1. POJĘCIE PEDAGOGIKI MEDIALNEJ – OBSZARY, ZASADY, FUNKCJE
EDUKACJA MEDIALNA (za Stanisławem Dylakiem) – kształtowanie zdolności do analizy, oceniania, wartościowania i tworzenia komunikatów medialnych.
Definicja z wykładu – Edukacja medialna zajmująca się procesem dydaktyczno – wychowawczym we wszystkich formach kształcenia, dokształcania i samokształcenia, metodyka kształcenia medialnego i informatycznego, technologia kształcenia
v Przygotowanie do odbiorów mediów ma dwa wymiary:
- KOMPETENCJE MEDIALNE, w które powinien być wyposażony każdy współczesny człowiek
- KOMPETENCJE INTELEKTUALNE np. krytyczny odbiór informacji
v Obszary edukacji medialnej:
- kognitywistyczna teoria komunikacji medialnej, obejmująca całokształt problemów związanych z odbiorem komunikatów medialnych przez mózg człowieka, w tym problemy oddziaływania technologii na widzenie rzeczywistości odbiorców
- teorię i praktykę kultury masowej, poświęconą problemom tworzenia oraz funkcjonowania kultury masowej
- technologię informacyjną, zajmującą się narzędziową stroną zbierania, przetwarzania oraz prezentowania informacji przez człowieka
- metodykę kształcenia medialnego, uczącą, jak przygotować nauczyciela do stosowania mediów
v Obszary pedagogiki medialnej:
- w niemieckiej pedagogice:
I obszar – MEDIA W WYCHOWANIU – obejmuje badanie różnych aspektów wpływu mass mediów na procesy wychowania we wszystkich obszarach edukacji (przedszkole, szkoła podstawowa, szkoła średnia, studia) w rodzinie oraz na różnych płaszczyznach życia społecznego.
II obszar – MEDIA W DYDAKTYCE – obejmuje badania nad procesem kształcenia.
- propozycja Strykowskiego:
OGÓLNA PEDAGOGIKA MEDIALNA – obejmująca m. in media w komunikacji społecznej, problemy społecznej natury mediów, efekty komunikowania w społeczeństwie, instytucje medialne i mechanizmy decydujące o ich programie, koncepcje społeczeństw medialnych i wpływ na systemy edukacyjne, media w sysremach edukacyjnych.
EDUKACJA MEDIALNA - zajmująca się procesem dydaktyczno – wychowawczym we wszystkich formach kształcenia, dokształcania i samokształcenia, metodyka kształcenia medialnego i informatycznego, technologia kształcenia
TECHNOLOGIA INFORMACYJNA – podejmująca zagadnienia związane z wiedzą o technologicznej stronie mediów i ich obsłudze, posługiwaniem się nimi w życiu codziennym.
KOMPUTEROWA DIAGNOSTYKA I TERAPIA PEDAGOGICZNA, w których celem jest zastosowanie technologii informacyjnej w różnych obszarach pedagogiki specjalnej oraz wykorzystanie komputerów w procesie rewalidacji i resocjalizacji.
MEDIA W ŚWIECIE CZŁOWIEKA – obszar zajmujący się biosocjokulturowymi uwarunkowaniami i cywilizacyjnymi aspektami wykorzystania mediów w uczeniu się człowieka.
v Cel pedagogiki medialnej - udzielanie odpowiedzi na fundamentalne pytania związane z funkcjonowaniem człowieka w świecie mediów oraz wypracowanie sposobów poznania mechanizmów odbioru i oddziaływania mediów na jednostkę i szerzej – na grupy społeczne.
W SFERZE ONTOLOGICZNEJ – pedagogika medialna rozpatruje oraz definiuje zjawiska społeczne w kategoriach wzajemnych relacji człowieka z mediami. Tłem tych rozważam są procesy kulturowe, socjologiczne, psychologiczne i biologiczne, które osadzone w filozoficznych podstawach – stanowią ważny punkt konstruowania różnych koncepcji funkcjonowania człowieka w świecie mediów.
W SFERZE AKSJOLOGICZNEJ – pedagogika medialna obejmuje problemy wartości w społeczeństwie zdominowanym komunikacją medialną oraz bada związane z tymi problemami zjawiska dotyczące procesów edukacyjnych, medialnej polityki państwa i grup społecznych, stanu praktyki edukacji medialnej, tendencji rozwojowych w kulturze medialnej.
W SFERZE EPISTEMOLOGICZNEJ – pedagogika ta zajmuje się poznawaniem zjawisk i mechanizmów odbioru i oddziaływania mediów na społeczeństwo człowieka. Obszarem jej zainteresowania w tej sferze zarówno przedmiot, jak i podmiot działań mediów, proces i uzyskany wynik komunikowania oraz pełnione przez media funkcje społeczne.
v Zadania pedagogiki medialnej:
- wymagające zdefiniowania pojęć, procesów, zjawisk medialnych, a także ukazania pedagogiki medialnej na tle innych nauk, wskazania zakresu jej zainteresowań, struktury, funkcji pełnionych przez media.
- obejmujące problemy wychowania, socjalizacji, diagnozowania patologii, poszukiwanie najlepszych rozwiązań obrony przed manipulacją, prowadzenie działań terapeutycznych
- poznawcze, które przez badania empiryczne określą mechanizmy wzajemnego oddziaływania mediów i człowieka, pozwolą budować podstawy teoretyczne dyscypliny naukowej, stworzą zasady, opiszą relacje między człowiekiem a otaczającą rzeczywistością i wirtualnym światem.
- dydaktyczne, wypracowujące metody, techniki działań edukacyjnych, określające efekty wykorzystania mediów w procesie kształcenia, dokształcania i samokształcenia.
- twórcze, innowacyjne, wskazujące możliwości oraz granice wykorzystania mediów w procesach edukacyjnych, polegające na prowadzeniu eksperymentów z mediami, poszukiwaniu nowych teorii nauczania – uczenia się medialnego, projektowaniu komunikacji medialnej.
- związane z budową społeczeństwa wiedzy tj. upowszechniania wiedzy o mediach, popularyzowania informacji na temat języka mediów, możliwości i ograniczeń ich wykorzystania.
v Funkcje pedagogiki medialnej:
FUNKCJA OPISOWA – obejmuje odtworzenie zjawisk i procesów wydarzeń medialnych z przeszłości, teraźniejszości i przyszłości przy równoczesnej analizie rozwoju mediów i diagnozowaniu procesu kształcenia. Układ opis – przedmiot stanowi ważną oś rozważań teoretycznych i empirycznych.
FUNKCJA WYJAŚNIAJĄCA – polega na wytłumaczeniu powstałej rzeczywistości, uzasadnieniu przyczyn powstałego zjawiska np. skutków oddziaływania mediów na dziecko
FUNKCJA PROGNOSTYCZNA – pozwala wskazać ewentualne skutki stosowania mediów oraz przewidywać zmiany norm prawnych, etycznych i organizacyjnych dotyczących mediów.
FUNKCJA TECHNICZNA – zobowiązuje pedagogikę medialną do formułowania wskazówek, rekomendacji, dyrektyw praktycznego działania dotyczących świadomego i krytycznego odbioru mediów.
qbgirl