7. Czym różni się znak jakości zdrowotnej od znaku identyfikacyjnego i kiedy te znaki są stosowane?
Artykuł 5 Znaki jakości zdrowotnej i znaki identyfikacyjne (853/2004) WE
1. Przedsiębiorstwa sektora spożywczego nie mogą wprowadzać do obrotu produktu pochodzenia zwierzęcego poddanego obróbce w zakładzie podlegającym zatwierdzeniu do handlu, chyba że:
(a) opatrzony jest on znakiem jakości zdrowotnej zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 854/2004;
(b) lub wspomniane rozporządzenie (854/2004) nie przewiduje stosowania znaku jakości zdrowotnej, a znak identyfikacyjny został naniesiony zgodnie z załącznikiem II, sekcją I, do niniejszego rozporządzenia(853/2004) WE.
2. Przedsiębiorstwa sektora spożywczego mogą opatrywać znakiem identyfikacyjnym produkty pochodzenia zwierzęcego wyłącznie w przypadku, gdy zostały one wytworzone zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, w zakładach zatwierdzonych do handlu lub zarejestrowanych.
3. Przedsiębiorstwa sektora spożywczego nie mogą usuwać z mięsa znaku jakości zdrowotnej naniesionego zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 854/2004, chyba że je kroją, przetwarzają lub poddają innej obróbce.
(WE 854/2004) SEKCJA I, ROZDZIAŁ III: ZNAK JAKOŚCI ZDROWOTNEJ
ULW sprawuje nadzór nad znakowaniem zdrowotnym i stosowanymi znakami oraz upewnia się, że:
znak jakości zdrowotnej jest stosowany tylko w odniesieniu do zwierząt (gospodarskich kopytnych, dzikich ssaków utrzymywanych w warunkach fermowych innych niż zajęczaki oraz grubej zwierzyny łownej) poddanych badaniu przed- i poubojowemu zgodnie z niniejszym rozporządzeniem oraz w przypadku gdy nie ma podstaw do uznania mięsa za nie nadające się do spożycia przez ludzi. Jednakże znak jakości zdrowotnej można stosować przed uzyskaniem wyników badania w kierunku włośnicy, jeżeli urzędowy lekarz weterynarii jest przekonany, że mięso danego zwierzęcia zostanie wprowadzone do obrotu tylko wtedy, gdy wyniki będą zadawalające;
znakowanie zdrowotne następuje na zewnętrznej powierzchni tuszy, poprzez przybicie znaku przy pomocy tuszu lub poprzez znakowanie na gorąco, i w taki sposób, aby w przypadku gdy tusze są dzielone na półtusze lub ćwierci bądź półtusze dzielone są na trzy części, każdy element nosił znak jakości zdrowotnej.
Znak jakości zdrowotnej musi być znakiem w kształcie owalnym co najmniej o szerokości 6,5 cm na 4,5 cm wysokości, zawierającym poniższe informacje, bardzo wyraźnymi literami:
znak musi wskazywać nazwę państwa PL
znak musi wskazywać numer identyfikacyjny rzeźni WNI
w przypadku nanoszenia znaku w rzeźni na terytorium Wspólnoty znak ten musi zawierać skrót CE, EB, EC, EF, EG, EK, EO, EY, ES, EÜ, EK lub WE
Tusze stosowane przy znakowaniu muszą zostać .
Może również zawierać wskazówkę na temat ULW przeprowadzającego badanie.
Mięso ze zwierząt poddanych ubojowi z konieczności musi nosić specjalny znak jakości zdrowotnej.
ZNAK IDENTYFIKACYJNY
ZAŁĄCZNIK II 853/2004 WYMOGI DOTYCZĄCE POSZCZEGÓLNYCH PRODUKTÓW POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO SEKCJA I: ZNAKI IDENTYFIKACYJNE
A. NANOSZENIE ZNAKU IDENTYFIKACYJNEGO
1. Znak identyfikacyjny musi zostać naniesiony przed opuszczeniem zakładu przez produkt.
2. Niemniej jednak, nie ma konieczności nanoszenia na produkt nowego znaku, chyba że usunięto z niego opakowanie zbiorcze i/lub opakowanie jednostkowe lub jest poddawany dalszemu przetworzeniu w innym zakładzie, w którym to przypadku nowy znak musi zawierać numer identyfikacyjny zakładu przeprowadzającego te czynności.
