08.02.2014
Międzynarodowa przestępczość zorganizowana (ćwiczenia I)
I część zajęć – Przestępczość zorganizowana
II część zajęć – Ustawa o przeciwdziałaniu praniu brudnych pieniędzy i terroryzmowi
Odpowiedzialność prawna – zachowanie ludzkie zgodne z normami prawnymi; może być różnie traktowana ze względu na różnice w systemie prawa (kodeksy)
- np. odpowiedzialność lekarska – prawo karne, prawo cywilne, prawo pracy, wewnętrzny regulamin szpitala
Prawo karne głównym kodeksem przy (M)PZ.
Dot. osób fizycznych o określonym wieku i poczytalności.
Sprawstwo – realizacja czynu, który jest zabroniony, może być dokonane bezpośrednio lub pośrednio.
Współsprawstwo – realizacja czynu zabronionego przy udziale lub w porozumieniu z większą ilością osób (min. 2).
Sprawstwo kierownicze - kierowanie osobą lub grupą osób, która dokonuje przestępstwa.
Sprawstwo polecające - zmuszenie do wykonania czynności przestępczej osoby, która jest uzależniona od zleceniodawcy.
Podżeganie - umyślne nakłanianie innej osoby do popełnienia przestępstwa.
PZ aspekty:
- struktura – prosta (model liniowy), złożona (model gwiazdowy)
- czas trwania grupy – 1 przestępstwo, kilka lat
- powiązania – świat polityki i biznesu –> 2 typy: mafijny lub szeroki/grupowy
PZ efekty działalności: korupcja, demoralizacja, rozmycie odpowiedzialności (trudność wykrycia przestępcy w dużej grupie)
Pranie pieniędzy – działania zmierzające do wprowadzenia do legalnego obrotu pieniędzy lub innych wartości majątkowych uzyskanych z nielegalnych źródeł, bądź służących do finansowania nielegalnej działalności.
- pranie poprzez działalność charytatywną, hazardową, usługową
- zagadnienia poruszane na zajęciach: zasady przepływu informacji finansowych (banki mają obowiązek rejestracji transakcji powyżej 15 tys. euro), czynności prokuratury i wywiadu finansowego (Minister Finansów i Generalny Inspektor Informacji Finansowej; procedura wstrzymania transakcji lub blokada rachunku), sankcje karne (odp. administracyjna: grzywna nie mniejsza niż 750 tys. zł, którą nakłada GIIF, formy nakazu lub bezpośredniego przymuszenia; odp. karna: kara pozbawienia wolności do lat 3), kryteria oceny klientów przez banki: ekonomiczna, geograficzna, przedmiotowa, behawioralna
Terroryzm – różnie umotywowane, najczęściej ideologicznie, planowane i zorganizowane działania pojedynczych osób lub grup, podejmowane z naruszeniem istniejącego prawa w celu wymuszenia od władz państwowych i społeczeństwa określonych zachowań i świadczeń, często naruszające dobra osób postronnych; działania te są realizowane z całą bezwzględnością, za pomocą różnych środków (nacisk psychiczny, przemoc fizyczna, użycie broni i ładunków wybuchowych), w warunkach specjalnie nadanego im rozgłosu i celowo wytworzonego w społeczeństwie lęku. Przykłady:
- ETA (Hiszpania), IRA (Irlandia Północna)
- RAF (Niemcy), Czerwone Brygady (Włochy)
- Al-Fatah (Olimpiada Monachium ’72)
- terroryzm islamski – Al Kaida, Hezbollah, Hamas
Zasady odpowiedzialności karnej
Art. 1. § 1. Odpowiedzialności karnej podlega ten tylko, kto popełnia czyn zabroniony pod
groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia.
§ 2. Nie stanowi przestępstwa czyn zabroniony, którego społeczna szkodliwość jest znikoma.
§ 3. Nie popełnia przestępstwa sprawca czynu zabronionego, jeŜeli nie moŜna mu przypisać
winy w czasie czynu.
Art. 2. Odpowiedzialności karnej za przestępstwo skutkowe popełnione przez zaniechanie
podlega ten tylko, na kim ciąŜył prawny, szczególny obowiązek zapobiegnięcia skutkowi.
