270_753703_rymarz.doc

Rymarz

(753703)

Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru krajowych standardów kompetencji zawodowych wymaganych przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych

Rymarz (753703)

© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013

Kopiowanie i rozpowszechnianie może być dokonane za podaniem źródła

ISBN               978-83-7951-000-9 (całość)

ISBN              978-83-7951-270-6 (270)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99

e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl    http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Państwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65

e-mail: instytut@itee.radom.pl                  http://www.itee.radom.pl

Spis treści

1.              Dane identyfikacyjne zawodu                             4

1.1.               Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfikacjach                            4

1.2.               Notka metodologiczna i autorzy                            4

2.              Opis zawodu                            6

2.1.               Synteza zawodu                             6

2.2.               Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary występowania zawodu                             6

2.3.               Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narzędzia pracy, zagrożenia, organizacja pracy)                             6

2.4.               Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu                             7

2.5.               Wykształcenie i uprawnienia niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie                            7

2.6.               Możliwości rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-dacji kompetencji                            8

2.7.               Zadania zawodowe                            8

2.8.               Wykaz kompetencji zawodowych                            8

2.9.               Relacje między kompetencjami zawodowymi a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK                            9

3.              Opis kompetencji zawodowych                             10

3.1.               Wykonywanie wyrobów rymarskich Kz1                             10

3.2.               Naprawianie i renowacja wyrobów rymarskich Kz2                             11

3.3.               Kompetencje społeczne KzS                             12

4.              Profil kompetencji kluczowych                            13

5.              Słownik                             14

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (KZiS 2010):

753703 Rymarz

Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy, ISCED 2011 (w Międzynarodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 3).

Grupa elementarna 7537 – Kaletnicy, rymarze i pokrewni (w Międzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie 7537 Shoemakers and related workers).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007):

Sekcja C. Przetwórstwo przemysłowe, Dział 15. Produkcja skór i wyrobów ze skór wyprawionych, Grupa 15.1. Wyprawa skór, garbowanie; wyprawa i barwienie skór futerkowych; produkcja toreb bagażowych, toreb ręcznych i podobnych wyrobów kaletniczych; produkcja wyrobów rymarskich, Klasa 15.12., Podklasa 15.12.Z. Produkcja toreb bagażowych, toreb ręcznych i podobnych wyrobów kaletniczych; produkcja wyrobów rymarskich.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: analizy źródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, międzynarodowe) oraz głównie wyników badań analitycznych na 16 stanowiskach pracy w 16 przedsiębiorstwach (średnie – 1, małe − 4, mikro − 11, w tym produkcyjne − 6, produkcyjno-usługowo-handlowe – 7, usługowe – 3) przeprowadzonych w lutym i marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

·       Zofia Gąsior – Spółdzielnia Pracy „Postęp” w Elblągu,

·       Jerzy Pydo – Usługowy Zakład Rymarski Jerzy Pydo w Legionowie,

·       Stanisław Tekieli – Pracownia Kaletnicza TES w Radomiu,

·       Jadwiga Rudecka – Zakład Materiałoznawstwa, Technologii Obuwia i Odzieży, Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny w Radomiu.

Ewaluatorzy:

·       Zbigniew Dąbrowski – Usługi Rymarsko-Siodlarskie VIATOR w Warszawie,

·       Lidia Mnich – były nauczyciel zawodu w Zespole Szkół Zawodowych w Radomiu.

Recenzenci:

·       Janina Żurek – Zespół Szkół Skórzano-Odzieżowych, Stylizacji i Usług w Radomiu,

·       Tadeusz Sadowski – Instytut Przemysłu Skórzanego, Oddział w Krakowie.

Komisja Branżowa (zatwierdzająca):

·       Kazimierz Klepaczewski (przewodniczący) – Ogólnopolska Izba Branży Skórzanej w Radomiu,

·       Norbert Brożek – Forum Związków Zawodowych w Warszawie,

·       Zbigniew Kaniewski – Federacja Niezależnych Samorządnych Związków Zawodowych Przemysłu Lekkiego w Łodzi.

Data zatwierdzenia:

·       07.10.2013 r.

