w2pato.odt

TEMAT: ZABURZENIA W KRĄŻENIU

p                       Choroby układu krążenia są najczęstszą przyczyną śmierci w krajach zachodnich.

p                       Odpowiednie zaopatrzenie w krew jest konieczne do prawidłowego funkcjonowania wszystkich tkanek organizmu.

p                       Każde zaburzenie dopływu krwi tętniczej – utlenowanej i odpływu krwi żylnej – odtlenowanej wywiera wpływ na funkcjonowanie komórek i tkanek.

Do zaburzeń układu krążenia zaliczamy:

·                      krwotok, wstrząs, przekrwienie

·                      zator, zakrzep, zawał, obrzęk

KRWOTOK (Haemorrhagia) – wypływ krwi z układu naczyniowego w pełnym składzie po przerwaniu ciągłości ściany naczynia lub serca. Krew zawiera wszystkie składniki płynne i upostaciowane.

Krwotoki:

1.                    tętniczy, żylny, miąższowy

2.                     

¤            zewnętrzny

¤            pośrednio zewnętrzny

¤            wewnętrzny:

¨           krwiak

¨           ognisko krwotoczne

3.                    sercowy, tętniczy

¤       włośniczkowy

¤       żylny

Podział krwotoków ze względu na przyczynę powstawania:

♥                      krwotoki urazowe – mechaniczne uszkodzenie naczynia z przerwaniem jego ciągłości

♥                      samorodne:

o  z pęknięcia – ścieńczenie ściany na pewnym odcinku (tętniak, zmiany miażdżycowe tętnicy)

o  z nadżarcia – proces chorobowy toczący się w sąsiedztwie przechodzi na ścianę naczynia i niszczy ją (gruźlica, wrzód żołądka, nowotwór)

o  bez naruszenia ciągłości ściany – z naczyń włosowatych w postaci drobnych punkcikowych wybroczyn w skórze, na błonach śluzowych i surowiczych

Następstwa krwotoku:

I.                     miejscowe:

1)      krwiak

2)      podbiegnięcie

3)      wybroczyny

4)      plamica

5)      krwiaki podskórne (sińce)

6)      ognisko krwotoczne à wylew krwi niszczy tkanki

7)      jama poudarowa à powstaje po uprzątnięciu mieszaniny skrzepu i mas martwiczych przez komórki żerne i jest wypełniona płynem surowiczym

8)      organizacja wylanej krwi (blizna, zrosty)

II.                    ogólne:

1)      niedokrwistość (anaemia)

2)      wstrząs krwotoczny (Shock)

KRWIAK – gromadzenie krwi między składnikami tkanki bez ich niszczenia natomiast z ich odsunięciem i uciśnięciem w narządach i jamach ciała np.

·                      krwiak do jamy opłucnej – haemothorax

·                      krwiak do jamy osierdziowej – haemopericardium

·                      krwiak do jamy otrzewnej – haemoperitoneum, haemascos

·                      krwiak do jamy stawowej – haemarthrosis

PODBIEGNIĘCIE – j.w. np. w skórze

WYBROCZYNY (petechiae) – 1-2mm średnicy; w błonie śluzowej lub surowiczej; miejscowy wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego, niska liczba płytek, nieprawidłowa ich funkcja; niedobór czynników krzepnięcia

PLAMICA (purpura) – 2-10mm średnicy; wywołana schorzeniami powodującymi wybroczyny, urazem, zapaleniem naczyń, wzmożoną kruchością naczyń

SIŃCE – wylewy krwawe – większe (1-2cm), krwiaki podskórne

·                      kolor czerwono-niebieskawy – wynaczynione erytrocyty są fagocytowane przez makrofagi, wolna hemoglobina

·                      kolor niebiesko-zielony – hemoglobina zmienia się w bilirubinę

·                      kolor żółtawo-brązowy – bilirubina zmienia się w hemosyderynę

Klinicznie stosuje się szereg nazw krwotoków:

Ø                       enterorrhagia – krwotok z jelita cienkiego

Ø                       epistaxis – krwotok z nosa

Ø                       gastrorrhagia – krwotok żołądka

Ø                       haematemesis – wymioty krwawe

Ø                       haemoptoe – krwioplucie

Ø                       hematuria – krwiomocz

Ø                       menorrhagia – przedłużone i obfitsze krwawienie miesięczne

Ø                       metrorhagia – krwotoki z jamy macicy bez związku z miesiączką

Ø                       sedes cruens – krew w kale

Kliniczne znaczenie krwotoków zależy od:

·                      objętości utraconej krwi

·                      tempa utraty krwi

·                      lokalizacji krwawienia

Niedokrwistość pokrwotoczna (z utraty krwi)

a)                    ostra

·        Szybka utrata krwi daje spadek objętości w naczyniu, ale liczba krwinek i zawartość hemoglobiny się nie zmieniają. W miarę przepływu płynu tkankowego do naczynia (mechanizm wyrównawczy) objętość krwi wzrasta, ale następuje jej rozcieńczenie, co powoduje spadek liczby krwinek i stężenia hemoglobiny.

