.
W latach 20. i 30. XX w. tymol był składnikiem past leczniczych do mycia zębów.
Tymol – 1 metylo-3-hydroksy-4-izopropylobenzen (izopropylometakrezol = 3-p-cymenol) jest to krystaliczny związek fenolowy występujący w wielu olejkach eterycznych, najczęściej obok swojego izomeru – karwakrolu (płyn). Wywiera silne i pewne działanie wykrztuśne, przeciwkaszlowe i odkażające. Wzmaga również wydzielanie moczu. Jest wchłaniany do krwi i limfy. Wydalany jest z żółcią i moczem; częściowo również przez płuca, wraz z powietrzem wydychanym. Olejki eteryczne zasobne w tymol i karwakrol pobudzają wydzielanie soku żołądkowego, trzustkowego i enzymów jelitowych. Pobudzają ukrwienie jelit i żołądka, krążenie limfy w kosmkach, przez co usprawniają wchłanianie mleczka pokarmowego z jelit do krwi i chłonki. Ponadto pobudzają system odpornościowy układu pokarmowego GALT. Na mięśnie gładkie działają porażająco, powodując rozkurcz. Sporo tymolu zawiera Trachyspermum copticum (L.) Link, czyli Carum copticum Benth. et Hook. = Trachyspermum ammi (L.), który dostarcza surowiec – Fructus Ajowan. Ajowan zwany również kminkiem koptyjskim (rodzina baldaszkowate - Umbelliferae) zawiera w owocach od 2 do 5% olejku eterycznego (Oleum Ajowan), a w nim tymol (45-60%), ponadto p-cymen, gamma-terpinen i limonen. Tymianek - Thymus zawiera do 2,6% olejku eterycznego (Oleum Thymi), a w nim tymol (do 45%) i karwakrol (25-60%). Ekstrakt z tymianku oraz tymol są składnikami tabletek do ssania, kropli, syropów wykrztuśnych i przeciwkaszlowych. Podany doustnie w postaci kapsułek oraz w inhalacjach działa fungistatycznie (przeciwko Candida i Cryptococcus w przewodzie pokarmowym i drogach oddechowych) – 500 mg 3-4 razy dziennie i przeciwpasożytniczo (przeciwko płazińcom, pierwotniakom i obleńcom; zabija nawet tegoryjca) – 2-5 g dziennie. Najwyższa dawka jednorazowa 1 g. Najwyższa dawka dzienna 5 g. Proszki tymolowe do kapsułek i opłatków zawierają domieszkę wodorowęglanu sodu lub potasu, co zmniejsza działanie drażniące tymolu. Wydalany jest z powietrzem wydychanym oraz z kałem i moczem (tymolosiarczan sodowy). Przedawkowany może wywołać uszkodzenie nerek i wątroby. W wysokich dawkach stosowanych w zwalczaniu pasożytów wywołuje odbijanie, nudności, wymioty, wykwity grudkowe i plamice na skórze, niekiedy białkomocz; są to nieprzyjemne objawy, ale nie zagrażają poważnie zdrowiu i życiu człowieka. W trakcie zażywania tymolu odradzano dawniej spożywania tłuszczów, aby nie resorbował się on całkowicie i dłużej utrzymywał swe działanie w świetle przewodu pokarmowego. Nie wolno wówczas pić alkoholu. Praktykowano też podawanie środków solnych przeczyszczających, aby skrócić przebywanie tymolu w organizmie. Tymol wstrzymuje rozwój drobnoustrojów ropotwórczych i pałeczek wąglika w roztworze 1:3000. Zewnętrznie zastosowane 0,25-2% roztwory alkoholowe, na octanie etylu, acetonowe i eterowe działają przeciwświądowo i odkażająco. Tymolu nie podawać doustnie podczas ciąży i karmienia. Przechodzi przez łożysko i do gruczołów mlekowych. Tymol i karwakrol nadają się do balsamowania zwłok (roztwory alkoholowe i olejowe, glicerynowe).
Thymol i carvacrol jako antiparasiticum (przeciwpsożytniczy): carvacrol nanieść na bentonit i zakapsułkować; thymol ucierać z wodorowęglanem potasu lub sodu w proporcji 1:1, zakapsułkować. Jeden z wybranych preparatów podawać rano, przy czym po uprzednim zażyciu środka przeczyszczającego (soli przeczyszczającej, najpierw środek czyszczący, następnie główny, dobrze popić wodą, np. Zuber). Dobrze jest oczyścić jelita dzień wcześniej, przed leczeniem, podając środek rozwalniający solny (np. siarczan sodu, sól troistą, siarczan magnezu, proszek Botkina; winian sodowo-potasowy). Dorosłym podać 1 g wybranego preparatu (w przeliczeniu na czysty karvacrol lub tymol rano i 1 g popołudniu (też poprzedzone środkiem czyszczącym). Dzieciom podaje się 100-500 mg leku dziennie (w przeliczeniu na czysty tymol lub karwakrol), zależnie od wieku. Nie wolno zażywać wówczas środków przeczyszczających olejowych, spożywać alkoholu. Najkorzystniej jest wówczas w ogóle nie przyjmować pokarmów, przez cały dzień. Nie spożywać mleka! Nie zażywać gliceryny (to również alkohol!). Kurację wznawiać przez kolejne 3 dni, ale następnego dnia nie trzymać już ścisłej głodówki i lek zażywać rano i wieczorem. Nie spożywać jedynie pokarmu przez 3-4 godziny licząc od chwili zażycia leku tymolowego lub carvacrolu i unikać pokarmów tłustych. Kuracja ta sprawdza się również przy zwalczaniu grzybicy (Candida) przewodu pokarmowego.
http://rozanski.li/?p=2223
kocica393