Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (nieruchomość gruntowa), jak również budynki trwale z gruntem związane (nieruchomość budynkowa) lub części takich budynków(nieruchomość lokalowa), jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Powstanie nieruchomości:
× wyodrębnienie fizyczne (określenie powierzchni granicami zewnętrznymi)
× wyodrębnienie prawne (określenie podmiotu własności)
Działka ewidencyjna - najmniejsza jednostka wyodrębnienia geodezyjnego; ciągły obszar gruntu, położony w granicach jednego obrębu, jednorodny pod względem prawnym, wydzielony z otoczenia za pomocą linii graficznych
Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. Przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych.Część składowa nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.
Uwarunkowania istnienia nieruchomości gruntowej:
× odrębność fizyczna (określone granice)
× odrębność prawna (posiadanie właściciela)
W granicach określonych przez społeczno-gospodarcze przeznaczenie gruntu własność gruntu rozciąga się na przestrzeń nad i pod jego powierzchnią.
Samodzielny lokal mieszkalny to wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych lub celów innych niż mieszkalne. Samodzielność lokalu stwierdza starosta.
Lokal niesamodzielny – ze wspólnymi pomieszczeniami do używania np.:
× niektóre lokale komunalne,
× pokoje w akademiku,
× lokale w hotelach pracowniczych.
Skład nieruchomości lokalowej:
× samodzielny lokal
× pomieszczenia przynależne
× udział w nieruchomości wspólnej
Nieruchomość wspólna to: grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali.
Części wspólne to przykładowo:
× grunt pod budynkiem i wokół
× korytarze, windy,
× elewacje zewnętrzne,
× instalacje, dach,
× ciągi piesze,
× drogi wewnętrzne
Właściciel lokalu wyodrębnionego, jest współwłaścicielem nieruchomości wspólnej, a także gruntu (lub współużytkownikiem wieczystym gruntu).
U - udział właściciela lokalu wyodrębnionego w nieruchomości wspólnejU=PuPui*100%Pu-powierzchnia użytkowa lokalu + powierzchnia pomieszczeń przynależnychSPui- łączna powierzchnia użytkowa wszystkich lokali wraz z pomieszczeniami do nich przynależnymi
Wspólnota mieszkaniowa
× zrzeszenie wszystkich właścicieli lokali mieszkalnych położonych w ramach określonej nieruchomości
× nie posiada os prawnej ale może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozwaną
× powstaje w celu wspólnego dbania o nieruchomość wspólną i zarządzania nią
Typy nieruchomości według celu nabycia i sposoby korzystania:*na potrzeby własne-nieruchomości zajmowane przez właściciela-nieruchomości niekomercyjne*w celach inwestycyjnych-nieruchomości inwestycyjne-nieruchomości komercyjne
Typy nieruchomości według rodzaju właściciela:*nieruchomości prywatne*nieruchomości publiczne-państwowe-samorządowe
Cechy nieruchomości:
× fizyczne: złożoność fizyczna, stałość w miejscu, trwałość, różnorodność, niepodzielność
× ekonomiczne: rzadkość, lokalizacja, współzależność, duża kapitałochłonność, mała płynność
× instytucjonalno-prawne: otoczenie prawne, otoczenie instytucjonalne
Funkcje nieruchomości w przestrzeni społeczno-gospodarczej:
× ziemia jako czynnik produkcji
× przestrzeń życia i prowadzenia działalności gospodarczej
× towar
× obiekt inwestycyjny
× lokata kapitału
× źródło uzyskiwania dochodów
× obiekt zastawny
× obiekt fiskalny
× obiekt zarządzania
× obiekt użytkowy
Źródła prawa regulujące:
× konstytucja
× ustawy
× rozporządzenia
Wiązki praw:
× prawa rzeczowe: własność/współwłasność, użytkowanie wieczyste gruntu
× ograniczone prawa rzeczowe: użytkowanie, spółdzielcze własnościowe prawo, służebności, hipoteka
× prawa zobowiązaniowe: najem, dzierżawa, leasing, użyczenie, dożywocie
Własność:
Nabycie prawa własności:
w drodze umowy (sprzedaż, darowizna) - forma aktu notarialnego pod rygorem nieważnościzasiedzenie gdy posiadaczem samoistnym nieruchomości jest osoba, która nie jest jej właścicielemuwłaszczenie - nadanie przez państwo własności rzeczy podmiotowi, który nie był jej właścicielemnacjonalizacja - akt generalny rangi ustawowej przenoszący własność nieruchomości na skarb państwawywłaszczenie - akt indywidualny, na mocy którego właściciel zostaje pozbawiony własności ściśle określonej nieruchomościForma przeniesienia własności - akt notarialnyUprawnienia właścicieli:do korzystania z nieruchomoścido rozporządzania nieruchomościąOgraniczenie własności:ustawy, zasady współżycia społecznego, społeczno-gospodarcze przeznaczenie
