heldendadenterzee.pdf

(2769 KB) Pobierz
 
 
 
 
Heldendaden der 
Nederlanders ter zee 
1297672025.004.png
 
Inhoudsopgave  
 
1   Middeleeuwen ....................................................................................................................................................5  
1.1   Inname van de Toren van Damiate, 4 augustus 1218 ....................................................................5  
1.2   Scheepsstrijd op de Gouwe, 10 augustus 1304 ...............................................................................6  
1.3   Slag op de Maas, 4 juli 1351..................................................................................................................7  
1.4   Zeeslag in het Nauw van Calais, 11 augustus 1555 .......................................................................8  
2   De Tachtigjarige Oorlog (1568-1648)........................................................................................................ 10  
2.1   Slag op de Zuiderzee, 11 oktober 1573 ........................................................................................... 10  
2.2   Vernietiging van de Spaanse Armada, 8 augustus 1588............................................................ 11  
2.3   Het overvaren van twee Spaanse galeien, 3 oktober 1602 ........................................................ 13  
2.4   Zeegevecht voor Sluis, 26 mei 1603 ................................................................................................. 15  
2.5   Zeeslag bij Gibraltar, 25 april 1607 ................................................................................................... 16  
2.6   Verovering van de Spaanse Zilvervloot, 10 september 1628..................................................... 17  
2.7   Slag op het Slaak, 12 september 1631............................................................................................. 19  
2.8   Zeegevecht voor Duinkerken, 18 februari 1639............................................................................ 20  
2.9   Zeeslag tussen de Nederlandse en Spaanse vloot, 18 september 1639 ............................... 21  
2.10   Zeeslag voor Duins, 21 oktober 1639 .............................................................................................. 22  
3   De Eerste Engelse Oorlog, 1652-1654....................................................................................................... 24  
3.1   Zeeslag bij Plymouth, 26 augustus 1652......................................................................................... 24  
3.2   Zeeslag bij Dungeness, 10 december 1652 ................................................................................... 25  
3.3   Driedaagse Zeeslag, het gevecht op de eerste dag, 28 februari 1653 ................................... 27  
3.4   Driedaagse Zeeslag, vervolg en afloop, 1 en 2 maart 1653....................................................... 28  
3.5   Zeeslag bij Livorno, 13 maart 1653................................................................................................... 29  
3.6   Zeeslag bij Nieuwpoort, 12 en 13 juni 1653................................................................................... 31  
3.7   Zeeslag bij Terheyde, 10 augustus 1653 ......................................................................................... 32  
4   De Vierde Noordse Oorlog (1655-1660)................................................................................................... 35  
4.1   Slag in de Sont, 8 november 1658 .................................................................................................... 35  
5   De Tweede Engelse Oorlog (1665-1667) ................................................................................................. 38  
5.1   Zeeslag bij Lowestoft, 13 juni 1665 .................................................................................................. 38  
5.2   Slag in de Baai van Bergen, 12 augustus 1665 ............................................................................. 40  
5.3   De Vierdaagse Zeeslag; het gevecht op de eerste dag, 11 juni 1666 .................................... 42  
5.4   De Vierdaagse Zeeslag; vervolg en afloop, 12-14 juni 1666 ..................................................... 44  
5.5   Tweedaagse Zeeslag, 3 en 4 augustus 1666 ................................................................................. 46  
5.6   De tocht naar Chatham, 20-23 juni 1667 ........................................................................................ 49  
6   De Derde Engelse Oorlog (1672-1674)..................................................................................................... 54  
6.1  
Zeeslag bij Solebay, 7 juni 1672 ........................................................................................................ 54  
6.2  
Zeeslag bij Schooneveld, 7 juni 1673............................................................................................... 56  
6.3  
Zeeslag bij Kijkduin, 21 augustus 1673 ........................................................................................... 59  
7  
Strijd in alle uithoeken van de wereld....................................................................................................... 62  
7.1  
Zeeslag bij de Etna, 22 april 1676 ..................................................................................................... 62  
1297672025.005.png
 