Art. 3. Kary oraz inne środki przewidziane w tym kodeksie stosuje się z uwzględnieniem
zasad humanitaryzmu, w szczególności z poszanowaniem godności człowieka.
Przepisy szczegółowe
Art. 165a. Kto gromadzi, przekazuje lub oferuje środki płatnicze, instrumenty finansowe,
papiery wartościowe, wartości dewizowe, prawa majątkowe lub inne mienie ruchome lub
nieruchomości w celu sfinansowania przestępstwa o charakterze terrorystycznym,
podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.
Art. 258. § 1. Kto bierze udział w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu
popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego,
podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
§ 2. JeŜeli grupa albo związek określone w § 1 mają charakter zbrojny albo mają na celu
popełnienie przestępstwa o charakterze terrorystycznym, sprawca
podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
§ 3. Kto grupę albo związek określone w § 1 w tym mające charakter zbrojny zakłada lub taką grupą albo związkiem kieruje,
podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
§ 4. Kto grupę albo związek mające na celu popełnienie przestępstwa o charakterze
terrorystycznym zakłada lub taką grupą lub związkiem kieruje,
podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3.
Art. 259. Nie podlega karze za przestępstwo określone w art. 258, kto dobrowolnie
odstąpił od udziału w grupie albo związku i ujawnił przed organem powołanym do ścigania
przestępstw wszystkie istotne okoliczności popełnionego czynu lub zapobiegł popełnieniu
zamierzonego przestępstwa, w tym i przestępstwa skarbowego.
Art. 299. § 1. Kto środki płatnicze, instrumenty finansowe, papiery wartościowe,
wartości dewizowe, prawa majątkowe lub inne mienie ruchome lub nieruchomości,
pochodzące z korzyści związanych z popełnieniem czynu zabronionego, przyjmuje,
przekazuje lub wywozi za granicę, pomaga do przenoszenia ich własności lub posiadania albo
podejmuje inne czynności, które mogą udaremnić lub znacznie utrudnić stwierdzenie ich
przestępnego pochodzenia lub miejsca umieszczenia, ich wykrycie, zajęcie albo orzeczenie
przepadku,
§ 2. Karze określonej w § 1 podlega, kto będąc pracownikiem lub działając w imieniu lub na
rzecz banku, instytucji finansowej lub kredytowej lub innego podmiotu, na którym na
podstawie przepisów prawa ciąŜy obowiązek rejestracji transakcji i osób dokonujących
transakcji, przyjmuje, wbrew przepisom, środki płatnicze, instrumenty finansowe, papiery
wartościowe, wartości dewizowe, dokonuje ich transferu lub konwersji, lub przyjmuje je w
innych okolicznościach wzbudzających uzasadnione podejrzenie, Ŝe stanowią one przedmiot
czynu określonego w § 1, lub świadczy inne usługi mające ukryć ich przestępne pochodzenie
lub usługi w zabezpieczeniu przed zajęciem.
§ 3. (uchylony).
§ 4. (uchylony).
§ 5. JeŜeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 lub 2, działając w porozumieniu z
innymi osobami,
§ 6. Karze określonej w § 5 podlega sprawca, jeŜeli dopuszczając się czynu określonego w §
1 lub 2, osiąga znaczną korzyść majątkową.
§ 7. W razie skazania za przestępstwo określone w § 1 lub 2, sąd orzeka przepadek
przedmiotów pochodzących bezpośrednio albo pośrednio z przestępstwa, a takŜe korzyści z
tego przestępstwa lub ich równowartość, chociaŜby nie stanowiły one własności sprawcy.
Przepadku nie orzeka się w całości lub w części, jeŜeli przedmiot, korzyść lub jej
równowartość podlega zwrotowi pokrzywdzonemu lub innemu podmiotowi.
§ 8. Nie podlega karze za przestępstwo określone w § 1 lub 2, kto dobrowolnie ujawnił wobec
organu powołanego do ścigania przestępstw informacje dotyczące osób uczestniczących w
popełnieniu przestępstwa oraz okoliczności jego popełnienia, jeŜeli zapobiegło to popełnieniu
innego przestępstwa; jeŜeli sprawca czynił starania zmierzaj
Olivkova