Współwłasność - występuje gdy jeden przedmiot własności należy do kilku podmiotów niepodzielniewspółwłasność łączna, np. w przypadku współwłasności ustawowej małżeńskiej, udziały współwłaścicieli nie są określonewspółwłasność w częściach ułamkowych - udziały są określone odpowiednim ułamkiem. Można domagać się zniesienia współwłasności (podział na tyle części ile jest współwłaścicieli, przyznanie własności jednemu ze spłatą pozostałych, sprzedaż w drodze licytacji i podział uzyskanej kwoty)
Użytkowanie wieczyste - to prawo długotrwałego korzystania z gruntów oraz możliwość rozporządzania tym prawem.Ograniczenie w korzystaniu z użytkowania wieczystego: ustawy, zasady współżycia społecznego oraz umowa o oddanie gruntu w użytkowanie wieczysteTerminowość: 40-99lat; możliwość przedłużeniaOdpłatność: pierwsza i opłaty roczneForma ustanowienia prawa: akt notarialny, wpis do KWUtrata prawa: upływ czasu, rozwiązanie umowy, zrzeczenie się, przekształcenie na własność, rozwiązanie umowy ze względu na jej nienależyte wykonanie, wywłaszczenie
Użytkowanie:Przedmiot prawa: Nieruchomość- grunt, budynek, lokal
Sposób korzystania: prawo do używania i pobierania pożytków (zakres użytkowania można ograniczyć)
Terminowość: prawo terminowe bądź bezterminowe
Zbywalność: prawo niezbywalne (nie podlega dziedziczeniu)
Odpłatność: prawo odpłatne bądź nieodpłatne
Wygaśnięcie prawa: po upływie okresu na który zostało ustanowione, niewykonywanie prawa przez lat 10, najpóźniej ze śmiercią osoby uprawnionej
Służebność gruntowa:
Przykłady służebności gruntowej: służebność dojazdu do nieruchomości, prawo przejścia, przejazdu, przepędu bydła, korzystania ze studni, zbioru owoców, połowu ryb, wydobywania żwiru, służebności widoku z okien lub światła, pobierania ściółki z cudzego lasu, prawo oparcia budynku o budynek sąsiada, ograniczenie wysokości zabudowy.
Służebność osobista
Podmiot: osoba fizycznaTerminowość: wygasa ze śmierciąNiezbywalna, nie można przenieść uprawnień do jej wykonywania, nie można jej nabyć w drodze zasiedzenia.Przykłady: prawo dożywotniego zamieszkiwania, zbioru owoców, połowu ryb, wydobywania żwiru, droga dojazdowa przysługująca określonej osobie fizycznej.
Hipoteka-służy zabezpieczeniu oznaczonej wierzytelności, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości, bez względu na to, czyją stała się własnością i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokaluPodmioty: osoby fizyczne, osoby prawne (rzadziej)
Przedmiot: lokal
Rodzaj prawa: prawo rzeczowe ograniczone, własność nieruchomości przysługuje spółdzielni mieszkaniowej
Zbywalność: zbywalne, przechodzi na spadkobierców i podlega egzekucji
Powstawanie: akt notarialny
Uprawnienia: do korzystania, do rozporządzania, możliwość przekształcenia we własność hipoteczną, możliwość założenia księgi
Źródła informacji o nieruchomościach:księgi wieczyste(kaster prawny), ewidencja nieruchomości(kaster fizyczny), plan miejscowy, geodezyjna ewidencja sieci uzbrojenia terenu, mapa zasadnicza z nakładkami tematycznymi, akty notarialne, dokumentacja budowlana
Funkcje rejestrów:ewidencyjna, informacyjna, ochronna, prawotwórcza, kontrolna, fiskalna.
Księga wieczysta prowadzona w celu ustalenia stanu prawnego nieruchomości. Opiera się na
× jawności formalnej (są dla każdego dostępne, treść jest jawna)
× jawności materialnej (domniemanie zgodności z stanem prawnym)
× rękojmia publiczne wiary ksiąg wieczystych
4 działy:
I. O-oznaczenie nieruchomościSp-spis praw związanych z własności
II. wpisy dotyczące własności użytkowania wieczystego
III. ograniczone prawa rzeczowe (z wyjątkiem hipotek), prawa osobiste i roszczenia ciążące na nieruchomości
IV. hipoteki, z dokładnym określeniem wysokości, waluty, zakresu, rodzaju, pierwszeństwa, cech
Ewidencja gruntów i nieruchomości - jednolity dla kraju, na bieżąco aktualizowany spójny system informacyjny o gruntach, budynkach i lokalach.
Informacje: dane liczbowe i opisowe dotyczące gruntów, budynków i lokali; dane dotyczące właścicieli nieruchomości bądź w razie braku danych o właścicielach-dane osób i jednostek, które tymi nieruchomościami władają.
Dane o gruntach: numer działki ewidencyjnej, pole powierzchni, opis granic, pole powierzchni konturów użytkowych gruntów i klas gleboznawczych, oznaczenie w KW
Dane o budynkach: numer ewidencyjny i porządkowy budynku, opis konturu budynku, nr działek ewidencyjnych na których znajduje się budynek, oznaczenie funkcji podstawowej budynku, powierzchnia zabudowy, liczba kondygnacji, liczba i numer lokali stanowiących odrębne nieruchomości lokalowe, powierzchnia użytkowa wszystkich lokali, nr rejestru zabytków
Dane o lokalach: nr lokalu i nr ewidencyjny budynku, w którym znajduje się lokal, oznaczenie funkcji użytkowej lokalu, liczba izb wchodzących w skład lokalu, powierzchnia użytkowa lokalu.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego- określa politykę przestrzenną gminy, w tym lokalne zasady gospodarowania przestrzennego; ma charakter obowiązkowy; jest wyjściowym opracowaniem planistycznym, analizującym potrzeby i możliwości gminy, stanowiące bazę dla sporządzania planów miejscowych; przygotowywane przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta; uwzględnia zasady określone w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, ustalenia strategii rozwoju i planu zagospodarowania przestrzennego województwa.Określa: kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów; kierunki i wskaźniki dotyczące zagospodarowania oraz użytkowania terenów, w tym tereny wyłączone spod zabudowy; obszary oraz zasady ochrony środowiska, dziedzictwa kulturowego i zabytków; kierunki rozwoju systemów komunikacji i infrastruktury technicznej; obszary, na których będą rozmieszczone inwestycje celu publicznego.
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego - jest aktem prawa miejscowego; składa się z części opisowej i graficznej; ma dołączoną prognozę oddziaływania na środowisko.Określa: przeznaczenie terenów oraz linie rozciągające tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania; zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego; zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego; parametry i wskaźniki kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania tereny, w tym linie zabudowy gabaryty obiektów i wskaźniki intensywności zabudowy; szczególe warunki zagospodarowania terenów oraz ograniczenia w ich użytkowaniu w tym zakaz zabudowy.
Cena jest wewnętrznym wyrazem wartości; wartość nie zawsze jest równa cenie
Czynniki przyczyniające się do odchyleń pomiędzy ceną a wartościąforma obrotu: transakcja prywatna, forma przetarguinterwencjonizm państwowy: preferencje fiskalne, stosowanie bonifikatwarunki transakcji: szybka sprzedaż, zbycie pomiędzy podmiotami powiązanyminieracjonalne zachowania kupujących: szczególne motywacje kupującego, zachowania snobistycznesztuka negocjacjibąble rynkowe: oderwanie cen od tzw. fundamentów
Czynniki kształtujące wartość nieruchomości:Czynniki fizyczne-lokalizacja ogólna, lokalizacja szczegółowa, ukształtowanie terenu, nasłonecznienie, kształt, wielkość działki, wiek budynku, zużycie techniczne budynku, funkcjonalność, dojazd, technologia budynku, uzbrojenie działki itp.Czynniki ekonomiczne – stan rozwoju gospodarczego, poziom bezrobocia, zamożność społeczeństwa , oprocentowanie kredytów itp.Czynniki prawne – plan zagospodarowania, formy władania nieruchomościami, swoboda udziału w transakcjach, system podatkowy, system opłat, ulgi podatkowe, wymogi ochrony środowiska itp.Czynniki środowiskowe – sytuacja demograficzna regionu (wielkość rodzin, styl życia, przyzwyczajenia), moda, otoczenie nieruchomości (dostępność usług, centrów handlowych), sąsiedztwo, skażenie środowiska itp.
Warunki stawiane transakcjom rynkowym:strony umowy były od siebie niezależne,nie działały w sytuacji przymusowejmiały stanowczy zamiar zawarcia umowyupłynął czas niezbędny do wyeksponowania nieruchomości na rynku i do wynegocjowania warunków umowy
Wartość rynkową określa się dla nieruchomości, które są lub mogą być przedmiotem obrotu; stanowi jej najbardziej prawdopodobna cena, możliwa do uzyskania na rynku, określona z uwzględnieni...
pikaczuxp