3. Znak identyfikacyjny nie jest obowiązkowy w odniesieniu do jaj.
4. Zgodnie z art. 18 rozporządzenia (WE) nr 178/2002, przedsiębiorstwa sektora spożywczego muszą posiadać systemy i procedury identyfikacji przedsiębiorstw, od których otrzymały produkty pochodzenia zwierzęcego, lub którym te produkty dostarczyły. TZW Tracebility
Znak musi być czytelny i trwały, a czcionki muszą być łatwe do rozszyfrowania. Musi być wyraźnie widoczny dla właściwych władz. Znak musi wskazywać numer identyfikacyjny zakładu. Znak można nanosić bezpośrednio na produkt, opakowanie jednostkowe lub zbiorcze, lub drukować na etykiecie załączonej do produktu, na opakowaniu jednostkowym albo zbiorczym.
W przypadku opakowania zbiorczego zawierającego krojone mięso lub podroby, znak musi zostać naniesiony na etykietę przytwierdzoną do opakowania zbiorczego lub wydrukowany na opakowaniu zbiorczym, w sposób zapewniający jego zniszczenie przy otwieraniu opakowania zbiorczego. Jednakże nie ma takiej konieczności, gdy proces otwarcia wiąże się ze zniszczeniem opakowania zbiorczego. W przypadku, gdy opakowanie jednostkowe zapewnia taką samą ochronę co opakowanie zbiorcze, etykietę można przytwierdzić do opakowania jednostkowego.
Identyfikowalność /traceability/ żywności i pasz jako warunek ochrony zdrowia konsumenta
Swobodny przepływ bezpiecznej i zdrowej żywności jest ważnym aspektem rynku wewnętrznego co przyczynia się znacząco dla zdrowia i ogólnego dobra obywateli oraz do ich interesów socjalnych i gospodarczych.
Doświadczenie wskazuje, że funkcjonowanie rynku wewnętrznego żywności i pasz może być zagrożone, jeżeli nie jest możliwe śledzenie ruchu żywności i pasz.
Wobec tego, konieczne jest ustanowienie całościowego systemu możliwości śledzenia ruchu żywności i pasz w handlu, tak aby mogło mieć miejsce ukierunkowanie i precyzyjne wycofanie z rynku lub aby można było poinformować konsumentów i właściwe organy nadzoru i uniknąć w przypadku problemów z bezpieczeństwem żywności, zakłóceń o szerokim zasięgu.
Należy zapewnić możliwość śledzenia żywności, pasz, zwierząt hodowlanych oraz wszelkich substancji przeznaczonych do dodania lub dodanych do żywności lub pasz na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji.
Podmioty działające na rynku spożywczym i pasz powinny być w stanie zidentyfikować każdą osobę, która dostarczyła im środek spożywczy, paszę, zwierze hodowlane lub substancje przeznaczone do dodania do żywności lub pasz.
W tym celu podmioty powinny utworzyć systemy i procedury umożliwiające przekazanie takich informacji na żądanie właściwych władz.
Podmioty działające na rynku spożywczym i pasz powinny utworzyć systemy i procedury identyfikacji innych przedsiębiorstw, którym dostarczyły swoje produkty. Informacje te powinny być dostępne na żądanie właściwych władz.
Żywność lub pasze wprowadzone na rynek lub, które mogą być wprowadzone na rynek Wspólnoty, powinny być stosownie etykietowane w celu ułatwienia ich śledzenia za pomocą stosownej dokumentacji lub informacji, zgodnie z odnośnymi wymaganiami lub bardziej szczegółowymi przepisami.
Ze względu na bezpieczeństwo konsumenta na rynku nie może być anonimowej żywności i pasz.
Opracowano na podstawie Rozporządzenia Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r.- ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności.
Prof. dr hab. Bolesław Wojtoń Państwowy Instytut Weterynaryjny w Puławach
Vingar