TCHAWKOWCE instrukcja.pdf

(1131 KB) Pobierz
INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ Z ZOOLOGII BEZKRĘGOWCÓW
Zagadnienia:
Subphylum: Tracheta tchawkowce
Charakterystyka ogólna. Filogeneza. Budowa a środowisko życia.
Classis: Myriapoda wije
Charakterystyka ogólna. Kryteria klasyfikacji.
Subclassis: Chilopoda - pareczniki
Lithobius forficatus
wij drewniak.; pokrój ogólny, przysadki gębowe
Subclassis: Diplopoda - dwuparce
Spirobolus sp.;
pokrój ogólny,
Polydesmus sp.;
pokrój ogólny
Glomeris sp.;
pokrój ogólny
Classis: Insecta owady
Cechy charakterystyczne. Rozpoznawanie krajowych rzędów owadów.
Budowa aparatów gębowych i ich zróżnicowanie w zależności od rodzaju pobieranego pokarmu:
gryzący (karalucha), gryząco-liżący (pszczoły), kłująco-ssący (pluskwiaka), kłująco-ssący (komara),
liżący (muchy domowej), ssący (motyla).
Rozwój i budowa skrzydeł. Rodzaje skrzydeł: błoniaste o użyłkowaniu pierwotnym (ważki), błoniaste
skostalizowane (II para skrzydeł chrząszczy), błoniaste z łuskami (motyle), półpokrywy (I para skrzydeł
pluskwiaków różnoskrzydłych), pokrywy (I para skrzydeł chrząszczy), przezmianki (II para skrzydeł
muchówki).
Budowa i typy odnóży. Rodzaje odnóży: kroczne (karaczan), skoczne (III para u pasikonika), grzebne
(I para u turkucia), pływne (III para u pluskolca), czepne (wesz), chwytne (I para płoszczyca, modliszka),
nośne (pszczoła miodna).
Rozmnażanie i rozwój.
- Rozwój prosty. Typy przeobrażenia (zupełne - holometabolia, niezupełne - hemimetabolia). Przebieg
linienia.
- Larwy; określanie trybu życia na podstawie budowy: larwa ważki, gąsienica motyla, larwa
kampodealna pływaka, pędrak chrząszcza, czerw muchy.
- Typy poczwarek: wolna (stonki), zamknięta (motyla), bobówka (muchówki).
Zadania do wykonania:
1.
Z przygotowanego materiału wybrać przedstawicieli Chilopoda i Diplopoda. W oparciu o rys.
1. - 5.
przeprowadzić obserwację porównawczą. Wykonać zestawienie cech wspólnych i cech
różnicujących przedstawicieli obu taksonów. Zwrócić uwagę na przydatki gębowe.
2.
Na przykładzie karalucha (świeży materiał) i w oparciu o rys.
6. - 7.
zapoznać się z budową
zewnętrzną owada. Zwrócić uwagę na tagmy ciała; ilość czułków i odnóży krocznych; oczy,
skrzydła.
3.
Zapoznać się z preparatami trwałymi aparatów gębowych owadów. W oparciu o rys.
7. - 13.
określić, które elementy pełnią zasadniczą rolę w pobieraniu pokarmu.
1
4.
Zapoznać się ze schematami budowy różnych typów skrzydeł występujących u owadów (rys.
14. -
19.).
Zlokalizować na okazach wyłożonych na szalkach poszczególne typy skrzydeł i dokonać ich
obserwacji.
5.
Zapoznać się ze schematami budowy różnych typów odnóży występujących u owadów (rys.
20. –
29.).
Zlokalizować na okazach wyłożonych na szalkach poszczególne typy odnóży, dokonać ich
obserwacji oraz wskazać elementy odnóża pełniące zasadniczą rolę w pełnieniu danej funkcji.
6.
Na podstawie przygotowanego materiału rozpatrzyć poszczególne etapy rozwoju owadów o
rozwoju z przeobrażeniem niezupełnym.
7.
Na podstawie przygotowanego materiału rozpatrzyć poszczególne etapy rozwoju owadów o
rozwoju z przeobrażeniem zupełnym.
8.
W oparciu o klucz do rozpoznawania rzędów owadów zakwalifikować wyłożone na szalkach okazy
do poszczególnych rzędów. Omówić cechy pozwalające rozpoznać wszystkie krajowe rzędy
owadów.
Tematy do przemyślenia:
1.
Zmiany w budowie skrzydła wiążące się z jego specjalizacją.
2.
Fizyczne podłoże zdolności owadów do nawigowania podczas lotu.
3.
Znaczenie metamorfozy w rozwoju owadów i innych stawonogów.
4.
Cechy owadów, które przyczyniły się do ich wielkiego sukcesu ewolucyjnego.
Źródła rycin:
Moraczewski J. i in.: Ćwiczenia z zoologii bezkręgowców (rys. 1. - 6., . 8. – 29., zmienione)
http://pl.wikipedia.org/ (rys. 7., zmienione
)
2
Rys. 2.
Lithobius forticatus,
drewniak – aparat
gębowy
Rys. 1.
Lithobius forficatus,
drewniak – strona
grzbietowa
Rys. 3.
Iulus
sp.,krocionóg
3
Rys. 4.
Glomeris
sp., skulica
Rys. 5.
Polydesmus complanatus
4
Rys. 6.
Blatta orientalis,
karaluch, A - samiec, B - samica
5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin