Referat.docx

Ewelina Różańska, gr.Am.1

Znaczenie wartości w procesie wychowania.

Nie od dziś wiadomo że wychowanie to proces, w którym punktem wyjścia jest prawda o wartościach moralnych, która wychowawca uznaje i stara się przekazać wychowankowi. Właśnie te wartości i co najważniejsze ich znaczenie w tym procesie będą nas interesować. Zacznijmy więc może od tego jakie wartości mam tu na myśli. Owe wartości to normy i zasady postępowania, które umożliwiają wychowankowi pełny rozwój oraz chronią go przed wyrządzaniem krzywdy sobie i innym. Odpowiedzialny nauczyciel tudzież wychowawca jest w pełni świadomy, że wszyscy ludzie a przede wszystkim wychowankowie w wieku szkolnym potrafią właśnie poprzez brak odpowiednich wartości i autorytetów którzy je propagują, krzywdzić samych siebie oraz innych. W związku z tym, każdy a szczególnie młody obywatel spotyka się z potrzebą posiadania systemu owych właśnie wartości. To właśnie zasady i normy postępowania przyczyniają się do właściwego rozwoju osobowego młodego człowieka, chroniąc go jednocześnie przed popełnianiem błędów. Niezmiernie ważne wydaje się to, aby poprzez właściwe postępowanie wychowawcy, pomóc wychowankowi samodzielnie odkryć i stosować chociażby te najbardziej podstawowe wartości. Proces ten do łatwych nie należy i wymaga od wychowawcy sporego nakładu pracy. Świat wartości jest na ogół prezentowany przez kogoś lub przez coś. Skłaniając się do wyboru jednej z nich, człowiek przypisuje ją komuś lub czemuś i w oparciu o tą wiedzę wybiera między poszczególnymi elementami wartości. Badaniem wartości zajmuje się nauka nazywana aksjologią. Bez wątpienia wszelkie koncepcje aksjologiczne mają bezpośredni wpływ na cele edukacyjne. Najważniejszą wartością w ujęciu współczesnej aksjologii jest człowiek, oraz wszystko to, co go dotyczy. Chodzi tu o jego życie, rozwój, tożsamość, samorealizację, niezależność, wolność, podmiotowość. Te oto właśnie wartości powodują uaktywnienie się i uruchomienie ludzkiej motywacji oraz ukierunkowanie ludzkiego działania. Są one także przedmiotem pragnień człowieka oraz stanowią czynnik regulujący jego postępowanie oraz nadają życiu ludzkiemu większy sens. Nie zapominajmy też że człowiek to byt społeczny, musi wychowywać się w grupie społecznej a owe wychowanie jest zdeterminowane przez środowiskowo;
Elementy wpływające na to wychowanie:

• Inni ludzie;

• Sytuacje, w których uczestniczymy;

• Zdarzenia które się obserwuje;

• Role które się pełni;

• Czas i miejsce;


Wracając do rozważań o wartościach jest ich pewna uniwersalna grupa którą należałoby przedstawić i wpajać wychowankom, na uwagę zasługują między innymi: sprawiedliwość, odpowiedzialność, tolerancja, wolność, altruizm czy bezinteresowność.

• Sprawiedliwość, czyli stała skłonność oddania każdemu tego, co mu się należy.

• Odpowiedzialność, czyli postawa, której wyrazem jest odpowiadanie za swoje czyny i postępowanie, a także za swoje postawy i zachowanie oraz odpowiedzialność brana na siebie za innych i poddawanie się sankcjom w przypadku naruszenia tej postawy.

• Tolerancja polega na skłonności do zgody, na tolerowaniu myślenia, działania i uczuć innych niż nasze.

• Wolność, czyli całkowita niezależność od czegokolwiek, niezależność przejawiająca się w działaniu i podejmowaniu decyzji.

• Altruizm, czyli troska o dobro konkretnej osoby lub grupy. Troska ta polega najczęściej na wyświadczeniu komuś przysługi w sposób świadomy, bezinteresowny oraz dobrowolny. Wyjaśniając natomiast pojęcie bezinteresowności możemy stwierdzić, że celem bezinteresowności nie jest korzyść własna, lecz dobro innych osób.

System wartości człowieka kształtuje się systematycznie i stopniowo w miarę jego rozwoju i dorastania. Na każdym etapie życia człowiek uświadamia sobie kolejno, co jest dla niego ważne i według jakich kryteriów chce żyć. W przypadku młodego człowieka w okresie dojrzewania, kiedy często dochodzi do zagubienia w wartościach rola autorytetów moralnych, nauczycieli i rodziców jest nie do przecenienia. Każdy rodzic, wychowawca czy autorytet moralny powinien pamiętać o zasadzie mówiącej, że korzystniejsze jest kształtowanie właściwych postaw wraz z rozwijaniem odpowiednich strategii profilaktycznych, niż późniejsze usuwanie negatywnych skutków podejmowanych przez młodzież nieprzygotowaną do życia.