·        Erytrocyty zachowują swoją normalna wielkość i kształt.

·        Odnowa erytrocytów następuje po kilkunastu dniach w wyniku wzrostu wydzielania erytropoetyny.

b)                    przewlekła

·             jest następstwem powtarzających się niewielkich krwawień w warunkach niedoboru żelaza

WSTRZĄS – zagrażający życiu stan uogólnionego niedostatecznego przepływu krwi przez tkanki wywołany zmniejszeniem rzutu serca lub zmniejszeniem objętości krwi krążącej.

Podział wstrząsów:

a)                    wstrząs hipowolemiczny

b)                    wstrząs kardiogenny

c)                     wstrząs septyczny

Ad. a) WSTRZĄS HIPOWOLEMICZNY

ü                       pokrwotoczny, pourazowy

ü                       utrata osocza (rozległe oparzenia)

ü                       utrata wody i NaCl (wymioty, biegunki, zapalenie otrzewnej) – odwodnienie izotoniczne

ü                       utrata wody i NaCl z przewagą NaCl (niewydolność nerek w okresie wielomoczu, niewydolność nadnerczy) – odwodnienie hipotoniczne

ü                       niewystarczająca objętość krwi lub osocza

WSTRZĄS KARDIOGENNY

o                      powstaje w warunkach ostrej niewydolności lewej komory serca (zawał mięśnia sercowego, zator gałęzi tętnicy płucnej, pęknięcie struny ścięgnistej, tamponada serca)

o                      niewydolność serca jako pompy poprzez uszkodzenie mięśnia sercowego, ucisk z zewnątrz lub utrudniony odpływ krwi

WSTRZĄS SEPTYCZNY (ENDOTOKSYCZNY)

§                       uogólnione zakażenie drobnoustrojami

§                       najczęściej Gram(-) w posocznicy, ale mogą też być Gram(+) lub grzyby

§                       rozszerzenie naczyń na obwodzie i gromadzenie krwi na obwodzie, aktywacja/uszkodzenie śródbłonka - poprzez działanie leukocytów, rozsiane wykrzepianie śródnaczyniowe

§                       bardzo wysoka śmiertelność – 25-50%

§                       występuje w wyniku rozsiewu i poszerzenia pierwotnie zlokalizowanych procesów zapalnych (np. ropień, zapalenie otrzewnej) do krwiobiegu

WSTRZĄS NORMOWOLEMICZNY (WAZODYLATACYJNY) – wynika z porażenia ścian naczyń i rozszerzenia ich łożyska.

WSTRZĄS ANAFILAKTYCZNY

ü                       wywołany uogólnioną reakcją nadwrażliwości z udziałem IgE

ü                       wiąże się z układowym rozszerzeniem naczyń krwionośnych i zwiększeniem przepuszczalności ścian

WSTRZĄS NEUROGENNY (przedawkowanie barbituranów i narkotyków, przecięcie rdzenie kręgowego)

WSTRZĄS W NASTĘPSTWIE OSTREJ MARTWICY KRWOTOCZNEJ TRZUSTKI

FAZY WSTRZĄSU:

1)                    Wczesna lub wyrównana

·        zespół zmian adaptacyjnych: tachykardia, skurcz naczyń obwodowych, zmniejszenie wydzielania moczu

·        ciśnienie jest prawidłowe, puls przyspieszony; nie ma poważnych objawów niewydolności krążenia

2)                    Niewyrównana

·        zawodzą mechanizmy kompensacyjne fazy wczesnej

·        mamy: niedociśnienie - zmniejszone ciśnienie krwi, spadek objętości wyrzutu serca, przyspieszony krótki oddech (wynik niedotlenienia); może rozwinąć się obrzęk płuc

3)                    Nieodwracalna

·   zawodzą wszystkie mechanizmy wyrównawcze

·   zapaść krążenia

·   zmniejszony przepływ krwi przez ważne narządy

·   utrata ważnych życiowych funkcji

ZAKRZEP (Thrombus) – lity agregat włóknika i płytek powstały z płynnej krwi.

Włóknik (fibryna) to spolimeryzowany fibrynogen, powstały w wyniku uruchomienia kaskadowego systemu krzepnięcia.

Zakrzep tworzy się tylko w żywym organizmie.

W jego powstawaniu współdziałają:

·                      czynniki krzepnięcia

·                      śródbłonek

·                      płytki

Jego fizjologiczna rola polega na zatrzymaniu wypływu krwi:

·                      w normalnych warunkach są małe i krótkotrwałe, wypłukiwane przez krążącą krew lub rozpuszczane przez plazminę

·                      w warunkach patologicznych blokują krążenie i powodują poważne następstwa dla narządu, w którym powstały.

Do powstania patologicznego zakrzepu konieczne są:

·                      uszkodzone komórki śródbłonka

·                      zaburzenia hemodynamiczne

·                      nadmierna krzepliwość krwi

Zejście:

·                      rozmiękanie (jałowe lub zakażone)

·                      organizacja (zwłóknienie lub kanalizacja zakrzepu)

·                      zwapnienie

Następstwa obecności zakrzepu:

a)                    miejscowe:

...