7.2   Zeeslag bij Palermo, 2 juni 1676........................................................................................................ 65  
7.3   Zeeslag bij Öland, 11 juni 1676.......................................................................................................... 69  
7.4   Zeeslag bij Tobago, 3 maart 1677 ..................................................................................................... 72  
8   De Negenjarige Oorlog 1688-1697 ............................................................................................................ 76  
8.1   Zeeslag van Bevesier, 10 juli 1690 .................................................................................................... 76  
8.2   Zeeslag bij La Hougue, 29 mei - 3 juni 1692 ................................................................................. 78  
8.3   Zeegevecht bij Lagos, 27 juni 1693 .................................................................................................. 81  
9   De Spaanse Successie Oorlog 1701-1713 ............................................................................................... 84  
9.1   Zeegevecht in de Golf van Biskaje, 22 mei 1703 .......................................................................... 84  
9.2   De verovering van Gibraltar, 3 augustus 1704 .............................................................................. 86  
10   De Vierde Engelse Oorlog 1780-1784 .................................................................................................. 89  
10.1   Zeegevecht bij Kaap St. Marie, 30 mei 1781.................................................................................. 89  
10.2   Zeeslag op de Doggersbank, 5 augustus 1781............................................................................. 92  
11   Napoleontische Oorlogen ........................................................................................................................ 95  
11.1   Zeeslag bij Kamperduin, 11 oktober 1797 ...................................................................................... 95  
12   Koninkrijk Nederland ................................................................................................................................ 99  
12.1   Bombardement van Algiers, 27 augustus 1816............................................................................. 99  
12.2   De verovering van Palembang, 24 juni 1821................................................................................ 101  
13   Leven en werk van Petrus Johannes Schotel (1808-1865) .......................................................... 104  
13.1   Zoon van een beroemd zeeschilder ............................................................................................... 104  
13.2   Een klassiek kunstenaar .................................................................................................................... 104  
13.3   Heldendaden der Nederlanders ter zee ........................................................................................ 104  
 
1297672025.006.png
 
Voorwoord 
 
Dit is een beschrijving van onze maritieme geschiedenis aan de hand van een serie litho's. 
 
"Heldendaden der Nederlanders ter zee" is oorspronkelijk een serie lithografieën van zeeschilder 
Petrus Johannes Schotel (1808-1865). Het Marinemuseum presenteert aan de hand van deze 
litho's een kort overzicht van de geschiedenis van de Nederlandse marine. Het Marinemuseum wil 
hiermee het eerbetoon van Schotel aan de Nederlandse zeehelden voortzetten. 
 
Schotels serie van 45 litho's laat belangrijke historische zeegevechten zien vanaf de 
middeleeuwen tot in de negentiende eeuw. Schotel maakte de serie aan het einde van de eerste 
helft van de negentiende eeuw. Hij werd hierbij geïnspireerd door het boek "Geschiedenis van het 
Nederlands Zeewezen" van jhr. mr. J.C. de Jonge (Amsterdam, 1833-1848). 
1297672025.007.png
 
1   Middeleeuwen 
 
In de Middeleeuwen leerden de bewoners van West-Europa het schip volwaardig gebruiken. Al 
snel ontstonden de eerste zeegevechten. 
 
In de Middeleeuwen was het scheepskanon nog niet volwassen. In deze tijd 
kenmerken de belangrijkste zeegevechten zich door uiterst bloedige enter- en man-tegen-man 
gevechten.   
 
1.1  
Inname van de Toren van Damiate, 4 augustus 1218 
Nederlandse kruisvaarders nemen in 1218 deel aan de belegering van de stad 
Damiate aan de Nijl. 
 
Tijdens de kruistocht van 1217 tot 1219 stuurde Willem I (?-1222), graaf van Holland, in 1217 een 
kleine honderd koggen naar de Middellandse Zee om de christelijke bondgenoten te steunen in 
hun strijd tegen de Arabieren. 
 
 
 
Op 4 augustus 1218 nam de Hollandse scheepsmacht onder leiding van de Friese machthebber 
Olivier van Keulen deel aan het beleg van de stad Damiate aan de ingang van de Nijl. De 
Arabieren hadden de toegang van de Nijl afgesloten door een verdedigingstoren midden in de 
rivier te plaatsen. Deze toren was d.m.v. zware sperkettingen verbonden met de beide oevers. 
1297672025.001.png 1297672025.002.png 1297672025.003.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin