978-83-64063-29-9.pdf

Na przemytniczym szlaku

czesc VII - okolice Woznik

UWAGA!

Wszystkie wydarzenia opisane w niniejszej broszurce mia³y miejsce na prawdê w latach 1890 - 1915 w

okolicy WoŸnik (zebrane na podstawie doniesieñ prasowych). Fikcj¹ literack¹ natomiast jest powi¹zanie

ich wszystkich z ruchem przemytniczym.

Tekst i opracowanie graficzne:

Piotr Kalinowski

ISBN 978-83-64063-29-9

Spisano na œl¹sko - polskiej granicy w Roku Pañskim 1909.

Licz¹c na to, ¿e Kozacy bukw innych jako w³asne nie czytaj¹, zaœ

Prusakom polski jêzyk w piœmie zbyt prostym siê zda, aby szczegó³owo omówiæ

tu ca³oœæ interesuj¹cych nas spraw, kontynuowaæ bêdziemy opis

pogranicznych do Królestwa Polskiego gmin œl¹skich.

Jak i w poprzednich czêœciach wska¿emy cz³onkom naszej gildii

dok³adne miejsca rozlokowania stra¿y granicznej, poka¿emy z kim i jakie robiæ

interesy, a przede wszystkim spróbujemy opisaæ w jaki sposób mo¿na dla

po¿ytku ogólnego omin¹æ na³o¿one przez zwierzchnie w³adze rujnuj¹ce

dobrobyt podatki.

Na wypadek jednak, gdyby broszura ta wpad³a w rêce carskiej ochrany,

nigdzie nie znajdziecie ¿adnych danych ani o drukarzu, ani o autorze. Co

wiêcej, fakt istnienia tej ksiêgi (jak i samej naszej gildii) nigdy i nigdzie nie

mo¿e zostaæ potwierdzony, a sami cz³onkowie przysiêgali raczej umrzeæ, niŸli

towarzyszy swych wydaæ carskim ¿o³dakom. Jeœli wiêc Czytelniku trzymasz tê

ksiêgê w d³oniach to tak¿e musia³eœ stosown¹ przysiêgê lojalnoœci z³o¿yæ. Jeœli

jednak ta ksiêga nasza sekretna wpad³a w Twoje rêce przypadkiem, a o tym co

tu zapisane zamierza³byœ donieœæ carskim s³u¿bom, to przypomnij sobie o

wypadku z przed kilku lat, o którym w gazetach po obu stronach granicy g³oœno

by³o. Niech przed oczami stanie Ci pobita i okaleczona twarz tego handlarza,

któremu nasi kamraci ca³¹ brodê wytargali za to tylko, ¿e konkurencjê swoj¹

kozackimi rêkami wykoñczyæ chcia³, denuncjuj¹c kamratów przed stra¿¹

graniczn¹.

PRZEJŒCIE GRANICZNE WO�NIKI

- ROSYJSKA KOMORA CELNA

Opis nasz rozpoczniemy, mo¿e zupe³nie niepotrzebnie, od znanych

wszystkim miejscowym naszym cz³onkom faktów i widoków.

Na pierwszym planie widzimy pruski s³up graniczny. Fotograf robi¹cy te

zdjêcie nie potrzebowa³ wiêc ani paszportu, ani nawet pó³paska, a rosyjskich celników

przekupi³ sam¹ tylko obietnic¹ uwiecznienia ich na pocztówce (któr¹ zapewne

podarowa³ nawet im na pami¹tkê).

Za s³upem rozci¹ga siê widok na le¿¹c¹ po polskiej stronie granicy wioskê

Gniazdów. Drewniany budynek, o który oparte s¹ rowery to w³aœnie posterunek nr 147

rosyjskiej stra¿y granicznej. Ten posterunek nie zmieni³ siê zbytnio od ponad 10 lat, co

poka¿emy na odpowiednim zbli¿eniu.

Nowy masywny budynek w tle to wybudowana siedem lat temu kosztem

23000 rubli komora celna, mieszcz¹ siê w niej biura oraz mieszkanie dla naczelnika.

Prócz tego w tym w³aœnie budynku urz¹dza siê licytacje zrabowanych naszym

kamratom towarów. I to nie wa¿ne, zdaniem rosyjskich urzêdników, czy towary te

przywieŸliœmy z Prus i nie zap³aciliœmy odpowiednich ce³, czy s¹ to towary, które

dopiero do Prus mamy zamiar wywieŸ, w którym to przypadku o ¿adnych

przestêpstwach celnych mowy byæ nie powinno. W cywilizowanym œwiecie (czyli po

drugiej stronie granicy) po prostu towar taki siê zawraca z granicy, a u nas go

konfiskuj¹. Dlatego takie towary, o ile mus je na drug¹ stronê przewieœæ, lepiej niech

id¹ bocznymi drogami, tylko ¿e wzd³u¿ granicy posterunki poustawiane co 50 kroków,

a do tego jeszcze na lotny patrol kozaków nadziaæ siê mo¿na.

Dziesiêæ lat temu w miejscu

dzisiejszej komory celnej sta³

samotnie jeden pogranicznik, a

ka¿dy kto chcia³ szos¹ z Prus do

Rosji siê przedostaæ musia³ prosiæ

go o zdjêcie ³añcucha. Wprawdzie

nie jest to rycina z przed 25 lat,

zanim jeszcze roku pañskiego

1885 œci¹gniêto na œl¹sk¹ granicê

wojska z granic rumuñskiej,

tureckiej i azjatyckiej, a ka¿dej

wiosce po trzech kozaków

akcyzowych do pilnowania czy

aby szwarcowanej wódki

gospodarze w karczmach nie pij¹

wstawiono, ale i tak widaæ ¿e

wielkich trudnoœci mieszkaj¹cym

trzy mile od granicy Œl¹zakom

w³adze carskie zbytnio ¿ycia nie

utrudnia³y. Dlatego dla naszych

potrzeb dobrze by by³o, aby

ka¿dy, który polepszenie bytu rodziny w kupiectwie bez zbêdnych podatków widzi, zaopatrzy³

siê o ile mo¿liwoœci pozwol¹ w pruskie pó³paski wedle wzoru jaki poni¿ej z gminy £any widaæ.

Wprawdzie s³ychaæ czasami i takie g³osy, ¿e Króla Pruskiego poddanych do Polski bez

sprawdzania dokumentów maj¹ wpuszczaæ, ale plotki te miêdzy bajki w³o¿yæ nale¿y, bowiem

od 1846 roku carskie w³adze takiej dokumentacji ¿¹daj¹, i nie zanosi siê na to by tego

szkodliwego zwyczaju zaniecha³y.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: