INSTYTUCJE EUROPEJSKIE całość.docx

ORGANIZACJE MIĘDZYNARODOWE

Zrzeszające państwa = organizacje międzyrządowe         GO (governmental organisations)

Organizacje pozarządowe

NGO (non governmental organisations)

Członkami są państwa reprezentowane przez własne rządy

Członkami są osoby prawne krajowych związków i osoby fizyczne

Definicja organizacji międzyrządowej o rządowym charakterze:
organizacja międzyrządowa stanowi formę współpracy między państwami, opartą na porozumieniu międzynarodowym tworzącym co najmniej jeden organ posiadający autonomię działania utworzoną na podstawie prawa międzynarodowego

Elementy składające się na definicję GO:
1.sposób powoływania organizacji (porozumienie międzynarodowe)

Nazwy umów stanowiących podstawę GO:
-statut (np. Rada Europy)

-karta (np. ONZ)
-konstytucja (np. Międzynarodowa organizacja pracy)
-pakt (np. NATO)
-układ (np. Układ Warszawski)
-traktat (np. Unia Europejska)

Umowy te co do zasady zawierane są przez 3 państwa, wyjątkiem jest Holenderska Unia Językowa (Holandia i Belgia).
Stronami traktatów są państwa lub inne organizacje międzynarodowe np. Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju powstał przy udziale innej organizacji międzynarodowej
Celem umowy jest nadanie organizacji podmiotowości prawnej
2.wymaganie aby organizacja miała co najmniej jeden autonomiczny od państw członkowskich organ

3.koniecznośc utworzenia organizacji w oparciu o przepisy prawa międzynarodowego

Tworzone są przez osoby dzielące wspólne zainteresowania lub podejmujące podobną działalność zawodową. Międzynarodowość tych organizacji polega na tym, że ich członkami są osoby posiadające obywatelstwo różnych państw

Są organizacje pozarządowe, których członkami obok osób fizycznych są państwa np. Międzynarodowa Unia na rzecz ochrony przyrody (ale wciąż działają na podstawie prawa krajowego)

Cechą organizacji pozarządowych jest to, że działają na podstawie prawa krajowego

Przykłady: Greenpeace, AI, Kościół Rzymskokatolicki

Działają na podstawie przepisów prawa międzynarodowego

Powstają na podstawie przepisów wewnętrznych państw (tzn. na podstawie przepisów prawa krajowego)

Liczna organizacji GO to ok. 6 tys.

Liczba organizacji NGO to ok. 30 tys.

ORGANIZACJE MIĘDZYNARODOWE

Organizacje uniwersalne (powszechne)

Organizacje zamknięte

Jej członkowstwo i odpowiedzialność posiada zasięg światowy (członkiem może być każde zainteresowane państwo). Kryteria członkowstwa musza być zgodne z uniwersalnym charakterem.

Mają bardzo zróżnicowany skład członkowski
Np. w skład wchodzą państwa o wysokim poziomie gospodarczym i niskim; państwa z różnych końców świata (o odmiennych kulturach i poziomie rozwoju) à dlatego mamy do nich ograniczone zaufanie (z reguły dlatego posiadają niewiele kompetencji)

Ich skład członkowski jest ograniczony do pewnej grupy państw

Kryterium geograficzne pozwala wyodrębnić organizacje regionalne, do których mogą należeć tylko państwa danego regionu (np. Unia Europejska, Rada Europy, Unia Afrykańska), kryterium gospodarcze, etniczne (np. Liga Państw Arabskich), religijne (np. Organizacja Konferencji Państw Islamskich)

ORGANIZACJE MIĘDZYNARODOWE

Wyspecjalizowane (=funkcjonalne)

Ogólne

Maja wąsko określony zakres celów (często cele widać już w nazwie) np. Europejska Wspólnota Energii Atomowej lub Międzynarodowa Organizacja Pracy

Organizacje o celach ogólnych mogą zajmować się rożnymi zadaniami; zakres ich celów nie jest ograniczony

Np. ONZ, Rada Europy (bez kompetencji do praw obrony narodowej), Liga Narodów

ORGANIZACJE MIĘDZYNARODOWE

Ponadnarodowe

Międzyrządowe (koordynacyjne)

Przejmują od państw członkowskich szereg kompetencji i mogą wykonywać szeroki zakres władzy wobec państw członkowskich np. UE

Stanowią luźniejsze formy współpracy między państwami w szczególności nie wiąże się to z przekazywaniem kompetencji i wykonywaniem władzy

Cechy:

1.możliwość podejmowania przez organizację decyzji wiążących państwa członkowskie

Przynajmniej niektóre z decyzji mogą być podejmowane większością głosów (niekoniecznie jednomyślnie) – element ponadnarodowości

Decyzje nie są podejmowane w drodze umów lecz uchwał (państwa członkowskie nie mogą do nich składać zastrzeżeń)

2.niezależność organów organizacji od państw członkowskich

Może mieć dwojaki charakter

3.możliwość podejmowania przez organizację międzynarodową decyzji wiążących mieszkańców państw członkowskich

Jest to jedna z najistotniejszych cech organizacji ponadnarodowych.

Organizacja ponadnarodowa może stanowić bezpośrednio do mieszkańców państw członkowskich (a nie za pośrednictwem państwa). Przy kolizji prawa państwa i prawa organizacji międzynarodowej istnieje prymat prawa organizacji międzynarodowej (np. UE)
Kolejność obowiązywania:
1.Konstytucja
2.Umowy międzynarodowe ratyfikowane za uprzednią zgodą ustawy
3.Ustawy
4.Umowy międzynarodowe ratyfikowane

5.rozporządzenia

6.akty prawa miejscowego

4.mają kompetencje organizacji do wykonywania jej decyzji nawet przy braku współpracy ze strony państw członkowskich

Wygaśniecie/sankcje dla państwa członkowskiego uchylającego się od obowiązków związanych z należeniem do organizacji

5.posiadają pewien zakres autonomii finansowej uniezależniającej organizację od państw członkowskich

Część budżetu UE finansowana jest przez tzw. zasoby własne (przez co państwa nie mają całkowicie wpływu na budżet Unii i można zapobiec groźbą z ich strony niepłacenia składek gdy jakieś decyzje UE im się nie podobają)

Cechy:
1. Jednomyślnie podejmowane decyzje

2. brak organów o charakterze parlamentarnym (a jeśli takie istnieją to mają wyłącznie doradczy charakter)

ORGANY RADY EUROPY

Organy statutowe

Organy pozastatutowe

Ich funkcjonowanie jest przewidziane w statucie Rady Europy

nie wynikają ze statutu, ale z decyzji wynikających na jego podstawie

1.Komitet Ministrów
2.Zgromadzenie Parlamentarne (Doradcze)
3.Sekretariat Rady Europy

Są to główne organy Rady Europy

A. Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych
B. Komisarz Praw Człowieka
C .Europejski Trybunał Praw Człowieka