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Rymarz wytwarza i naprawia wyroby ze skóry naturalnej, głównie uprzęże dla koni, artykuły jeździeckie, myśliwskie itp.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary występowania zawodu

Rymarz jest zawodem o charakterze usługowo-produkcyjnym. Celem pracy rymarza jest wykonanie lub naprawienie wyrobu rymarskiego. Do typowych wyrobów rymarskich należą: uprzęże, siodła, sprzęt jeździecki, sprzęt myśliwski, artykuły sportowe i turystyczne, artykuły ochronne, artykuły techniczne, pasy i paski, kabury na broń, futerały na instrumenty, galanteria dla zwierząt, artykuły dla wojska oraz repliki historyczne. Podstawowym materiałem w rymarstwie jest skóra naturalna. Rymarz przygotowuje wzorniki do wykonania wyrobu, dobiera skóry i materiały pomocnicze, przyjmuje i ocenia jakość materiałów, wykonuje rozkrój, uwzględniając dopuszczalne kierunki ciągliwości w wykrawanych elementach oraz topografię skóry naturalnej, wykonuje operacje pomocnicze (ścienia elementy, podkleja wzmocnienia, barwi brzegi), przygotowuje do zszycia, szyje, montuje okucia i wykańcza oraz naprawia wyroby rymarskie. Odpowiedzialny jest za właściwe wykorzystanie materiałów, jakość wykonania wyrobów rymarskich oraz prawidłowe eksploatowanie maszyn i urządzeń.

2.3. Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narzędzia pracy, zagrożenia, organizacja pracy)

Miejscem pracy rymarza jest zakład rzemieślniczy lub produkcyjny. Rozkrój elementów na wyrób rymarski odbywa się ręcznie za pomocą noża, w większych zakładach używa się wykrojników i wycinarek elektrohydraulicznych. Prace montażowe wykonuje się ręcznie z użyciem narzędzi i przyborów, tj.: koników rymarskich, noży, szydeł, igieł rymarskich, wybijaków, puncy. Rymarz obsługuje maszyny szyjące płaskie lub ramienne, ścieniarki, krajarki wielonożowe. Praca rymarza może być indywidualna w małych zakładach, w których sam wykonuje wyroby rymarskie lub zespołowa. Rymarz wykonuje pracę w pozycji stojącej lub siedzącej. Podczas pracy na stanowiskach maszynowych występuje niewielki hałas. Ze względu na kontakt z różnymi skórami i środkami pomocniczymi, np. klejami, apreturami, woskami u rymarza mogą występować choroby dróg oddechowych oraz alergie. Praca w zakładzie rymarza może być jedno- lub dwuzmianowa. W zależności od wielkości zakładu rymarz może pełnić rolę podwładnego lub zwierzchnika, a gdy prowadzi własny, jednoosobowy zakład, pracuje bez zależności organizacyjnej.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Wykonywanie zawodu rymarza wymaga umiejętności oceny organoleptycznej materiałów (skór, okuć). Rymarz powinien posiadać zdolności manualne oraz wyobraźnię przestrzenną, dobry wzrok, rozróżniać barwy i uziarnienia skór, mieć sprawny zmysł dotyku. Sprawność narządu słuchu umożliwia ocenę pracy maszyn. Podczas rozkroju i szycia bardzo ważna jest zdolność koncentracji i podzielność uwagi. Praca rymarza wymaga dokładności, rzetelności oraz odpowiedzialności za jakościowe i terminowe wykonanie wyrobu. Specyfika zawodu wymaga umiejętności nawiązywania kontaktów z klientami, łatwości w komunikowaniu się z nimi, a także współdziałania w zespole. W zawodzie nie może pracować osoba, która ma upośledzenie wzroku i słuchu niepodlegające korekcie i niesprawność ruchową rąk.

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezbędne do podjęcia
pracy w zawodzie

Zawód rymarza zdobywany jest w systemie kształcenia rzemieślniczego. Pracodawcy zatrudniają też na stanowisku rymarza osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym w kierunkach związanych z przemysłem skórzanym. Możliwe jest również szkolenie praktyczne na stanowisku pracy i zdobywanie doświadczenia w trakcie pracy. Przydatna jest umiejętność obsługi komputera. Rymarz powinien brać udział w szkoleniach organizowanych w przedsiębiorstwie i poza nim poprzez stowarzyszenia, organizacje branżowe oraz wyspecjalizowane ośrodki szkoleniowe.

2.6. Możliwości rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji

Uzyskane w procesie pracy kompetencje zawodowe można potwierdzić w systemie rzemiosła egzaminem czeladniczym i mistrzowskim dla zawodu rymarza. Pracodawcy chętnie zatrudniają do pracy w zawodzie rymarz...